توانمندي شوراياران
سعيد رهنما ٭/ با گذشت سه دوره از تشكيل شوراياري‌ها، حالا بيشتر شهروندان به اهميت اين نهاد و رفع مشكلات محله‌شان پي برده‌اند. در اين مدت شوراياري‌ها موفق شدند پلي ميان شهروندان و دست‌اندركاران اجرايي شهر باشند. به طور كلي تجربه شوراياري در محله‌هاي مختلف، اتفاقات خوبي را به دنبال داشت كه شناسايي مشكلات موجود از نگاه مردم و اولويت‌بندي براي رفع آنها از سوي شهرداري‌ها در زمره اين مسائل قرار داشت و سبب شد تا محله‌ها از آباداني و رفاه بيشتري برخوردار شوند. به واقع يكي از دلايل و ضرورت‌هاي تشكيل نهادهاي داوطلبانه و مردمي و محلي از يك سو، ايجاد بستري مناسب براي شكل‌گيري ارتباط و تعامل سازنده و فراگير ميان ساكنان بومي و از سوي ديگر، ارتباط با تشكل‌ها و نهادهاي مرتبط محله است. بعد از پيروزي انقلاب اسلامي و با تصويب قانون اساسي در دو اصل ششم و هفتم موضوع شوراها مطرح شد و اصل هفتم به صورت خاص به اهميت، نقش و جايگاه شوراها اشاره كرد. در اين اصل به تشكيل شوراها از بالاترين رده يعني مجلس شوراي اسلامي تا شوراهاي استان، شهر، شهرستان، بخش و روستا و محله نگاه شده و در متن قانون با صراحت و به صورت بسيار شفاف تحقق اين مساله مورد تاييد قرار گرفته است. در 36 سال گذشته بسياري از شوراها تحقق يافتند اما شوراي محل از اين قاعده مستثنا ماند و از اين نظر شوراي شهر به عنوان نهاد و مركز تصميم‌گيري و سياستگذاري مسائل كلان در شهر تهران مقرر كرد تا براي تعامل بيشتر با شهروندان و بهبود زندگي آنان و در عين حال افرايش مشاركت همگاني، شوراهاي محله با شكل منسجم‌تري كه شوراياري ناميده مي‌شود شكل بگيرند تا بتوانند نياز‌هاي محله را به درستي شناسايي كرده و وظايف محوله خود را به انجام برسانند. به عبارت بهتر شوراياري محله در واقع تبيين‌كننده مسائل جاري شهر و محله است. اين ديدگاه از ابتدا تاكنون طي سه مرحله به انجام رسيده است و 374 محله در 125 ناحيه تهران از 22 منطقه شهر تهران را شامل مي‌شود. وقتي به ماهيت عمومي شوراياري‌ها نگاه مي‌كنيم، متوجه مي‌شويم كه براي اين نهاد مهم و تصميم‌ساز، نقش مشاركتي، مشورتي، نظارتي و كنترلي هر چند به صورت نسبي تبيين شده است، اين در حالي است كه اگر وظايف شوراياري‌ها را مورد تحليل و بررسي قرار بدهيم به اين نتيجه مي‌رسيم كه بخش عمده‌اي از آن پاسخگويي به انتظارات عمومي را شامل مي‌شود. كار شوراياران بيشتر معطوف به توقعات اجرايي است، در صورتي كه آنها تنها مي‌توانند در نقش مشورتي و نظارتي ظاهر شوند. هر چند بنده معتقدم اين يك نقص است و بايد مورد بازنگري قرار بگيرد. وقتي شورايار با رأي مستقيم اهالي آن محل انتخاب مي‌شود طبيعي است كه يك دسته از انتظارات را از جانب شهروندان دريافت مي‌كند و آنها انتظار دارند شورايار به مطالبات‌شان در زمان مناسب پاسخ دهد در حالي كه شوراياري در مقام اجرا نقشي ندارد و پل ارتباطي ميان شهروندان و مديريت شهري است. با وجود ابزار‌هايي كه مديريت شهري براي تسريع در فعاليت‌هاي خود و پاسخگويي به نياز شهروندان در اختيار دارد، باز هم شاهد هستيم كه بخش عمده‌اي از اين مطالبات و انتظارات به سمت شوراياري گسيل مي‌شود چرا كه اين درخواست‌ها اجرايي هستند و ضروري است با دقت و صراحت به آن پاسخ داده شود. البته نبايد اين موضوع را ناديده بگيريم كه توانمندي شوراياران در پيدا كردن حلقه‌هاي مفقوده محله‌ها و ارجاع آنها به مديران ارشد شهري در بهبود وضعيت محله‌ها با ارتقاي كيفيت شهر مناسب بوده است.
٭كانديداي شوراياري محله شهرك اكباتان