اهميت توجه به جايگاه شوراهاي آموزش و پرورش
عباس رضايي
آموزش و پرورش يك نهاد فراگير و فرابخشي است و مقدرات آن بدون همكاري و مساعدت ديگر نهادها و سازمانهاي مسوول و همچنين مردم تحقق نمييابد، شوراي آموزش و پرورش شكل گرفت تا به عنوان عاليترين نهاد تصميمگيري و سياستگذاري محلي ايفاي نقش كند و با اولويت قراردادن تعليم و تربيت درصدر نيازهاي جامعه اقدامات لازم را به عمل آورد. وجود ساختار شوراهاي آموزش و پرورش درسطوح منطقهاي و استاني و حضور مديران ارشد اجرايي كشور در تركيب اين شورا سبب ميشود تا مشاركت فكري و امكانات محلي و منطقهاي و استاني در جهت حل مسائل ومشكلات تعليم و تربيت و اصلاح و نوسازي آن به كارگرفته شود.
ارزش اين شوراها در آن است كه سازوكار و قانونمندسازي مشاركتهاي مردمي وكمكهاي دستگاههاي اجرايي را فراهم ميسازد و براي تحقق آن ضمانت اجرايي لازم را ايجاد ميكند. از اين رهگذر اصولي چون تمركززدايي، بهرهگيري از خرد جمعي و استفاده از ظرفيتها و قابليتهاي استاني و شهرستاني درجهت ارتقاي فعاليتهاي بزرگترين دستگاه اجرايي و فرهنگي كشور در كانون توجهات و تصميمگيريها قرارميگيرد. در واقع از راهكارهاي تقويت شوراها آشنايي مديران و دستاندركاران بامباني نظري وعملياتي مشاركت و شورا است تا همگان باوركنند كه شورا يك مرجع تصميمگيري است.
واقعيت اين است كه در فرآيند يافتن ظرفيتهاي جديدي كه ميتواند مشكلگشاي نظام تعليم و تربيت باشد، نقاط كوري وجود دارد كه توجه و مشاركت همگاني دستگاههاي مسوول عضو شورا خواهد توانست از آن پرده بردارد و به شناسايي آنها همت گمارد و اين ظرفيتها را درخدمت توسعه فعاليتهاي آموزشي و پرورشي قراردهد. با اين رويكرد ميتوان چنين پنداشت كه درمان دردهاي اقتصادي آموزش و پرورش، نياز به تزريق بيشتر اعتبارات دولتي، كه امكان آن تقريبا غيرممكن مينمايد، نيست بلكه استفاده بهينه از اعتبارات و امكانات موجود و مساعدت ساير نهادها و افزون برآن اعتمادي كه مردم نسبت به دستگاه تعليم و تربيت دارند، بسيار سازنده و كارگشا خواهد بود. لذا در اين زمينه مقام معظم رهبري (مدظلهالعالي) ورياست محترم جمهوري بارها بر آن تاكيد داشتهاند.
حضور موثر امامان جمعه، فرمانداران، شهرداران و بخشداران به عنوان عاليترين نمايندگان دولت در استانها، شهرستانها و مناطق در تركيب و مديريت شوراها فرصت مغتنمي است كه بايدبيش از گذشته از آن جهت ارتقاء اهداف و مباني تعليم و تربيت به منظور رشد و شكوفايي استعدادهاي بالقوه دانشآموزان ميهن اسلامي بهره گرفت.
بررسي عملكرد شوراها تاكنون حاكي از توفيقات قابل توجهي است كه اين نهاد دررسيدن به راهبردهاي خود داشته است و همين عامل موجب تقويت انگيزه دستاندركاران در راستاي نيل به اميدواتكاء براي افزايش پويايي و كارايي شوراها ميگردد.
وقتي نگرش فرابخشي به دستگاه مجري تعليم و تربيت آيندهسازان عزيز داشته باشيم آنگاه بيشتر متوجه ميشويم كه همه عناصر فكري و اجرايي در ارتباط با توسعه آموزش و پرورش مسووليت دارند و بايد به بازشناسي و بازآفريني ظرفيتهايي بپردازند كه در اين ارتباط كاربرد دارد . اين ظرفيتها دربردارنده حوزههاي نظري و فكري و عرصههاي اجرايي و مادي است. اگر همه سازمانها به اين حقيقت باور پيدا كنند كه آموزش و پرورش پويا و موثر در كيفيت كار تخصصي آنان نيز تاثيرگذار است و دورانديشانه و راهبردي به آن بينديشند ديگر چندان مرزي بين سازمان خود با دستگاه تعليم و تربيت قايل نخواهند شد. تفاوت بين نگاه روزمره و نگاه استراتژيك به حوزههاي عملكردي در همين واقعيت نهفته است اگر ما قايل به ارزشهاي پايدار فرهنگي و اجتماعي و اقتصادي باشيم حتما تلقي مهمي از آموزش و پرورش خواهيم داشت ولي اگر بخواهيم فقط امروزمان را ببينيم و در شرايط حال در جا بزنيم نگرشمان به اين دستگاه ضعيف و دست چندم خواهدبود. به هرحال گام نهادن در مسير توسعه الزاماتي دارد و اين الزامات مشتمل بر روشمندي و هدفمندي است.
در جهان امروز توسعه دانشبنيان و داناييمحور و متكي بر نيروي انساني كارآمد كه خروجي آن مهارتورزي و كارآفريني باشد قابل انكار نيست و اين هدفها در شرايط بي مرزي با فعاليتهاي آموزش و پرورش قرار دارند و نميتوان براي حصول آن نقش برجسته اين دستگاه عظيم فرهنگي، علمي و تربيتي را ناديده گرفت، اميدي كه امام راحل به دبستانيها داشتند دلالتي بر همين دورانديشي و نگاه بلند به آموزش و پرورش است و سفارشهاي موكد و مكرر مقام معظم رهبري مبني بر اينكه بهترين و برجستهترين فكرها بايد بنشينند و براي آموزش و پرورش طراحي كنند، به تنهايي براي تحكيم وظايف شوراهاي آموزش و پرورش پشتوانه محكمي قلمداد ميشود. همانديشي دستاندركاران شوراها در اين ارتباط هميشه به اين معنا نيست كه دستگاههاي مختلف الزاما اعتبارات و امكانات محدود خود را در اين جهت به كارگيرند بلكه استفاده از خردجمعي در جهت بروز خلاقيتها در اين زمينه ارايه طرحهايي براي بهرهمندي از اقيانوس عظيم ظرفيتهاي مردمي ميتواند همواره در دستوركار شوراهاي آموزش و پرورش باشد. اميداست، كليه دستاندركاران و صاحبنظران امر همه مساعي خويش را در راستاي پويايي شوراهاي آموزش و پرورش به كارگيرند و به آن اهتمام جدي داشته باشند و مطمئن باشند نگاه همهجانبه و مشاركت مردم محور و احساس مسووليت جدي همه دستگاهها در ارتباط با تامين نيازهاي آموزش و پرورش بسيار سودمند و مورد توجه دولت تدبير و اميد است.
استاندار و رييس شوراي آموزش و پرورش استان اصفهان