ده‌ها شهروند پاكستان در دو حمله تروريستي كشته شدند
جمعه خونين پاكستان
شهاب شهسواري
صبح جمعه گزارش دو حمله تروريستي به اهدافي در شمال و جنوب پاكستان، اسلام‌آباد را تكان داد. ابتدا از كراچي خبر رسيد كه سه بمب‌گذار انتحاري با استفاده از يك خودروي پر از مواد منفجره به سركنسول‌گري چين در اين شهر حمله كرده‌اند، بر اثر اين حمله هر چند دو نيروي پليس و دو شهروند پاكستاني در كنار هر سه تروريست جان خود را از دست دادند، اما به ديپلمات‌هاي چيني آسيبي نرسيد. ساعاتي بعد، از شمال پاكستان خبر رسيد كه حمله انتحاري ديگري به يك جمعه بازار در روستاي كلايا، باعث مرگ بيش از 35 شهروند پاكستاني شده است؛ حمله‌اي كه به نظر مي‌رسد اقليت شيعه مذهب پاكستان را هدف قرار داده‌بود. اين حمله در منطقه اوركزي در استان خيبرپختون‌خواه باعث كشته‌شدن 35 نفر و مجروحيت 50 شهروند ديگر شد. در حالي كه يك گروه مسلح جدايي‌طلب مسووليت حمله تروريستي به كنسولگري چين در جنوب پاكستان را قبول كرده است، هنوز تا لحظه تنظيم اين گزارش هيچ گروهي رسما مسووليت حمله به جمعه بازار در شمال اين كشور را نپذيرفته است.
استوارتر از هيماليا، عميق‌تر از درياي عرب
در واكنش به حملات روز جمعه، عمران خان، نخست‌وزير اين كشور با صدور بيانيه‌اي اين حملات را به نيروهايي نسبت داد كه «نمي‌خواهند پاكستان پيشرفت كند.» وي تاكيد كرد: «در ذهن هيچ كس نبايد ترديدي وجود داشته باشد كه ما تروريست‌ها را به هر قيمتي نابود مي‌كنيم.» عمران خان، همچنين در واكنش به حمله به كنسولگري چين هم اين حمله را «بخشي از يك توطئه عليه همكاري اقتصادي و استراتژيك پاكستان و چين» توصيف كرده و گفته بود همكاري دو كشور «استوارتر از سلسله جبال هيماليا و عميق‌تر از درياي عرب» است. به گزارش واشنگتن‌پست يك گروه تروريستي جدايي‌طلب با عنوان «ارتش آزادي‌بخش بلوچستان» مسووليت اين حمله را برعهده گرفته است. اين گروه پيش از اين نيز چندين حمله را عليه تاسيسات چيني در ايالت‌هاي بلوچستان و سند در جنوب غربي پاكستان انجام داده‌بود. چين در حال حاضر در حال اجراي پروژه دالان اقتصادي چين و پاكستان (CPEC) از بندر گوادر پاكستان به مرزهاي غربي چين است؛ پروژه‌اي كه تاكنون بيش از 62 ميليارد دلار سرمايه‌گذاري توسط چين در آن انجام شده و قرار است از طريق يك خاك پاكستان غرب چين را به بندر گوادر در اقيانوس هند متصل كند. نخست‌وزير پاكستان «حمله ناكام به كنسولگري چين» را «واكنشي واضح به توافق‌هاي تجاري بي‌سابقه» در سفرش به چين توصيف كرده‌بود كه قصد دارد «سرمايه‌گذاران چيني را مرعوب كند و پروژه CPEC را به خطر بيندازد.»
ادعاي اشغال بلوچستان توسط چين
گروه موسوم به «ارتش آزادي‌بخش بلوچستان» چين را به «اشغال اراضي بلوچستان» و «سوءاستفاده از منابع» اين منطقه متهم مي‌كند و پروژه‌هاي چين را در اين منطقه مورد حمله قرار مي‌دهد. سخنگوي وزارت خارجه چين در واكنش به اين حمله، ضمن تاييد سلامت ديپلمات‌هاي چيني از دولت پاكستان خواسته است تا ترتيبات امنيتي در اين منطقه را افزايش دهد و تاكيد كرده است كه اين حمله باعث عقب‌نشيني طرف چيني از تعهداتش در پروژه دالان اقتصادي چين و پاكستان (CPEC) نخواهد شد. اين دومين حمله تروريستي گروه مذكور در ايالت سند پاكستان و دوازدهمين حمله سال جاري اين گروه در خاك پاكستان به پروژه‌ها يا اماكن مربوط به چين محسوب مي‌شود.
