«اعتماد» از كارنامه دولت اعتدال گزارش مي‌دهد
عيار كابينه
گروه سياسي
«در سياست خارجي خوشبين و بدبين ملاك نيست؛ بايد واقع‌بين بود.» اين جمله‌اي از حسن روحاني در تحليل شرايط بين‌المللي است كه در روزگاري در آستانه تصويب برجام به زبان آورد. گرچه اين نگاه امروز از تريبون مجلس بر عيله او و دولتش استفاده شد اما شايد «نگاه واقع‌بينانه» تمام آن چيزي است كه اين‌روزها دولت دوازدهم مستحق آن است. نگاهي واقع‌بينانه به اقدامات 5 ساله دولت تدبير و اميد. در ميان جدال دو رويكرد خوش‌بينانه برخي حاميان سرسپرده دولت و نگاه بدبينانه مخالفان سرسخت آن، رويكرد واقعي به اقدامات انجام شده، در دست اقدام يا حتي انجام نشده همان صراط مستقيمي است كه تاحدي به فروكش كردن نااميدي و رويگرداني از دولت كمك خواهد كرد. سي‌ام ارديبهشتي كه گذشت، سالگرد راي مردم به تدبير و اميد روحاني بود. با اين حال كسي گمان نمي‌برد يك سال بعد موج نااميدي از روحاني و هيات تحت‌امرش فضاي واقعي و مجازي را دربر‌بگيرد. نااميدي كه گويي گريبان برخي اعضاي كابينه را هم گرفته است چه آنكه رييس‌جمهوري چندي پيش كابينه را به دو دسته اميدوار و نااميد تقسيم كرد و از گروه نااميدان گلايه كرد. روند نااميدي از تدبير و اميد از همان روزهاي آغاز به كار دولت دوازدهم آغاز شد. كابينه آن چيزي نبود كه مردم احتمالا از لا به لاي شعارهاي انتخاباتي و تبليغاتي برداشت كرده و انتظار تحققش را داشتند. گويا فشارها از نهادها و كانون‌هاي قدرتي خارج از چارچوب قوه‌مجريه و نهاد رياست‌جمهوري در گام اول چينش كابينه را به سمت و سويي ديگر برد كه اولين قدم در ايجاد نارضايتي بود. پس از آن ماجراي موسسات مالي و اعتباري هر روز رو به وخامت رفت و اعتراضات دي ماه را كليد زد. فرصتي براي معترضان كه از مطالبات اقتصادي تا اجتماعي و سياسي‌شان را مطرح كنند. اعتراضات صنفي همچون كارگران و اعتراضاتي با ماهيت قوميتي همچون ماجراي اهواز و كازرون و حتي انتظارات معيشتي مثل تظاهرات كشاورزان اصفهان بر اين نااميدي دامن زد. فيلترينگ تلگرام كه فراتر از اختيارات دولت بود هم همه را به ياد جمله قصار روحاني انداخت كه از وزير ارتباطات قول گرفته بود دستش روي دكمه فيلترينگ نرود. در نهايت همه اين اتفاقات با بدشانسي سياست خارجي همراه شد. برجام نقطه قوت سياسي و اقتصادي دولت با خروج امريكا از برجام متزلزل شد و باز هم سيل انتقادات روانه دولت مستقر. از سويي نااميدي بطن و متن جامعه گويي به وزرا هم رخنه و آنها را منفعل كرده باشد صداي اعتراض روحاني را بلند كرد. تا آنجا كه رييس‌جمهوري ارديبهشت گذشته در نشست هم‌انديشي مديران ارشد دولت تدبير و اميد مديران دولتي را خطاب قرار داد كه به هيچ دستگاه نظارتي حق دخالت در امور اجرايي ندهند. او صندلي مديريت را براي كساني كه با يك تلفن يا اخم عقب‌نشيني مي‌كنند حرام دانست و گفته‌بود«برخي كنار گود نشستند از كنار گود حرف مي‌زنند. نمي‌دانند در داخل گود چه خبر است. ما در گود هستيم. بار بر دوش ما است. حالا اگر كسي محاسباتي دارد و چرتكه مي‌اندازد كه من 10 سال ديگر 20 سال ديگر بايد كجا بروم همين حالا از دولت بيرون برود. برود همان جايي كه 5 سال و 6 سال ديگر بايد برود.» مجموعه اين سخنان نشان داد كه حسن روحاني از ناهماهنگي‌هاي موجود در ميان مديران ارشد دولتي و هيات وزرا كه احتمالا در نهادها و كانون‌هاي ديگر ريشه دارد، گلايه دارد كه گاهي مثل دوم ارديبهشت از آن سخن مي‌گويد و گاهي همچون جلسه معرفي وزرا به يك جمله «نگذاشتند وزير زن انتخاب شود» اكتفا مي‌كند. با همه اين تفاسير اما آنچه نياز امروز دولت است نگاهي واقع‌بينانه به مجموعه فشارها و محدوديت‌ها و معذوريت‌ها و از آن سوي اقدامات مثبت دولت است. نگاهي كه اگر دقيق باشد مواهب حضور روحاني بر كرسي رياست‌جمهوري را نيز نشان مي‌دهد و وزن و عيار او را نسبت به رقيب يا ديگر رقباي اصولگرا مشخص مي‌كند.
اينفوگرافي بالا بخشي از اقداماتي است كه در حوزه‌هايي چون سياست خارجي، سياست داخلي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي دولت روحاني موفق شده به سرانجام برساند يا در آن راه قدم بردارد؛ البته نبايد منكر شد كه همچنان راه طولاني در پيش است در عين حال كه نمي‌توان ناديده گرفت محمود احمدي‌نژاد چه ميراث ويرانه‌اي به دولتمردان اعتدال‌گرا تحويل داده است. از همين روي با چند تن از فعالان سياسي در مورد اقدامات عاجل دولت در زمينه‌هاي ياد شده صحبت كرده‌ايم كه پيشنهادات آنان را در زير مي‌خوانيد: