ايران و عراق در برابر توطئه
حسن هاني‌زاده
سفر رييس‌جمهوري حسن روحاني به عراق اهميت و توجه رسانه‌اي بسيار دارد. عراق يكي از مهم‌ترين همسايه‌هاي ايران به شمارمي‌رود و داراي مرز طولاني حدود 1400 كيلومتري با ايران است و طي تاريخ تحولات عراق و همچنين نوع روابط بغداد و تهران مورد توجه و رصد تمامي كشورهاي جهان بوده است. پيامدها و اهميت سفر رييس‌جمهوري اسلامي ايران به عراق يك پيام مهم جهاني به همراه دارد كه رييس‌جمهور ايران در روز روشن وارد اين كشور مي‌شود و مورد استقبال مردم عراق قرار مي‌گيرد در حالي كه دونالد ترامپ رييس‌جمهوري ايالات متحده امريكا چندي پيش شبانه به اين كشور وارد شد و در پايگاه نظامي چند ساعتي توقف داشت و به كشور خود برگشت. رييس‌جمهور امريكا در اعترافي گفته بود كه 7 ميليون دلار در عراق هزينه شده و هواپيماي رييس‌جمهور امريكا چراغ خاموش وارد كشوري مي‌شود كه هزاران نيروي نظامي خودي در آن حضور دارد. قياس اين دو رويداد نشان از آن دارد كه معادلات درون منطقه خاورميانه پيچيدگي بسيار دارد و كشورهاي منطقه به دلايل مختلف فرهنگي، سياسي و مذهبي‌نزديكي بيشتري به يكديگر دارند و كشورهاي ديگر نمي‌توانند با نفوذ نظامي يا سياسي در منطقه خاورميانه قدرت بگيرند. غربي‌ها بايد سفر روحاني به عراق را تحليل و رمزگشايي كنند و بدانند كه‌هيچگاه نمي‌توان با هژموني نظامي بر ملت‌ها حكومت كرد. در شرايط حساس كنوني سياستمداران بسياري به تحليل و بررسي سفر روحاني به عراق مشغول هستند.
عراق بعد از سال 2003 و سرنگوني صدام حسين تا‌كنون شاهد فعاليت گروهك‌هاي تروريستي و تهديد برخي كشورهاي منطقه قرار داشته و ايران طي 16 سال گذشته در كنار ملت عراق ايستاده و همواره هزينه‌هاي سنگيني براي حفظ و برقراري امنيت مخصوصا در مناطق سني‌نشين عراق انجام داده است. همچنين ايران به مردم عراق براي خروج از بحران امنيتي كمك كرد و به همين دليل مردم عراق احساس مي‌كنند كه ايران صادقانه در كنار آنها است. در حوزه سياسي با وجود اينكه امريكا تلاش دارد كه فشار برعراق را براي قطع ارتباط با ايران حفظ كند، رويكرد دولتمردان و همچنين مراجع تقليد عراق به اين سمت و سو است كه روابط خود را با ايران مستحكم‌تر از پيش كنند. به همين دليل دولت عراق تا‌كنون در برابر امريكا مقاومت كرده است.
از منظر اقتصادي نيز حجم صادرات ايران به عراق 12 ميليارد دلار است كه پيش‌بيني و هدف‌گذاري شده كه در 3 سال آينده اين رقم به 20 ميليارد دلار برسد. سفر حسن روحاني پيامدهاي بسيار مهمي نه تنها در روابط ايران و عراق بلكه در شكل‌گيري استراتژي امنيتي، نظامي و اقتصادي مشترك بين ايران، عراق و كشورهاي منطقه دارد. مساله بهره‌برداري از چاه‌هاي مشترك نفتي و لايروبي اروند رود و همچنين حفظ و جلوگيري از نفوذ گروهك‌هاي تروريستي در ايران مورد توجه مقامات عراق و ايران قرار خواهد گرفت.
كشور عراق مدت طويلي در شرايط شكننده‌اي بوده است، بعد ازپاكسازي موصل و سركوب گروهك‌هاي تروريستي، امريكا در مرز مشترك سوريه و عراق نيرو‌هاي خود را متمركز كرد تا بار ديگرگروهك‌هاي تروريستي را سازماندهي و به سوريه و عراق اعزام‌كند؛ البته تا اندازه‌اي هم موفق شد گروهك داعش را دوباره فعال وبه عراق اعزام كند. از سوي ديگر با توجه به اينكه كنسولگري‌هاي امريكا و عربستان در بصره به‌شدت فعال بوده و هستند، آنها تلاش دارند تا با فعاليت و تحركات در جنوب عراق، ميان دو ملت ايران و عراق شكاف ايجاد كنند، به همين دليل ملت و جريان‌هاي سياسي عراق بايد سريعا يك برنامه‌ريزي دقيق كرده و مانع از شكل‌گيري توطئه جديد شوند.