خداحافظي با ارز مسافرتي؟
فروردين ماه بود كه دولت تصميم به واقعي كردن قيمت ارز گرفت و رسما جز صرافيهاي مجاز بقيه صرافيها از خريد و فروش ارز ممنوع شدند. تا شايد بازار به هم ريخته ارز سر و ساماني بگيرد. از همان روزها بود كه برخي از برنامهريزي دولت براي حذف ارز مسافرتي صحبت ميكردند و حتي برخي اعلام آمار و ارقام از خروج ارز مسافران را دليلي بر اين تصميم خود ميخواندند. هر چند كه سه ماه و اندي از روز تصميمگيري براي واقعيتر شدن قيمت ارز در بازار ميگذرد و هنوز بخشنامهاي مبني بر عدم فروش ارز مسافرتي ابلاغ نشده است اما به تازگي برخي خبرها حكايت از نامهنگاري برخي بانكها با شعب خود مبني بر زمينهسازي براي توقف اختصاص ارز مسافرتي به متقاضيان از ٣٠تيرماه (امروز) دارد كه هنوز بانك مركزي واكنشي در اين زمينه نداشته است.
اين روال در حالي است كه هنوز بانك مركزي و حتي سخنگوي دولت خبري را مبني بر اين تصميمگيري اعلام نكردهاند و تا زماني كه اين دو نهاد رسمي صحبتي از بخشنامه و دستورالعمل جديد نداشته باشند نميتوان هيچ خبري را رسميت داد اما بر اساس نامهنگاري برخي بانكها با شعب خود، اختصاص ارز مسافرتي از ٣٠تيرماه متوقف خواهد شد.
بعد از يكسانسازي نرخ ارز، دولت اعلام كرد كه به هر متقاضي سفر به كشورهاي دور از جمله اروپا، يكبار در سال هزار يورو و به كشورهاي نزديك ٥٠٠ يورو در سال اختصاص ميدهد. و حال با توجه به اينكه مسافران رسما نميتوانند از بازار آزاد ارز مورد نياز خود را تامين كنند و بازار سياه جانبي براي مسافران ايجاد شده است، به نظر ميرسد اين خبرها ميتواند بازار ارز آزاد را در روز شنبه 30 تير ماه مجددا وارد شرايط جديد و افزايش قيمت كند.
اين پيش بينيها زماني نگراني از افزايش قيمت را بيشتر ميكند كه دولت هنوز هم براي عرضههاي بازار ثانويه نيز به ثبات نرسيده و سياستهاي جايگزين دولتي براي حذفيان جديد مشخص نيست. در همين حال بعيد نيست كه ارز مسافرتي نيز به بازار ثانويه هدايت شود و جزو گروه كالايي سومي باشد كه از بازار ثانويه ارز خود را ميخرد.
بازار آزاد ارز، از سوي دولت و بانك مركزي به رسميت شناخته نميشود و هرگونه معاملهاي در آن قاچاق محسوب ميشود چرا كه صرافيها حق خريد و فروش اسكناس ارز را ندارند در اين حالت ورود مسافر به بازار وقتي كه بانك مركزي تامينكننده ارز آن نخواهد بود به نوعي انجام كاري قاچاق از سوي او محسوب شده و البته اگر راهكاري براي مسافر تعيين نشود اين اقدام بانك مركزي به معني تشويق مسافر به انجام امري قاچاق و ممنوعه خواهد بود.
اما به طور حتم حذف ارز مسافرتي بدون در نظر گرفتن محلي براي تامين آن انجام نخواهد شد اين در شرايطي است كه در مدت اخير رايزني و مذاكرات زيادي ظاهرا بين بانك مركزي و سازمان گردشگري براي ايجاد راهكاري انجام شده، اما هنوز موضوعي مشخص و نهايي نشده كه برخي خبرها از اين حكايت دارد كه تامين ارز مسافران نيز در بازار ثانويه ارزي احتمالا انجام خواهد شد.