تابوي رقابت بورس انرژي و شركت نفت شكسته شد

نفت خام ايران پس از گذشت ۷ سال از اولين عرضه نفت در بورس، بالاخره با قيمت ۷۴.۸۵ دلار به ازاي هر بشكه در بورس انرژي معامله شد.

آغاز عرضه محموله يك ميليون بشكه‌اي نفت خام در بورس انرژي ساعت 14 روز گذشته آغاز شد. در ابتدا سه خريدار براي حضور در اين رقابت اعلام آمادگي كردند، يكي از اين خريداران كه يك شركت چند مليتي است، كنار كشيد. كارگزار اين شركت، شركت كارگزاري رضوي بود.

۲ پيشنهاد خريد در مقابل سفارش فروش محموله نفت يك ميليون بشكه‌اي عرضه شده در بورس روي تابلوي معاملات نشست كه بالاترين درخواست براي خريد يك محموله ۳۵ هزار بشكه‌اي نفت خام، قيمت ۶۲.۴ دلار به ازاي هر بشكه بود.

پيشنهاد ديگر براي خريد اين محموله، قيمت ۶۱.۸۵ دلار به ازاي هر بشكه اعلام شده است. شركت ملي نفت نرخ پايه اعلامي را از 79.15 به ۷۴.۸۵ دلار به ازاي هر بشكه كاهش داد. نرخ‌هاي پيشنهادي ارايه شده و كاهش قيمت پايه شائبه صوري بودن اين معاملات را مطرح كرد.

سعيد خشرو مدير امور بين‌الملل شركت ملي نفت ايران در خصوص كاهش قيمت پايه مي‌گويد: از زمان اعلام عرضه اين محموله دو تا سه هفته مي‌گذرد. اين كاهش قيمت بر اساس زمان عرضه و زماني كه عرضه واقعي شكل مي‌گيرد لحاظ شده است؛ اين كاهش قيمت به دليل كاهش غايي قيمت است.

او در تبيين نحوه معاملات ادامه مي‌دهد: ما براي اينكه ريسك قيمت را به بخش خصوصي منتقل نكنيم در زمان برداشت واقعي نيز يك تعديل قيمت ايجاد مي‌كنيم. ممكن است كاهشي يا افزايشي باشد. شركت‌هايي كه خريد كرده‌اند 30 روز زمان دارند، زيرساخت‌ها را فراهم كنند و برداشت را انجام دهند تا آن زمان ممكن است نوساناتي را شاهد باشيم.

در طول معاملات نفت خام در روز گذشته و با كاهش قيمت تعداد متقاضيان خريد نفت از بورس انرژي هم به‌ شدت افزايش يافت و تقاضاهاي ثبت شده در اين زمينه به ۸ عدد رسيد. قيمت‌هاي پيشنهادي متقاضيان خريد نفت از بورس انرژي بين ۶۱.۸۵ تا ۶۹.۸۲ دلار به ازاي هر بشكه قرار دارد. يكي از متقاضيان، درخواست خريد ۸ محموله ۳۵ هزار بشكه‌اي نفت خام با قيمت ۷۴.۸۵ دلار را داد و موفق به خريد اين ۸ محموله شد.

دو متقاضي ديگر، خواهان خريد يك محموله
۳۵ هزار بشكه‌اي نفت خام با قيمت‌هاي ۶۵.۵۵ و ۶۸.۶۵ دلار بودند كه موفق نشدند. در نهايت سه شركت كارگزاري بانك پارسيان، بانك رفاه كارگران و خبرگان سهام سه كارگزار خريدار ۸ محموله نفت خام سبك ايران در بورس انرژي بودند.

كارگزاري خبرگان سهام وابسته به صندوق بازنشستگي نفت، خريدار ۱۴۰ هزار بشكه نفت خام از بورس انرژي بود و ۱۴۰ هزار بشكه مابقي را دو شركت كارگزاري بانك پارسيان و بانك رفاه كارگران از آن خود كردند. اين خريداران 10 درصد مبالغ را پرداخت كرده‌اند در صورتي كه در زمان برداشت نتوانند مابقي مبالغ را پرداخت كنند 5 درصد از اين مبلغ به عنوان جريمه از آنها دريافت مي‌شود و در صورت برداشت بايد بتوانند ضمانتنامه‌هاي معتبر بانكي در اختيار
داشته باشند. خشرو با اشاره به روند طي شده در رينگ بين‌المللي بورس انرژي مي‌گويد: با توجه به عزم و اراده براي عرضه در بورس و انعطاف براي تسهيل بخش خصوصي به بازار انتظار داشتيم، محصولات با سرعت بالاتري به فروش برسد اما بايد توجه داشت كه بخش خصوصي زمان زيادي براي تجزيه و تحليل نداشته ضمن اينكه بخش خصوصي بايد زيرساختار مناسب را فراهم كند.

شرايط عرضه به نحوي بوده است كه تابو اينكه شركت نفت گمان مي‌كند، رقيبي در كنارش تراشيده مي‌شود و علاقه‌اي به عرضه نفت در بورس انرژي ندارد، شكسته شده است.

كسري نوري مدير روابط عمومي وزارت نفت نيز در گفت‌وگو با «اعتماد» بر اراده وزارت نفت بر عرضه نفت در بورس انرژي تاكيد مي‌كند: وزارت نفت تمام تمهيدات لازم براي شكل‌گيري اين معاملات را فراهم كرده است تا امكان مشاركت بخش خصوصي فراهم شود. او تصريح مي‌كند كه عرضه نفت در بورس انرژي حركت تازه است كه آغاز شده و نياز به زمان دارد كه جا بيفتد و خروجي مطلوب و ايده‌آلي داشته باشد. با توجه به معامله موفق روز گذشته عرضه نفت خام در بورس انرژي و شكستن طلسم اين معامله پس از ۷ سال، خبرها حاكي است عرضه محموله‌هاي يك ميليون بشكه‌اي نفت خام در بورس انرژي به صورت هفتگي و در يك نوبت ادامه خواهد يافت.