فاطمه اسدي/ تيم ملي واليبال ايران در سال 93 يكي از درخشان‌ترين و موفق‌ترين دوران خود را سپري كرد. چهارمي ليگ جهاني، ششمي مسابقات قهرماني جهان و قهرماني در بازي‌هاي آسيايي اينچئون از جمله افتخاراتي بود كه واليبال ايران به آن دست يافت. در اين ميان فرهاد ظريف ليبروي خوب كشورمان با بازي‌هاي درخشانش يكي از اركان اصلي موفقيت تيم‌ملي بود. شايد زماني هيچ كس فكر نمي‌كرد كه ظريف با قد 166 سانتي‌متر بتواند در رشته‌اي مانند واليبال موفقيتي كسب كند؛ اما او تنها به هدفش و علاقه‌اي كه به واليبال داشت فكر مي‌كرد و با پشتكار فراوان به جايي رسيد كه حالا تبديل به ليبروي اول ايران شده است. ظريف را امروز به عنوان بهترين ليبرو
نه تنها ايران بلكه قاره آسيا مي‌شناسند. پس از مسابقات جام بزرگ قهرمانان جهان در سال 2013 ظريف 30 ساله اعلام كرد كه مي‌خواهد در اوج دوران حرفه‌اي، واليبال را كنار گذاشته و وقت بيشتري را با همسر و فرزندش سپري كند و به همين دليل چهارگوشه زمين را بوسيد و از دنياي واليبال خداحافظي كرد؛ اما پس از مدتي به دليل اصرارهاي همسرش و دعوت كواچ بار ديگر به تيم‌ملي بازگشت. ظريف هم مثل خيلي از بازيكنان ديگر تيم‌ملي از كشف‌هاي مصطفي كارخانه است و نخستين بار توسط اين مربي به تيم‌ملي دعوت شد. كارنامه افتخارات او پر شده از مقام‌ها و قهرماني‌هايي كه به صورت فردي و تيمي در رده‌هاي سني مختلف به دست آورده كه اين مساله او را از ديگر ليبرو‌هاي ايران متمايز مي‌كند. اگرچه ممكن است در ميان آبشار‌هاي خيره‌كننده غفور و موسوي و جاخالي‌هاي بي‌نظير سعيد معروف كار ارزشمند و تاثيرگذار ليبروي تيم‌ملي كمتر به چشم آيد؛ اما فراموش نكنيد كه يك حمله موثر در واليبال قبل از هر چيز نيازمند دفاع به موقع است كه وظيفه آن را در تيم ملي فرهاد ظريف به عهده دارد. گفت‌وگوي «اعتماد» با آرام‌ترين و بي‌حاشيه‌ترين ملي پوش واليبال ايران را در زير مي‌خوانيد.
در ليگ جهاني امسال ما با تيم‌هاي قدرتمندي هم گروه هستيم. يكي از اين تيم‌ها هم روسيه‌اي است كه ما تا به حال موفق به پيروزي مقابل آنها نشده‌ايم. فكر مي‌كني امسال هم بتوانيم نتايج خوبي بگيريم و به جمع چهار تيم نهايي صعود كنيم؟
نمي دانم بگويم بله يا نه ولي كار خيلي سختي است. كاري است كه تمرينات
طاقت‌فرسايي را طلب مي‌كند، سفرهاي تداركاتي كه براي تيم ملي برنامه‌ريزي شده و امكانات زيادي مي‌خواهد. به هر حال تيم‌هايي كه در گروه ما بازي مي‌كنند مطمئنا روي ما حساب ديگري باز كرده‌اند و كاملا تيم ما را آناليز مي‌كنند. كار بسيار سخت است اما اميدوارم كه يك اتفاق خوب براي واليبال ايران بيفتد.
چرا ما در بازي‌هاي‌مان مقابل روسيه موفق نبوده‌ايم؟ آنها از ساير تيم‌ها خيلي قوي‌تر هستند يا ما در شرايط بد تيمي قرعه‌مان به بازي با آنها خورده؟
خب ما يكي دو سال است كه در ليگ جهاني حضور داريم و موفق شده‌ايم مقابل تيم‌هاي بزرگ و خوب پيروز شويم. به هر حال روسيه تيم صاحب سبكي در واليبال است و هميشه جز بهترين‌هاي دنيا بوده و فكر نمي‌كنم به اين زودي‌ها ما بتوانيم آنها را شكست بدهيم.