دولت هندوستان هم با صدور بيانيه‌اي حمله به سركنسول‌گري چين در كراچي را محكوم كرده است. اسلام‌آباد و هندوستان همواره يكديگر را به حمايت از گروه‌هاي جدايي‌طلب و افراطي در خاك يكديگر متهم مي‌كنند. دهلي نو كه پيش از اين بارها به حمايت از گروه‌هاي جدايي‌طلب ايالت بلوچستان متهم شده‌بود، در واكنش به حمله به كنسولگري چين در كراچي، اين حمله را محكوم كرده است و تاكيد كرد: «هيچ توجيهي براي اعمال تروريستي وجود ندارد... عاملان اين حمله فجيع بايد فورا مجازات شوند.»
ترامپ عليه پكن و اسلام‌آباد
اين دو حمله كمتر از يك هفته بعد از دعواي لفظي نخست‌وزير پاكستان و رييس‌جمهور امريكا در شبكه‌هاي اجتماعي رخ مي‌دهد. دونالد ترامپ پاكستان را به عدم همكاري در جنگ عليه تروريسم و حمايت از گروه‌هاي تندرو متهم كرده است و عمران خان، نخست‌وزير پاكستان از كلافگي پاكستان براي «نبرد در جنگ‌هاي ايالات متحده امريكا» نوشت و تاكيد كرد وقت آن رسيده است كه دولت پاكستان «به منافع خود و مردمش بپردازد.» امريكا طي يك سال گذشته جنگ تجاري گسترده‌اي را عليه چين آغاز كرده است و همزمان پاكستان را مستقيما به حمايت از تروريسم و جلوگيري از كاميابي امريكا در جنگ افغانستان متهم مي‌كند. رييس‌جمهور ايالات متحده امريكا در اولين توييت خود در سال 2018 پاكستان را متهم كرد كه ميلياردها دلار از امريكا گرفته است و همكاري لازم را با اين كشور نداشته، وي دستور داده است تا صدها ميليون دلار سهم امريكا در صندوق امنيتي دو كشور براي مبارزه با تروريسم در شمال پاكستان تعليق شود. توييت‌هاي تند هفته گذشته دونالد ترامپ در مورد پاكستان با اعتراض شديد دولت اين كشور مواجه شد، تا جايي كه سفير امريكا در اسلام‌آباد براي اداي توضيحات در مورد اين اظهارات به وزارت خارجه پاكستان احضار شد. شيرين مزاري، وزير حقوق بشر دولت پاكستان، ضمن محكوم كردن حمله به يك بازار محلي در اوركزي، اين حمله را محصول شكست امريكا در افغانستان توصيف كرده است. اين وزير پاكستان با انتشار توييتي نوشت: «در شرايطي كه امريكا در افغانستان شكست مي‌خورد، پاكستان بايد براي عواقب اين شكست آماده شود و تلاش كند تا امنيت مردم پاكستان را به خصوص در مناطق قبيله‌اي‌نشين تقويت كند.»
بازگشت تعدادي از مرزبانان ربوده‌شده به خاك ايران
حمله به كنسولگري چين توسط يك گروه تروريستي جدايي‌طلب در شرايطي انجام مي‌شود كه يك گروه ديگر تروريستي در خاك پاكستان كه خود را به قوم بلوچ منتسب مي‌كند، به تازگي تحت فشار همكاري‌هاي تهران و اسلام‌آباد مجبور شده‌بود تعدادي از مرزبانان ايراني را كه در عملياتي مرز دو كشور در خاك ايران ربوده بود، آزاد كند. از 12 مرزبان ربوده شده ايراني، 5 نفر آنان چهارشنبه شب به خاك كشور بازگشتند. روابط عمومي نيروي زميني سپاه در اطلاعيه‌اي اعلام كرد: در پي تلاش‌هاي به عمل آمده و رايزني و تعامل با طرف پاكستاني به منظور آزادسازي مرزبانان و بسيجيان بومي ربوده شده توسط گروهك جيش الظلم در ميرجاوه، ۵ تن از آنان به نام‌هاي زبير ريگي، سعيد نوتي زهي، رسول گمشادزهي، محمد معتمدي و مهرداد آبار آزاد و شب گذشته (چهارشنبه ۳۰ آبان) به كشور بازگشتند. در اين اطلاعيه با تأكيد بر ادامه تلاش‌ها و رايزني‌ها براي آزادي ساير مرزبانان ربوده شده و بازگشت آنان به ميهن عزيز اسلامي، از همكاري دستگاه‌هاي ذي‌ربط و نيز صبر و شكيبايي خانواده‌هاي محترم مرزبانان عزيز كشورمان قدرداني شده است. ۲۴ مهرماه و در پي خيانت عوامل نفوذي، ۱۲ تن از مرزبانان و بسيجيان بومي در نقطه صفر مرزي جنوب شرق كشور، توسط گروه تروريستي موسوم به جيش‌العدل ربوده و به خاك پاكستان منتقل شده‌بودند.