آيا فدراسيون بوكس ايران مي‌تواند
از مهيار منشيپور استفاده كند؟
از بم تا پاريس
سامان سعادت
مبارزه صدف خادم، اولين بوكسور زن ايراني در فرانسه حرف و حديث‌هاي زيادي به همراه داشت. از تبري جستن فدراسيون بوكس از بوكسور ايراني تا عواقب نامعلوم حركت آوانگارد خادم و تاثيراتش در فضاي مجازي و افكار عمومي. در كنار برند شدن صدف خادم، ديگر نامي كه اين چند روز زياد به گوش رسيده است، نام مهيار منشيپور است. منشيپور همان كسي است كه در مبارزه خادم با حريف فرانسوي‌اش وظيفه كوچينگ مبارز كشورمان را به عهده داشت. خادم پس از اولين مسابقه و اولين پيروزي‌اش به نقش مهم مهيار منشيپور اشاره كرد كه اگر او نبود و استعداد خادم را كشف نمي‌كرد و مسابقه‌اي ترتيب نمي‌داد، خادم هيچ‌گاه به آرزويش نمي‌رسيد. بعد از مسابقه و مطرح شدن نام منشيپور و با توجه به اتفاقات چند سال اخير در فدراسيون بوكس و مخصوصا بحث انتخاب سرمربي، بسياري با توجه به رزومه كاري و فعاليت حرفه‌اي منشيپور از اين گفتند كه چرا فدراسيون بوكس ايران عوض اينكه سالانه مبلغ زيادي براي مربيان خارجي پرداخت كند، از اين استعداد بومي و پتانسيل استفاده نمي‌كند؟ براي بررسي چنين پيشنهادي بايد اول از همه وضعيت مربيان خارجي بوكس در چند سال اخير را بررسي كنيم و سپس در مورد توانايي‌هاي احتمالي منشيپور بحث كنيم تا ببينيم اساسا چنين پيشنهادي مي‌تواند محلي از اعراب داشته باشد يا خير.
ماجراهاي مربيان خارجي فدراسيون بوكس، آنجايي سر زبان‌ها افتاد كه در خرداد 1394 وينكوف اوكرايني براي هدايت تيم ملي وارد تهران شد. وينكوف به گفته خودش در دو دوره المپيك با تيم كشورش حاضر بوده و آنجا وظيفه مربيگري را به عهده داشته است. وينكوف در يكي از جنجالي‌ترين اظهارنظرهايش بعد از ورود به تهران گفت: مربيان سابق اوكرايني تيم ملي ايران كارمندان دفتري فدراسيون بوكس اوكراين بودند. وينكوف در مصاحبه‌اي به ايسنا گفته بود: «نمي‌خواهم همكاران اوكرايني‌ام را ناراحت كنم يا در غياب‌شان از آنها بدگويي كنم اما آنهايي كه من مي‌شناختم و به ايران آمده بودند در فدراسيون بوكس اوكراين به كارهاي اداري و دفتري مشغول بودند. نمي‌دانم چطور در اينجا هدايت تيم ملي را به عهده گرفته بودند و چطور با بوكسورها تمرين مي‌كردند.» البته چند سال پيش نيز وقتي برايوف قزاق هدايت تيم ملي ايران را به عهده گرفته بود، خيلي‌ها گفتند كه اين شخص داور بوكس است، نه مشت‌زن يا مربي مشت‌زني!
به هر حال وينكوف هدايت تيم ايران را با بلندپروازي‌هاي بسيار به عهده گرفت، اما او تنها 6 ماه توانست در ايران دوام بياورد و در آبان ماه همان سال از كار بركنار شد. مدير برنامه‌هاي اين سرمربي اوكرايني از مذاكره وينكوف با تيم ملي قطر خبر داد و درخواست افزايش قرارداد را به فدراسيون بوكس ايران داده بود كه در نهايت اين درخواست مورد موافقت ايران قرار نگرفت. تيم ملي در مدت حضور وينكوف قهرمان رقابت‌هاي بين‌المللي تريبل اسلواكي شد و در رقابت‌هاي قهرماني آسيا كه در شهريور سال 94 برگزار شد، موفق به كسب سه مدال برنز شد.