جايگاه واليبال ايران در حال حاضر كجاست؟
در حال حاضر نمي‌شود جايگاهي براي واليبال ايران تعيين كرد. با يكي دو بار بازي كردن در ليگ جهاني نمي‌شود گفت كه الان ما جزو تيم‌هاي خوب دنيا هستيم، جزو تيم‌هاي متوسط هستيم و يا... بايد در مسابقات مختلف در يك جايگاه يك ثباتي داشته باشيم تا بعدا بشود گفت مثلا ما جزو تيم‌هاي برتر دنيا هستيم. در حال حاضر البته جايگاه خوبي داريم.
خيلي‌ها مي‌گويند تيم ملي در مراحل حساس انگيزه‌اش را از دست مي‌دهد و بازي‌اش افت مي‌كند. مثل همان بازي با روسيه در مسابقات قهرماني جهان كه حتي روس‌ها براي كسب عنوان پنجمي بيشتر از ايران انگيزه داشتند.
من نمي‌دانم. شايد اين نظر آنها باشد.
اينكه مي‌گفتند كواچ هنوز در ارتباط با بازيكن‌ها و روحيه دادن به آنها مشكل دارد چطور؟
نه چنين چيزي نيست. ما حرفه‌اي هستيم و نيازي نيست كسي به ما روحيه بدهد. گاهي شايد شرايط بازي‌ها اين طوري ايجاب مي‌كند.
تفاوت كواچ و ولاسكو را در چه مي‌بيني؟
به هر حال هر كدام سبك خودشان را دارند. ولاسكو يك سبك را در تمرينات و صحبت‌هايش داشت و آقاي كواچ يك سبك ديگر. در هر صورت هر دو‌شان قابل احترام هستند. كواچ يك مربي جوان و خيلي با انگيزه است. فكر كنم بتواند نتيجه خوبي با تيم ملي بگيرد. به نظر من همين با انگيزه بودنش مي‌تواند به تيم ملي ما خيلي كمك كند.
تيم ملي اردويي هم در آمريكا داشت و در مسابقات كاپ واليبال آمريكا شركت كرد. در مدتي كه آنجا بوديد چه فرقي بين سيستم واليبال آمريكا و ايران ديدي؟
اصلا قابل قياس با ايران نيست كه بخواهم فرقش را مشخص كنم. آنقدر كه از نظر امكانات سخت‌افزاري و نرم‌افزاري در سطح بالايي هستند كه نمي‌شود مقايسه كرد. واقعا خيلي زمان مانده كه ما به آنها برسيم.
مسوولان آمريكايي آن زمان اعلام كردند كه علت دعوت از ايران براي آن مسابقات دوستي بين دو كشور و ايجاد روابط صميمانه و نزديك بين واليبال آمريكا و ايران بوده است. اين ارتباط صميمي كه آنها مد نظرشان بود بين بازيكنان دو تيم هم شكل گرفت؟
بله ما از قديم هم با همديگر آشنا بوده‌ايم. طي چند سال گذشته با بازيكنان‌شان ارتباط داشته‌ايم و در مسابقات و تورنمنت‌هاي مختلف همديگر را مي‌ديديم. خوبي ورزش اين است كه ملت‌ها را به هم نزديك مي‌كند.
آيا موفقيت‌هاي واليبال فقط به خاطر نسل طلايي است كه الان در تيم ملي حضور دارد؟
به هر حال مطمئنا هست ولي خب شايد سال‌ها زمان نياز باشد تا براي بعضي از بازيكن‌هاي استثنايي كه الان در تيم ملي بازي مي‌كنند مثل سعيد معروف و محمد موسوي جايگزين‌هاي مناسبي پيدا شود. البته اين بازيكنان شرايط سني‌شان خيلي خوب است و تا سال‌هاي آينده هم مي‌توانند در تيم ملي بازي كنند. فدراسيون هم از لحاظ پشتوانه‌سازي و تيم‌هاي پايه خيلي خوب كار مي‌كند.
