واكنش علما به اظهارات انتقادي سخنران پيش‌از خطبه‌ها
همه راه‌ها به قم ختم مي‌شود
انتقاد آيت‌الله مكارم‌شيرازي از اظهارات رحيم‌پور‌ازغدي
«هفته گذشته در سخنراني قبل از خطبه‌هاي نمازجمعه تهران، ضد حوزه‌هاي علميه صحبت كردند، عجيب است نمازجمعه‌اي كه ائمه جمعه فرزندان حوزه هستند، پايگاهي برضد حوزه شود. چطور مي‌شود شما به فردي اجازه دهيد ضد حوزه حرف بزند و دروغ بگويد. شما مي‌دانيد كه در دروس حوزه، مرتب حرف‌هاي تازه و مطابق نيازهاي روز زده مي‌شود، اما اين فرد عنوان مي‌كند ۴۰ سال است حرف‌هاي تازه در حوزه زده نشده است، اينجا برخي گمان پيدا كردند كه درون نظام هم افرادي بر ضد حوزه هستند.» اين جملات آيت‌الله مكارم‌شيرازي از مراجع تقليد روز گذشته در انتهاي درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم در انتقاد به اظهارات رحيم‌پور‌ازغدي در سخنراني پيش از خطبه‌هاي نماز جمعه اين هفته مطرح شد. رحيم‌پور‌ازغدي هفته گذشته پس از سه سال به عنوان سخنران پيش از خطبه‌هاي نماز جمعه تهران دعوت شد. تئوريسين اصولگرايان كه در طي چندماه اخير انتقاداتي را نسبت به حوزه علميه مطرح كرده بود، اين هفته نيز در سخنراني خود بار ديگر نوك پيكان انتقادات خود را به سمت حوزه گرفت و گفت: «بسياري از سنگرهاي معرفتي و فقهي خالي مانده است، فيضيه مظلوم بايد پرچمدار آگاهي، عدالت و فقاهت زنده باشد؛ امام(ره) گفت كه مراقب خطر نفوذ در حوزه تا حد مرجع‌سازي باشيد، گفت كه مرجع پاك نيست، مرجعيت نمايشي و ارثي نيست، حوزه محافظه‌كار، روحانيت بي‌درد، روحانيت شيعه علوي نيست، تمايل به اشرافي‌گري خيانت به روحانيت شيعه است؛ امام به بعضي‌ها گفت كه ضعيف هستيد آقا. عده معدودي دارند به جاي كل حوزه و روحانيت پاسخ سوالات و شبهات را مي‌دهند و از 4 طرف مي‌جنگند و از دو طرف فحش مي‌خورند، شماها كجا هستيد، در صحنه‌هاي خطر نيستيد، آنجا كه بايد شفاف و منطقي سخن بگوييد، تعدادتان خيلي كم است.» اين اظهارات غير از آيت‌الله مكارم‌شيرازي، واكنش آيت‌الله محمد غروي از اعضاي ارشد جامعه مدرسين حوزه علميه را نيز به همراه داشت. آيت‌الله غروي در اين باره به انتخاب گفت: «متاسفانه، آقاي ازغدي بيش از آنچه به او مربوط است، صحبت مي‌كند. او بايد حد و منزلت خود را بداند و متوجه موقعيتي كه در آن قرار دارد باشد.اين شكل صحبت كردن اثرات مناسبي ندارد. ايشان حوزه را نمي‌شناسد. اگر مي‌خواهد نظر بدهد بيايد به او توضيحاتي بدهيم كه در حوزه چه تحولاتي شكل گرفته و بعد از آن در خصوص موضوعات حرف بزند.» اين عضو ارشد جامعه مدرسين حوزه در ادامه خواستار تذكر دادن به ازغدي شد و افزود: «بايد به او تذكر بدهند و تريبون‌هاي او را محدود كنند، يا توسط افراد اثر‌گذار در او، معناي حرف‌هايش را به او بفهمانند.ادامه رفتارهاي آقاي ازغدي اصلا به صلاح نيست، ايشان در قم و مشهد صحبت‌هايي كرده كه موجب ناراحتي بزرگان حوزه شده است. او جايگاهي ندارد كه در اين موضوعات صحبت كند. اين موضوعات به ايشان چه ارتباطي دارد؟» عضو ارشد جامعه مدرسين خاطرنشان كرد: «آقاي ازغدي مي‌توانست در حد خودش اثر‌گذاري‌هايي در بعضي مجامع داشته باشد اما با اين كارها باعث مي‌شود خود را منزوي كند و در انزوا قرار بگيرد. او مثل اينكه نظر كرده در مسائلي كه به او ارتباطي ندارد دخالت كند. ظاهرا همه مسائل حل شده همين اين مساله مانده كه فقط او بايد حل كند. اميدوارم هدف او از حرف‌هايش خير باشد.»
