درباره «يادداشت‌هاي عراق»
روايت يك سرنگوني از آقاي نويسنده
يادداشت‌هاي عراق
ماريو بارگاس يوسا
ترجمه فريبا گورگين
چاپ 1393
ماريو بارگاس يوسا نويسنده‌اي كه چند سالِ پيش جايزه ادبي نوبل را از آن خودش كرد، يكي از بزرگ‌ترين نويسندگان زنده حال حاضر جهان است، مردي كه با رمان‌هاي سياسي‌اش گرد و خاك زيادي به پا كرده و هنوز هم خواننده‌هاي پر و پا قرصي در سرتاسر جهان دارد. در ايران هم اين توفيق را داشته‌ايم كه اغلب كارهاي مهم رمان ترجمه شوند، مترجمان آثارش هم از بهترين مترجمان اين سال‌هاي ادبيات بوده‌اند. شناخت ما از يوسا كم نيست، هرچند كه جهان گسترده اين نويسنده پرويي جاي كشف‌هاي بسياري دارد. با اين همه اغلب ما از يوسا يا متني ادبي خوانده‌ايم و يا درباره ادبيات. به تازگي اما كتاب «يادداشت‌هاي عراق» اين نويسنده با ترجمه «فريبا گورگين» و توسط انتشارات مرواريد منتشر شده است. كتاب «يادداشت‌هاي عراق» براساس مشاهدات عيني يوسا نوشته شده است و حاوي مدارك و اسنادي از عملكرد نيروهاي ائتلاف در حمله به اين كشور است. خواننده با مطالعه كتاب از تجربه عراقي‌هايي كه به نوعي موفق شدند از دوران ديكتاتوري رژيم صدام جان سالم به در ببرند، آگاه مي‌شود. يوسا در دوران حمله امريكا به عراق كه منجر به سقوط صدام شد، سفري كوتاه به اين كشور داشت. اين كتاب مجموعه مقالاتي است كه او همان سال براي روزنامه اسپانيايي «ال پاييس» نوشته بوده است. در جريان اين سفر «مورگانا» دختر يوسا، عكاس حرفه‌اي و داراي مدرك ليسانس تاريخ از مدرسه علوم اقتصادي لندن، پدرش را همراهي مي‌كرد و تعدادي از عكس‌هاي وي نيز در كتاب انتشار يافته است. در بخشي از كتاب مي‌خوانيم: «عراق، آزادترين كشور جهان است، ولي از آنجا كه آزادي بدون نظم و قانون هرج و مرج است، در ضمن خطرناك‌ترين كشور جهان هم هست. نه گمركي هست و نه مامور گمركي، «حكومت موقت ائتلافي» كه پل برمر رياست آن را به عهده دارد، تمام عوارض و ماليات‌هايي كه بر واردات اعمال مي‌شده، لغو كرده است...». كتاب يادداشت‌هاي عراق به شرح گفت‌وگوي او با چهره‌هاي سياسي- مذهبي عراق و افرادي كه با سقوط صدام آزاد شده‌اند، اختصاص يافته است. آزادي‌اي كه بدون قانون است و به هرج و مرج انجاميده است. اين كتاب در واقع شرح كشوري است كه زير سلطه حاكمي ديوانه به نازل‌ترين سطح سقوط كرده است. اين يادداشت‌ها تنها شرح سفر نويسنده‌اي جهاني به كشوري مصيبت‌زده نيست، بلكه شرح سياستمداري است كه مي‌خواهد تاثير حمله نيروهاي ائتلاف را روي عراق و مردم عراق بسنجد.