مديريت محمدرضا داورزني را در واليبال ايران چطور ارزيابي مي‌كني؟
آقاي داورزني مديري است كه براي آينده هدف‌گذاري مي‌كند و تمام امكانات و تمام فكر و ذكرش را مي‌گذارد تا به آن اهداف دست پيدا كند. ايشان مديري است كه انگيزه فراواني دارد و اين انگيزه را به بازيكن‌ها هم منتقل مي‌كند. او خيلي كارهايي كه واقعا تصورش براي خود ما هم سخت بود را در ليگ جهاني، مسابقات قهرماني جهان و رقابت‌هاي آسيايي و مسابقات مختلف انجام داد. به هر حال محمدرضا داورزني خيلي به ورزش كشورمان خدمت كرده است.
محمدرضا داورزني گفته است كه ايران توانايي ايستادن روي سكوي المپيك را هم دارد. اين روحيه و اين باور بين بازيكن‌ها هم وجود دارد؟
بله. وقتي ايشان هدف‌گذاري مي‌كنند خيلي مصمم هستند كه به آن هدف‌شان برسند ما هم دنباله روي ايشان هستيم و طبق دستور‌العمل‌هاي‌شان عمل مي‌كنيم كه بتوانيم روي سكوي المپيك هم برويم.
بعد از اينكه واليبال ايران درخشش را آغاز كرد واليباليست‌ها از تريبون‌هاي مختلف گفتند مسوولان آنقدر كه به فوتباليست‌ها توجه مي‌كنند به واليبال و حمايت از واليباليست‌ها توجهي ندارند. گويا اين صحبت‌ها زياد به مذاق فوتباليست‌ها خوش نيامد چون عده‌اي از آنها مي‌گويند اين حرف‌ها باعث شده مردم به حقوقي كه فوتباليست‌ها دارند بدبين شوند. فوتباليست‌ها مي‌گويند واليباليست‌ها نسبت به فصل كوتاهي كه بازي مي‌كنند حتي بيشتر از آنها هم مي‌گيرند. به نظر شما واليباليست‌ها به حق‌شان رسيده‌اند؟
نمي‌دانم بگويم آره يا نه. در همه جاي دنيا طبيعي است كه فوتباليست‌ها درآمد بيشتري داشته باشند. ما هم نگفته‌ايم چرا فوتباليست‌ها بيشتر مي‌گيرند. فقط بحث ما بحث ملي است كه زماني كه تيم ملي نتيجه مي‌گيرد دولت و مسوولان واقعا رسيدگي نمي‌كنند و پاداش‌ها و حق و حقوق بازيكنان پرداخت نمي‌شود. به همين دليل ما مي‌گوييم كه با توجه به نتايجي كه تيم‌ها مي‌گيرند تقسيم‌بندي شوند. البته الان بعيد مي‌دانم كسي گفته باشد چرا فوتباليست‌ها دستمزد بيشتري دارند چون همه جاي دنيا همين است. ما هميشه در مورد خودمان صحبت كرديم و كاري به بقيه رشته‌ها نداريم. الان هم من راجع به خودمان صحبت مي‌كنم. چند ماه ديگر مسابقات ليگ جهاني دوباره شروع مي‌شود و دولت ريالي پاداش به بازيكن‌ها براي ليگ جهاني و مسابقات جهاني سال گذشته نداده است.
واليباليست‌ها در حال حاضر محبوبيت و شهرت زيادي دارند. بالطبع در مكان‌هاي مختلف مواجه با هواداران‌شان مي‌تواند اتفاقات جالبي رقم بزند. خاطره‌اي از برخوردت با مردم داري كه برايت جالب بوده باشد؟
خاطره كه خيلي زياد است. يك موقع مي‌بينيد يك بچه 7-6 ساله جلو مي‌آيد و ما را مي‌شناسد و يك زمان ديگر يك پيرمرد با سن خيلي بالا پيش ما مي‌آيد و از ما تشكر مي‌كند. اتفاقات زيادي مي‌افتد اما الان چيز خاصي در ذهنم نيست ولي اينكه مردم هستند و ما را دوست دارند خيلي ارزشمند است.