اين نخستين‌بار نيست كه ازغدي انتقاداتي را به حوزه مطرح مي‌كند. 9مهر سال جاري اين عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي در پنجمين نشست بصيرتي سياسي «اولي الابصار»در جمع مديران و معاونان مدارس علميه مشهد، ضمن هشدار درباره نفوذ به حوزه‌هاي علميه از سكولاريزه شدن حوزه‌ها انتقاد كرد و گفت: «امام خميني(ره) بارها نسبت به نفوذ حوزه‌هاي علميه هشدار دادند، امروز خطري كه حوزه‌هاي علميه را تهديد مي‌كند، ضعف استدلالي متوليان فقه و نظام‌سازي است كه باعث تن دادن به حاكميت مولفه‌هاي سكولاريزم در قالب حكومت ديني مي‌شود. در واقع، وقتي دروس خارج فقه از صحنه نهادهاي عرصه عمومي غائب باشند و در مسائل تكراري فقه عبادي و فردي محدود شوند اين عملا به معناي همدستي ناآگاهانه با سكولاريزم است.» رحيم‌پور ازغدي در بخش ديگري از سخنراني خود در اين برنامه از تجمع طلاب در مدرسه فيضيه در مرداد ماه امسال حمايت كرد و گفت: «فيضيه قم در مردادماه 97، يك نقطه عطف ديگر با حضور هزاران طلبه در دفاع از عدالت اقتصادي و مبارزه با فساد بود و ان‌شاءالله آثار خود را در آينده خواهد داشت. فيضيه از خرداد 42 تا امروز، نماد انقلاب اسلامي و خط امام خميني است. اين نهضت كه نهضت تقويت حوزه و مرجعيت است، ادامه خواهد يافت.» ازغدي از برنامه‌اي حمايت كرد كه در آن رييس‌جمهور تهديد به استخر فرح شده بود و واكنش‌هاي منفي بي‌شماري به همراه داشت.
مرداد ماه امسال نقطه آغاز انتقادات به حوزه علميه بود. جمعي از طلاب در تابستان امسال با موضوع مطالبه عدالت اقتصادي در مدرسه فيضيه تجمع كردند كه دست برقضا رحيم‌پور‌ازغدي نيز سخنران آن مراسم بود. در اين برنامه پلاكاردهايي در دست حاضران وجود داشت كه در آن رييس‌جمهور با شعار «اي آنكه مذاكره شعارت، استخر فرح در انتظارت» تهديد شده بود. دليل اشاره به استخر فرح در اين شعار، درگذشت آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني در استخر ساختمان مجمع تشخيص مصلحت نظام بود كه اين ساختمان پيش از انقلاب به فرح همسر محمدرضا پهلوي اختصاص داشت. سخنراني عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي در انتقاد از دولت و همچنين شعارهايي كه در اين تجمع سر داده شد، باعث شد تا بسياري از علما، خطبا، مراجع تقليد و حتي سپاه به آن واكنش نشان دهند. سپاه پاسداران روز دوشنبه ۲۹ مرداد با انتشار بيانيه‌اي دخالت اين نهاد در تجمع اخير مدرسه فيضيه قم و تهديد حسن روحاني را تكذيب كرد. اين بيانيه پس از آن انتشار يافت كه آيت‌الله ناصر مكارم‌شيرازي ساعاتي قبل از انتشار اين بيانيه، تجمع جنجالي در قم را يك «فاجعه» خواند و خواهان توضيح مسوولان حوزه علميه و سپاه پاسداران شد. اين تنها واكنش آيت‌الله مكارم‌شيرازي نبود بلكه ايشان در 20 شهريور امسال در ديدار با عبدالله حاجي‌صادقي نماينده ولي فقيه در سپاه گفت: «در جريان فيضيه اگر دشمناني دست داشتند، نتوانستند جدايي و بدبيني ايجاد كنند و در آينده هم نخواهند توانست.»
بازار انتقاد از حوزه‌هاي علميه اين روزها داغ است. نبض اين انتقادات تا هفته گذشته در دستان رحيم‌پور‌ازغدي عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي بود اما هفته گذشته با اتفاقي كه درباره «مشق شب» و نظر آيت‌الله سبحاني از مراجع تقليد افتاد، موج جديد انتقادات آغاز شد. هفته گذشته آيت‌الله جعفر سبحاني با انتقاد از حذف مشق شب دانش‌آموزان گفت: «اين شيوه خلاف قرآن، حديث و سيره بزرگان و علما است، اميدوارم وزير آموزش و پرورش از اين نظر برگردد و همان شيوه سابق خوب بود.» اين اظهارات در حالي مطرح شد كه گروهي با اهداف مشخص نزد اين مرجع تقليد رفته و با ارايه اطلاعات غلط براي آيت‌الله سبحاني حاشيه ايجاد كردند. ابعاد اين اظهارنظر آن چنان گسترده بود كه سيدمحمد بطحايي وزير آموزش و پرورش نيز نسبت به اين اظهارات واكنش نشان داد و گفت: «چيزي به نام حذف تكاليف در منزل موضوعيت نداشته و بحث ماهيت تغيير تكليف بوده است و خانواده بخشي از زحمت را به عهده دارد و تكاليف ناظر بر توسعه مهارت‌هاي فردي و اجتماعي است.»