حمله به بازار
علي فاضلي
ترديدي وجود ندارد كه برگزاري تجمع‌هاي اعتراضي با هدف پيگيري مطالبات صنفي، در زمره حقوق شهروندي مجموعه فعالان صنفي در كنار ديگر گروه‌هاي اجتماعي تعريف مي‌شود چرا كه به‌طوركلي برگزاري چنين تجمع‌هايي يكي از راه‌هاي وصول مطالبات و اعلام مواضع بوده و مي‌تواند روشي كارآمد در تبيين خواسته‌هاي بحق فعالان صنفي در سراسر كشور تلقي شود. ليكن موضوع بر سر اين است كه تجمع‌هاي صنفي بايد در بستري قانوني، با تكيه بر تمامي ظرفيت‌هاي اجتماعي موجود در اصناف و از طريق اتحاديه‌هاي صنفي و اتاق‌هاي اصناف، با كسب مجوزهاي قانوني لازم صورت گيرد. موضوعي كه متاسفانه در تجمع‌هاي روزهاي اخير بازار و برخي كسبه نقاط ديگر تهران كمتر ديده شد. تحليل محتوايي شعارهاي به‌كار‌رفته در اين تجمع‌ها نشان مي‌دهد كه كمترين مطالبه اقتصادي در آنها مطرح شده است...
مطالباتي كه امروزه اصناف با انباشت بسياري از آنها روبه‌رو و به‌طور طبيعي بايد در هر اجتماع صنفي‌اي از سوي فعالان آن مطرح شود. حال اينكه چرا در تجمع‌هاي اخير كوچك‌ترين توجهي به مساله مطالبات صنفي نشده و بخش بزرگي از شعارهاي مطرح‌شده سياسي بوده است، موضوع مهمي است كه بايد مورد بررسي و دقت‌نظر قرار گيرد.
نبايد فراموش كرد كه فعالان صنفي به صاحبان بنگاه‌هاي كوچك و متوسط در بخش‌هاي توليدي و توزيعي، مناسبات، ارتباطات و مجموعه كنش‌هاي اقتصادي را در بستري درون‌گروهي سامان مي‌دهند و با توجه به شرايط فعلي جامعه و بروز برخي مشكلات و معضلات فراروي اين گروه اجتماعي، بيشتر متوجه مناسباتي از اين دست هستند. با عنايت به موضوع پيش گفته بسيار بعيد است كه صاحبان اصناف و بازاريان در تجمعي اعتراضي به همين مناسبت، بي‌توجه به مطالبات صنفي، شعارهايي سياسي سر داده و به كليت نظام حمله كنند.
سابقه و پيشينه پيشه‌وران و بازاريان هم نشان داده است كه همواره و هميشه به عنوان پشتيبان انقلاب اسلامي و نظام، در خدمت به منافع ملي اقدام كرده‌اند. در نتيجه به جرات مي‌توان ادعا كرد كه تجمع‌هاي صورت گرفته ظرف يكي ـ دو روز گذشته هدايت‌گري بيرون از مجموعه اصناف داشته است.
از ديگر سو، خبرهاي رسيده حاكي از آن است شكل‌گيري اين تجمع‌ها نتيجه يك «حمله تمام‌عيار به بازار» بوده است. هما‌ن‌طور كه در نخستين روز و تجمع‌هاي پس از آن، عده‌اي مجهول‌الهويه به واحدهاي صنفي حمله، كسبه را وادار به بستن واحدهاي خود كرده و آنها را وادار به همراهي كرده‌اند.
لذا اين سخن كه گفته مي‌شود بازار دست به چنين حركت‌هايي زده است، به هيچ‌وجه صحت ندارد. ليكن بايد توجه داشت زماني كه به بازار حمله مي‌شود و بازاريان به عنوان فعالان اقتصادي در برابر يك هجوم واقعي قرار مي‌گيرند، چاره‌اي جز بستن واحد و تعطيلي واحد خود براي مدتي كوتاه ندارند. چرا كه در غير اين صورت آسيب‌هاي وارده غيرقابل جبران خواهد بود.
با توجه به ماموريت‌هاي قانوني و عرفي اتاق اصناف ايران، فعاليت‌هاي اين اتاق در حوزه‌هاي اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي تبيين مي‌شود. از اين رو، موضع اتاق بررسي چرايي، تبارشناسي و نحوه عملكرد حمله‌كنندگان به بازار نيست. اما نهادهاي امنيتي و نظارتي بايد با جديت و دقت بيشتري نسبت به اين مساله ورود كرده و مراقب باشند تا گروه‌هايي از درون يا بيرون بازار نسبت به حمله يا تحريك بازاريان و كسبه اقدام نكنند.
امروز حفظ آرامش، ثبات، خويشتن‌داري و وحدت براي برون‌رفت از شرايط پرنوسان و چالش‌انگيز يك ضرورت اجتناب‌ناپذير بوده و بايد بيش از گذشته مورد توجه و دقت‌نظر تمامي سازمان‌ها، نهادها و گروه‌هاي مرتبط با اصناف قرار گيرد.
بحران نسبي موجود كشور در مقايسه با بحران‌هايي كه در طول تاريخ جمهوري اسلامي به سلامت پشت‌سر گذاشته شده است، بسيار ناچيز و كوچك است. ترديدي نيست كه با استفاده از تمام ظرفيت‌ها و امكانات گروه‌هاي مختلف و فعال كشور مي‌توان به سلامت از اين گردنه خطرخيز عبور كرد و چون هميشه سربلند از اين آزمون بيرون آمد. بدون شك اصناف، كسبه، پيشه‌وران و بازاريان سراسر كشور نيز چون هميشه در كنار ديگر آحاد جامعه اسلامي در راه حفظ تماميت ارضي و شرافت ميهني و ديني خود اقدام خواهند كرد.