شما واليباليست شدي، به تيم ملي رفتي و افتخارآفريني كردي و باعث شادي مردم شدي؛ اما در اين ميان كساني هم هستند كه علاوه بر شما براي اين موفقيت‌ها و شادي مردم هزينه‌هاي معنوي مي‌دهند. منظورم همسر و دخترتان هستند. مخصوصا ترمه كه با اين سن كم سهم كمي از پدرش داشته است. ممكن است روزي به اين حس برسي كه كاش وقتي را كه براي واليبال گذاشتم صرف خانواده‌ام مي‌كردم و خودت را براي اين دوري‌ها نبخشي؟ البته يك بار هم به همين دليل از دنياي واليبال خداحافظي كردي.
اينجا يك بحث ملي مطرح هست. من دارم براي كشورم و بيشتر براي مردمم زحمت مي‌كشم. همه ما يك خانواده بزرگ هستيم در كل ايران. به هر حال ترمه هم در سال‌هاي آينده بزرگ مي‌شود و مي‌فهمد كه پدرش به اين خاطر از او دور بوده كه براي كشورش افتخارآفريني كند. البته مطمئنم ترمه همين الان هم اين موضوع را متوجه شده است. درست است كه هر موقع از او دور مي‌شوم براي هر دو ما مخصوصا ترمه خيلي سخت است و ناراحتي‌هايي را تحمل مي‌كنيم ولي مطمئنم در سال‌هاي آينده اين را قبول مي‌كند كه پدرش به چه خاطر از او دور بوده است.
براي اينكه اين نبودن‌ها را جبران كني و كيفيت همان حضور كوتاه در كنار خانواده را بالا ببري چه كار مي‌كني؟
من سعي مي‌كنم از تمام لحظاتي كه كنارش هستم استفاده كنم. سعي مي‌كنم تمام وقت و فكر و ذكرم را براي او بگذارم. نمي‌دانم در اين خصوص چقدر موفق بودم. يا حداقل سعي كردم كه از لحاظ رفاهي و امكانات مشكلي نداشته باشند.
شما بارها گفته‌اي كه چون پدرتان واليباليست بوده به اين رشته علاقه‌مند شدي حالا خودت دوست داري با تمام مشكلاتي كه در ورزش بانوان وجود دارد ترمه هم راه شما را ادامه بدهد و ورزشكار حرفه‌اي شود؟
نه اصلا. به هيچ‌وجه. حتي يك درصد.
چرا؟
به هر حال ترمه دارد دنبال علايقش مي‌رود. او الان خيلي به موسيقي و زبان انگليسي علاقه‌مند است. استعدادهاي ديگري هم دارد كه در كنار اينها از آن استعدادهايش هم استفاده مي‌كند ولي بحث ورزشي را فقط در حد كسب سلامتي به او اجازه مي‌دهم كه فقط از سلامتي كه از ورزش به دست مي‌آورد در كارهاي ديگرش استفاده ببرد. مطمئن هستم كه به سمت ورزش حرفه‌اي سوقش نمي‌دهم.
فرهاد ظريف وقتي نوجوان بوده قطعا روياها و هدف‌هايي داشته، الان چقدر از آن روياها و اهداف تحقق پيدا كرده؟
من تا به اينجا به‌طور كامل به همه آن اهداف و روياهايي كه در ذهن داشتم دست پيدا كرده‌ام. آرزوي جديدي در زندگي‌ام ندارم. دوران ورزشي‌ام هم به هر حال تا چند سال آينده به پايان مي‌رسد و بعد از آن خب دوست دارم بتوانم زندگي سالمي در كنار خانواده‌ام داشته باش. بدون هيچ گونه دردسري.
فرض كنيم كودك يا نوجواني شما را مي‌بيند و به شما مي‌گويد آقاي ظريف من يكي از بزرگ‌ترين طرفداران شما هستم. بعد از شما مي‌پرسد چطور مي‌توانم مثل شما باشم. به او چه جوابي مي‌دهي؟
خيلي از اين اتفاقات برايم پيش آمده است. اول بايد ببيند كه واقعا استعداد واليبال بازي كردن را دارد؟ چون فقط با تمرين و تلاش كردن نمي‌شود در رشته واليبال به جايي رسيد بايد حتما استعدادي هم وجود داشته باشد. اگر استعدادش را داشته باشد مطمئنا به او مي‌گويم تمرين تمرين تمرين. فقط تمرين!