دنيا گمان نفت ارزان را ندارد
بيژن زنگنه با حضور در يك برنامه تلويزيوني به اظهارنظر در خصوص مسائل مختلف حوزه نفت پرداخت كه نكات برجسته و قابل توجه اين گفت‌وگو را در زير مي‌خوانيد:
اعضاي اوپك بايد از هرگونه موضع‌گيري كه وحدت اوپك را زير سوال مي‌برد خودداري كنند، نبايد در داخل كشور به گونه‌يي عمل كنيم كه منافع ملي به دليل رهايي از فشارهاي داخلي زيرپا گذاشته شود.
لازمه تشكيل نشست فوق‌العاده اوپك اجماع همه اعضاست. در شرايطي پيشنهاد رسمي در اين زمينه وجود دارد كه شرايط براي اجماع اعضا و موافقت با درخواست وجود داشته باشد و اين در حالي است كه در شرايط كنوني اين زمينه وجود ندارد.
من دوره نفت هفت دلاري را نيز ديده‌ام و مي‌دانم ايجاد تعادل در بازاري كه از تعادل خارج شده تا چه حد مشكل است و چه حساسيت‌هايي دارد. اعضاي اوپك بايد از هر نوع موضع‌گيري كه وحدت اين سازمان را زير سوال ببرد پرهيز كنند، زيرا عملي‌شدن هر تصميمي در اوپك به اجماع همه اعضا بستگي دارد.
ما «شير» اوپك هستيم و طي 30 سال گذشته اكنون تنها دوره‌يي است كه ايران با اين ميزان ظرفيت مازاد به دليل تحريم‌ها روبه‌رو است و از اين حيث نقش تاثير‌گذاري در اوپك دارد. مسوول تنظيم قيمت نفت كشوري است كه اضافه توليد كرده و طبيعي است در صورت تصميم‌گيري براي ايجاد تعادل در بازار افزايش‌دهندگان در توليد بايد توليد خود را كاهش دهند.
در صورت به نتيجه رسيدن مذاكرات هسته‌يي و برطرف شدن تحريم‌ها توليد نفت كشور طي مدت كوتاهي افزايش خواهد يافت. ورود نفت بيشتر به بازار ايجاب مي‌كند كه تعادل در بازار از طريق متناسب كردن عرضه و تقاضا ايجاد شود.
در مجموع برآوردهاي بازار نشان مي‌دهد در سال ٢٠١٤ حدود ٧٠٠ هزار بشكه اضافه توليد نفت نسبت به تقاضا در دنيا وجود داشته است كه ناشي از توليد اوپك، شيل‌هاي نفتي و توليد نفت از سوي توليدكنندگان كوچك بوده و حتي به اقليم كردستان عراق نيز مي‌توان اشاره كرد، براي سال ٢٠١٥ نيز پيش‌بيني مي‌شود 8/1 ميليون بشكه عرضه بيش از تقاضا موجود باشد و در حقيقت اين بازار آينده است كه منجر به كاهش قيمت‌هاي كنوني نفت شده است.
اگرچه كاهش قيمت نفت، اتفاق خوبي نيست، اما با تمام اين تفاسير، ايران مانند روسيه از كاهش قيمت‌ها آسيب نمي‌بيند، زيرا توليد نفت كشور در اين سال‌ها كاهش يافته و اينكه توانسته‌ايم طي سال‌هاي اخير، كشور را با اين ميزان توليد اداره كنيم، كار بزرگي است.
صادرات نفت ايران از 5/2 ميليون بشكه به حدود يك ميليون بشكه كاهش يافته است، اگر بازار به سمتي حركت كند كه ناگزير به كاهش تا سطح ١٥٠ تا ٢٠٠ هزار بشكه بشويم به طور قطع اين موضوع منجر به تغيير مواضع ما نخواهد شد و دغدغه ما به شمار نمي‌رود. ميزان مصرف داخلي را بين 7/1 تا 8/1 ميليون بشكه در روز و ميزان صادرات بسيار كمتر از دو ميليون بشكه در روز است. مي‌توانيم ظرف چهار سال آينده در توليد روزانه نفت و ميعانات به 5/5 ميليون بشكه دست پيدا كنيم، اما نمي‌توان با شرايط تحريم، به فروش بيش از 7/3 ميليون بشكه نفت در روز در بازار فكر كرد.
