بهشتيپور در گفتوگو با «اعتماد» مطرح كرد
برداشتن تحريم ها نبايد طولاني شود
گروه ديپلماسي|مذاكرات هستهاي ايران و امريكا ديگر بار و اينبار در مونترو انجام شد. در اين دور نيز همانند دور قبلي، مسوولان انرژي اتمي دو كشور حضور دارند. به نظر ميرسد مذاكرهكنندگان هستهاي دو كشور در تلاش هستند از تمامي فرصت براي رسيدن به توافق تا پايان ماه مارس استفاده كنند. در همين راستا با حسن بهشتيپور، تحليلگر مسائل سياست خارجي گفتوگويي داشتيم كه در ادامه ميآيد:
ارزيابيتان از روند كنوني مذاكرات هستهاي ايران با گروه 1+5 چيست؟
روند مذاكرات هستهاي ايران و گروه 1+5 تا به امروز رو به جلو و همراه با پيشرفتهايي بوده است. هماينك دو طرف در تلاش هستند تا در مدت زمان باقي مانده براي توافق، يعني 10 فروردين ماه سال آتي، بتوانند به توافق برسند. اكنون مشكل اصلي در مذاكرات كه موجب تاخير در رسيدن به توافق شده است، ميزان توان هستهاي ايران و تحريمهاست و مذاكرهكنندگان ميكوشند تا بتوانند اين مساله اختلافي مهم را حل كنند.
از دور قبلي مذاكرات، آقايان صالحي و مونيز، مسوولان اتمي ايران و امريكا در مذاكرات حضور دارند. فكر ميكنيد حضور اين دو چقدر ميتواند به تسهيل روند مذاكرات و حداقل حل اختلاف دو كشور در مسائل فني بينجامد؟
هم آقاي صالحي و هم آقاي مونيز در حوزه كاري خود، افراد بسيار متخصص و كاركشتهاي هستند و به ابعاد فني و حقوقي مساله اشراف دارند. همان طور كه براي دور قبلي مذاكرات گفته شد، حضور آنها مفيد بود و توانست موجب ايجاد پيشرفتهايي در روند مذاكرات بشود. اميد است كه حضور اين دو نفر در اين دور هم به حل اختلاف و تسهيل در روند مذاكرات كمك كند.
ميتوان گفت كه تحريمها و نحوه برداشته شدن آنها مهمترين مساله اختلافي هستند. ايران به لغو يكجاي آنها پس از توافق و غرب به تعليق و سپس لغو آن در طول چندين سال اصرار دارند. چقدر اين مساله قابل حل به نظر ميرسد؟
تحريمهاي اعمال شده تدريجي به وجود آمدهاند و قاعدتا نيز تدريجي قابل حل و برداشته شدن هستند ولي آنچه كه بايد در مذاكرات و توافق روشن شود، چگونگي و زمان برداشته شدن آنها است. بايد زمان برداشته شدن و زمان به پايان رسيدن آنها مشخص شود. اصرار ايران نيز بر همين مساله است كه بايد زمان شروع و پايان و مراحل لغو تحريمها مشخص شده و از سويي، طولاني هم نباشد.
اگر اين مساله اتفاق بيفتد، فكر ميكنيد كه چه زماني از نظر ايران مطلوب است؟
اين زمان نبايد طولاني باشد و به نظر ميرسد كه از شروع نخستين گام براي برداشتن تحريمها تا آخرين گام نبايد بيشتر از يك سال طول بكشد. نخستين اقدام نيز بايد برداشته شدن و لغو تحريم بانكي باشد. البته ماجراي مسائل نظامي و تحريمهاي تسليحاتي متفاوت است و از سوي ديگر، ايران هم در اين باره به خودكفايي رسيده و به آن نياز ندارد و ضروريترين مساله برداشته شدن تحريم بانكي است. در مجموع مدت زمان مطلوب براي برداشتن تحريمها بايد شش ماه تا يك سال باشد.
تاثير سخنراني نتانياهو در كنگره امريكا برمذاكرات را چه اندازه ميدانيد ؟
در مجموع فضاي كنگره امريكا به نفع لابي اسراييل است و با توجه به همين مساله هم نخستوزير رژيم صهيونيستي براي سخنراني در كنگره دعوت شد ولي با توجه به موضعگيري قاطع اوباما در برابر كنگره كه گفت در مقابل هرگونه تشديد و افزايش تحريمها عليه ايران ميايستد و آنها را وتو ميكند، سخنراني نتانياهو هم خنثي شد. سخنراني اخير اوباما و كري براي افكار عمومي امريكا بسيار روشنكننده است كه راه رويارويي با ايران مقابله نظامي نيست بلكه راه پايان بخشيدن به پرونده هستهاي فقط ديپلماسي است. اينكه اوباما و كري ميگويند تحريمها اثري در دانش هستهاي نداشته است، حرف بسيار قابل توجهي است.
فكر ميكنيد موضعگيريهاي آمانو در روند مذاكرات اثرگذار خواهند بود؟
سخنان آمانو بيترديد اثرگذار است. به هر حال او مديركل آژانس است و اگر آمانو تاييد كند كه ايران انحرافي ندارد و به تعهداتش پايبند بوده است، بيشك در روند مذاكرات اثر مثبت دارد. مساله دو سوال باقي مانده هم قابل حل است. از يك سو آن دو سوال مربوط به قبل از سال 2003 است و از طرفي ايران هم به آنها پاسخ داده است.