به راههاي مهار نظام بانكي فكر كنيم
مسعود نيلي مشاور اقتصادي رييسجمهور با بيان اينكه شرايطي كه ميتوانست اصلاح نظام بانكي را صورت دهد اكنون به دليل نبود منابع مالي، كارايي ندارد، گفت: بايد به جاي اصلاح روي مهار نظام بانكي فكر كنيم. حجم نقدينگي در دورههاي چهار ساله به شدت رشد كرده و همواره چند برابر شدن نقدينگي در دامنه ۲.۴ تا ۲.۹ درصد در جريان بوده است به نحوي كه سالانه متوسط رشد نقدينگي ۲۷ درصد بود و هر چهار سال حجم آن ۲.۶ برابر شده است. رشد بالاي نقدينگي پديدهاي نامطلوب است ولي بايد عوامل آن را شناسايي كرد به اين معنا كه هر يك از عوامل پديدآورنده رشد نقدينگي آثار تورمي خاص خود را بر جاي ميگذارند.
وي با بيان اينكه مجموعه شرايطي كه ميتوانست اصلاح نظام بانكي را صورت دهد اكنون به دليل نبود منابع مالي لازم كارايي ندارد، گفت: بايد به جاي اصلاح نظام بانكي روي مهار نظام بانكي فكر كنيم. حجم نقدينگي در دورههاي چهار ساله به شدت رشد كرده و همواره چند برابر شدن نقدينگي در دامنه ۲.۴ تا ۲.۹ درصد در جريان بوده به نحوي كه سالانه متوسط رشد نقدينگي ۲۷ درصد بود و هر چهار سال حجم آن ۲.۶ برابر شده است.
نيلي با برشمردن سه مولفه شكلگيري پايه پولي خاطرنشان كرد: خالص دارايي بانك مركزي بدهي دولت به بانك مركزي و بدهي بانكها به بانك مركزي عوامل تشكيلدهنده پايه پولي هستند كه هر يك ميتوانند آثار تورمي خود را بر جاي بگذارند به اين معنا كه رفتار خالص دارايي خارجي بانك مركزي منعكس كننده كسري تراز عملياتي بودجه دولت است و افزايش بدهي دولت و بانكها به بانك مركزي نيز ناترازي بودجه و نظام بانكي را نشان ميدهد پس اقتصاد كشور كه از تامين مالي خود براي دولت و نظام بانكي با كسري مواجه است بنابراين به بانك مركزي رجوع كرده و باعث افزايش پايه پولي ميشود.
مشاور رييسجمهور با بيان اينكه اگر افزايش حجم نقدينگي خطر اصلي اقتصاد ايران است و بخواهيم براي آن راهحل پيدا كنيم بايد عناصر فزاينده پايه پولي را اصلاح كرده و بدهي بانكها به بانك مركزي را به هيچ عنوان افزايش ندهيم، گفت: نسبت نقدينگي به سطح عمومي قيمتها كه حجم نقدينگي واقعي به شمار ميرود نيز بايد مورد توجه قرار گيرد به اين معنا كه اگر يك دوره ۲۰ ساله را از سال ۵۸ تا ۷۸ ملاحظه كنيم، مقدار نقدينگي ايجاد شده برابر با ميزان تورم بوده است و از سال ۷۸ تا ۹۰ و پس از آن نمودار مرتبط با حجم نقدينگي و تورم صعودي شده است كه به نظر ميرسد به آن ميزاني كه نقدينگي رشد كرده تورم افزايش نيافته پس ممكن است تورم انباشتهاي طي اين سالها براي كشور بروز كرده باشد كه چون تجربهاي از آن نداريم، نميتوانيم آثار آن را هم به خوبي بسنجيم.
وي ادامه دارد: اكنون خطر اين است كه تورم انباشته ايجاد شده طي سالهاي گذشته در اقتصاد ايران بروز كند همانطور كه طي دو ماه گذشته بخشي از آن تخليه شد. مساله ناترازي نظام بانكي اكنون وجود دارد و قبلا نيز رصد شده است اين در شرايطي است كه در حال حاضر اصلاح نظام بانكي به دلايل متعدد از جمله نبود منابع لازم براي اجراي پروژههاي مرتبط با آن امكانپذير نيست و بايد روي مهار نظام بانكي فكر كرد.