پيام استقلال اروپا
سيدعلي خرم
روز پنجشنبه جلسه سران اتحاديه اروپا در صوفيه بلغارستان برگزار شد. اين نشست حاوي پيام سياسي مهمي براي ايالات متحده امريكا بود. اين موضوع مربوط به سال‌ها تبعيت اروپا ...
در مقابل فرمان‌هاي امريكايي محسوب مي‌شود كه بعد از جنگ دوم جهاني به جهت اينكه امريكا به كمك اروپا رفته بود، امريكا قصد داشت نظرات خود را در مسائلي كه منافع ملي امريكا ايجاب مي‌كند، به اروپا تحميل كند. اروپايي‌ها نيز طي اين 73 سال كم و بيش كارهايي را كه امريكايي‌ها خواسته بودند انجام دادند، اما در چندسال اخير ظرفيت پذيرش اين مساله از سوي اروپا به پايان رسيده و تلاش مي‌كنند تا اراده مستقل خود را به نمايش بگذارند. از اين نظر شايد كاري كه سران اتحاديه اروپا در خصوص ايران انجام دادند، يك پيام جدي به امريكا بودكه هميشه و همه جا از شما پيروي نمي‌كنيم و مي‌توانيم از ظرفيت‌هاي خودمان استفاده كنيم و در مقابل از تسري مقررات فراسرزميني امريكا به اروپا جلوگيري كنيم.
با روحيه‌اي كه دونالد ترامپ، رييس‌جمهوري ايالات متحده دارد، بعيد است به آساني در برابر اين فشارها عقب‌نشيني كند. اما شايد با اقدامات ديگري كه اروپا انجام مي‌دهد بتواند ترامپ و از او مهم‌تر دستگاه اداري و سياسي امريكا را مجاب كند تا در ميانه راه در تصميم‌هاي خود تعديل ايجاد كنند يا از مسير رفته بازگردند.
اخيرا دستگاه و ساختار سياسي، اداري دونالد ترامپ، نقطه نظراتي را نسبت به ايران مطرح كردند كه اين مسائل بيشتر معطوف به موضوع موشكي و فعاليت‌هاي منطقه‌اي ايران به خصوص در سوريه بود. اين طيف پيرامون ترامپ ادعا مي‌كنند فعاليت‌هاي ايران در منطقه امنيت رژيم اسراييل را به چالش كشيده است. اعضاي حاضر در دولت دونالد ترامپ و شخص وي در 15 ماه گذشته بارها اين نقطه نظرات را مطرح كرده بودند و تا 22 ارديبهشت به اروپايي‌ها وقت دادند تا در صورت برآورده كردن شروط دونالد ترامپ، امريكا حضور خود در برجام را تمديد كند. در نهايت به اين دليل كه اروپايي‌ها نتوانستند به شروط ترامپ جامه عمل بپوشانند، ترامپ از توافق هسته‌اي با ايران و 5 كشور ديگر عقب‌نشيني كرد.
درحال حاضر اروپايي‌ها ضمن اينكه ايستادگي قابل توجهي را در مقابل امريكا در خصوص تحريم‌ها نشان مي‌دهند، دغدغه‌هاي ديگري نيز دارند كه مساله فعاليت‌هاي ايران در منطقه به خصوص نفوذ ايران در سوريه يكي از اين مسائل است. اروپايي‌ها همزمان مسير تحت فشار قرار دادن ايران در حوزه‌هاي غيرهسته‌اي را دنبال مي‌كنند تا از اين طريق به ترامپ نشان دهند كه همزمان با حفظ برجام و مقابله با تحريم‌ها، به مباحث ديگري كه مد‌نظر امريكا است نيز ورود پيدا كرده‌اند. مي‌توان گفت كه سياست اروپا در قبال ايران در حال حاضر ترميم هر دو روي سكه است تا در نتيجه آن بگويند كه هم تعليق تحريم‌هاي هسته‌اي ايران را حفظ كرده‌اند و هم با ايران درباره ساير موضوعات وارد گفت‌وگو شده‌اند.
نكته مهمي كه در اين ميان نبايد مغفول بماند اين است كه پس از بي‌اعتنايي دونالد ترامپ به پيشنهادهاي اروپايي‌ها براي حفظ برجام، بعيد به نظر مي‌رسد كه اگر امريكا به دنبال راه‌اندازي ائتلافي عليه ايران باشد، اروپايي‌ها با واشنگتن همراهي كنند. اما در طرف مقابل توصيه ما اين است كه حكومت در داخل نيز آستين بالا بزند و به برخي از نارضايتي‌ها و انتقادهاي داخلي پاسخ داده و آنها را سر و سامان دهد. در اتفاقي مانند حوادث چند روز اخير در كازرون، شايد كمتر كسي باور كند كه اين ميزان نارضايتي صرفا به دليل تقسيمات ارضي بوده باشد. بايد در داخل با هوشياري برخورد كرد .