الاكلنگ درآمد و فروش نفت ايران

در حالي كه اتحاديه اروپا با هدف باقي‌ماندن ايران در برجام همچنان تأكيد مي‌كند از تحريم‌هاي امريكا عليه ايران پيروي نمي‌كند، صادرات نفت ايران به اين اتحاديه از ماه آوريل تاكنون حدود ۴۰درصد كاهش يافته است.

در حالي كه دو ماه تا زمان اجراي تحريم‌هاي نفتي امريكا عليه ايران باقي مانده، فروش نفت ايران كاهش داشته و اين كشور مشتريان مهم خود در آسيا و اروپا را از دست داده است.

اين كاهش فروش طي هفته‌هاي آينده نيز ادامه خواهد داشت، در همين حال، افزايش توليد ديگر اعضاي اوپك موجب افزايش تنش‌ها درون اين سازمان در آستانه نشست الجزاير در اواخر ماه جاري شده است.

ايران در ماه اوت، روزانه اندكي بيش از 2 ميليون بشكه نفت خام و ميعانات صادر كرد. اين پايين‌ترين ميزان صادرات ايران از مارس 2016 تاكنون است و نسبت به ماه آوريل، يعني ماه قبل از اعلام خروج امريكا از برجام 28 درصد كاهش نشان مي‌دهد.

چند مشتري كليدي نفت ايران قبلا خريدهاي خود را متوقف كرده‌اند. از ماه ژوئن ايران هيچ محموله نفتي‌اي به كره‌جنوبي يا فرانسه ارسال نكرده و كل صادرات نفت اين كشور به اتحاديه اروپا از ماه آوريل تاكنون حدود
40 درصد كاهش يافته است. از دست رفتن بازار كره‌جنوبي يك مشكل ويژه براي ايران ايجاد مي‌كند، زيرا اين كشور مقصد حدود 60 درصد از صادرات ميعانات تهران بوده است. ميعانات در دوره اوباما از تحريم‌ها معاف بود، اما در اين دور ظاهرا تحريم‌ها ميعانات را نيز دربرمي‌گيرد.

ايران يك پالايشگاه جديد براي پالايش ميعانات خود احداث كرده، اما براي تقويت توليد گاز در ميدان پارس جنوبي كه در نزديكي مرز ايران با قطر قرار دارد، همچنان بايد بخشي از ميعانات توليدي ايران صادر شود. اگر ايران نتواند ميعانات توليدي را صادر كند، ممكن است مجبور شود استخراج گاز خود را كاهش دهد و اين كشور را با ريسك كمبود گاز در فصل زمستان مواجه خواهد كرد.

ديگر مشتريان آسيايي ايران تاكنون انعطاف بيشتري از خود نشان داده‌اند. ظاهرا چين خود را براي عمل به وعده قبلي خود يعني عدم افزايش يا كاهش خريد نفت از ايران در دوره تحريم‌ها آماده مي‌كند، در حالي كه هند و ژاپن هنوز به‌دنبال معاف شدن از تحريم‌هاي امريكا از طريق كاهش خريد نفت از تهران هستند. اين مذاكرات همچنان ادامه دارد، اما در عين حال، خريداران از خريد نفت جديد براي بارگيري در ماه اكتبر خودداري كرده‌اند و همين مساله احتمال كاهش بيشتر صادرات نفت ايران را افزايش داده است.

هرچند كاهش صادرات نفت ايران موجب نگراني‌هايي از كمبود عرضه در بازار در اواخر سال جاري ميلادي شده، اما تاكنون افزايش توليد ساير اعضاي اوپك توانسته به‌راحتي جاي خالي نفت ايران را پر كند.

هرچند تصميم ماه ژوئن اوپك مبني بر افزايش توليد در كاهش نگراني‌ها از كمبود عرضه موثر بوده، اما در عين حال موجب ايجاد شكاف‌هايي درون اوپك شده است.

خالد الفالح، وزير انرژي عربستان معتقد است بر اساس توافق ماه ژوئن، كشورهاي داراي ظرفيت ذخيره توليد حق دارند به‌ميزاني كه ديگر توليد‌كنندگان توليد خود را از دست داده‌اند، بر توليد نفت خود بيفزايند، اما ايران با اين تفسير مخالف است و مي‌گويد، هر كشوري بايد سطح توليد خود را در چارچوب سهميه خودش حفظ كند.

از سويي ديگر، نوسانات نرخ ارز بر درآمدهاي نفتي ايران بي‌تاثير نبوده، هر چند صادرات نفت ايران 40درصد كاهش يافته اما طبق آمارهاي منتشره بانك مركزي در 4 ماهه نخست امسال درآمد نفت نسبت به مدت مشابه پارسال
60 درصد رشد داشته است.