اگر تحريم‌ها برداشته شود، ظرف دو ماه صادرات ايران دو برابر و كاهش درآمدها جبران مي‌شود، به علاوه دنيا نمي‌تواند نفت ارزان را تحمل كند و اين رويه اصلاح خواهد شد. تحت هيچ شرايطي، يك بشكه از سهم ايران در بازار جهاني نفت كوتاه نمي‌آيم.
پنج درصد صرفه‌جويي در مصرف گاز معادل جلوگيري از مصرف ٣٠ ميليون مترمكعب گاز طبيعي و تقريبا معادل توليد يك فاز پارس جنوبي است؛ با اين تفاوت كه 5/3 ميليارد دلار بايد هزينه شود تا حدود ٢٥ ميليون مترمكعب گاز شيرين از پارس جنوبي حاصل شود.
با راه‌اندازي فاز ١٢A با ظرفيت توليد ٢٦ ميليون مترمكعب، فاز ١٥ با ظرفيت توليد نزديك به ٢٠ ميليون مترمكعب، يك‌ترين فاز ١٦، يك‌ترين فاز ١٢B با ظرفيت ٢٥ ميليون مترمكعب و راه‌اندازي در دريا در فاز ١٨، برنامه‌هاي فعلي افزايش توليد در پارس جنوبي است و مي‌توان گفت براي نخستين‌بار در تاريخ كشور است كه اين تعداد فاز در حال راه‌اندازي در خشكي و دريا آماده شده است.
گاز ايران تا كنار مرز رفته است و الان تنها منتظر احداث خطوط لوله پاكستان هستيم تا اين اقدام عملي شود، زيرا معتقديم چنين اقداماتي هم از لحاظ راهبردي و هم از نظر اقتصادي براي كشور خوب است.
مپنا تفاهمنامه‌يي براي كار در يكي از ميادين غيرمشترك داشت كه با آمدن من و توقف توسعه ميادين غيرمشتركي كه كار در آنها آغاز نشده بود، اين تفاهمنامه از دستور كار خارج شد.
آقاي نادران به نظرم جدي است و من در حرف‌هاي‌شان، هيچ بلوفي نمي‌بينم و بعيد نيست كه طرح ممنوعيت صادرات گاز ترش در مجلس راي بياورد. در اين زمينه دعوايي در دادگاه داريم كه هنوز تمام نشده است و درحال حاضر نمي‌توان اظهارنظر كرد.
رييس سازمان محيط زيست كار مهمي كرد و سخت و مردانه به وسط ميدان آمدن و اصرار كرد كه بايد بنزين يورو ٤ در كلانشهرها توزيع شود كه عمل به اين امر، كار بسيار سختي بود. توليد بنزين يورو ٤ و واردات اين بنزين براي توزيع در كلانشهرها، با سختي‌هاي فراواني همراه است و حال اگر در اين ميان، برخي معتقدند بنزين يورو ٤ با بنزين يورو ٢ يا بنزين‌هاي غيراستاندارد تفاوتي ندارد، رييس سازمان محيط زيست را توجيه و راضي كنند و در اين شرايط، وزارت نفت هم به راحتي مي‌تواند هر بنزيني كه مي‌خواهد به توليد برساند.
جايگاه سخنگوي وزارت نفت بسيار حساسيت دارد اما مقطعي در اين فكر بودم كه خانمي اين مسووليت را به عهده بگيرد كه به دليل تراكم كار، اين موضوع تا حدودي به دست فراموشي سپرده شد.
مهندس نوذري، همكاري نزديكي با مجموعه نفت دارد و در بخشي مربوط به ستاد اجرايي فرمان حضرت امام (ره) فعال است و با راهبري تشكيلاتي در حوزه اجراي پروژه‌هاي نفتي به ما كمك مي‌كند. سيدكاظم وزيري‌هامانه، قائم مقام من است و لطف كرده و از همان ماه اول، حاضر به همكاري با ما شد، با بقيه دوستان مانند آقاي مهندس رستم قاسمي و دكتر ميركاظمي نيز روابط خوبي برقرار است كه آقاي قاسمي به عنوان مشاور معاون اول رييس‌جمهوري و آقاي ميركاظمي هم در مجلس فعاليت مي‌كند.