بعد از خروج وينكوف از ايران، تيم ملي مدت زيادي بدون سرمربي مشخص به فعاليتش زيرنظر استكي و احدي ادامه داد و همين امر باعث گلايه‌مندي بسياري از قهرمانان كشورمان من‌جمله احسان روزبهاني شد. با اين حال تقريبا يك سال بعد از بلاتكليفي تيم ملي بوكس، باربارو فرناندز خيمنز كوبايي در دي ماه 95 براي عقد قرارداد با فدراسيون وارد تهران شد. خيمنز در زمان حضورش در ايران هدايت تيم ملي را در مسابقات آسيايي 2017 تاشكند به عهده داشت. تيم ايران در اين رقابت‌ها تنها يك مدال برنز و يك سهميه مسابقات جهاني به دست آورد تا هم عملكرد خيمنز و هم عملكرد سي ساله مديريت فدراسيون توسط كارشناسان زير سوال برود. بعد از نتايج ضعيف در آسيا، شاهد روزهاي پرحاشيه‌اي در اطراف بوكس بوديم. رفت و آمدهاي بوكسورها به تيم ملي، تمرينات اختصاصي خيمنز براي بوكسورها و لغو كردن اردوهاي متمركز و نبود آينده‌اي روشن براي سال‌هاي پيش روي بوكس از جمله مواردي بود كه به مذاق دلسوزان اين رشته خوش نمي‌آمد. همچنين دو ستاره بودن مدرك مربيگري خيمنز باعث شده بود، او نتواند در مسابقات جهاني وظيفه كوچينگ را به عهده بگيرد. در قوانين بوكس آمده است كه مربيان سه ستاره مي‌توانند در مسابقات جهاني كنار رينگ قرار بگيرند. همه اين مشكلات و حواشي در نهايت به خاتمه همكاري ايران با مرد كوبايي منجر شد. اين در حالي بود كه بيشتر بوكسورها با توجه به سابقه خوبي كه آسه بال كوبايي، مربي نسل طلايي بوكس ايران در سال‌هاي گذشته داشت، روي اين موضوع پافشاري داشتند كه اگر به خيمنز زمان داده شود، او مي‌تواند كار را به درستي پيش ببرد. در سال 96 خيمنز با پايان مدت قرارداد يك‌ساله‌اش از ايران خارج شد؛ در سالي كه فدراسيون بوكس بزرگ‌ترين تغيير 30 ساله را به خودش ديد. اوايل سال 96 احمد ناطق‌نوري كه 30 سال رياست فدراسيون بوكس را به عهده داشت از سمتش استعفا كرد و به اين ترتيب فصل جديدي در بوكس ايران آغاز شد. بعد از استعفاي ناطق‌نوري، افشين داوري سرپرستي فدراسيون بوكس را به عهده گرفت و اولين كارش عدم تمديد قرارداد با خيمنز بود. آن موقع شايعاتي مبني بر اينكه يك آقازاده دستور بركناري خيمنز را به داوري داده است به گوش مي‌رسيد كه البته هيچ‌گاه مورد پيگيري و اثبات قرار نگرفت. داوري در دي ماه سال 97، انتخابات فدراسيون را برگزار كرد تا دومين رييس فدراسيون بوكس بعد از انقلاب معرفي شود. اين شخص كسي نبود جز حسين ثوري، مديركل ورزش و جوانان استان سيستان و بلوچستان كه توانست با 23 راي از 40 راي ماخوذه سكان بوكس را بر عهده بگيرد. ثوري هدايت تيم ملي را به اكبر احدي از بوكسورها و مربيان قديمي كشورمان سپرد. احدي در اولين آزمونش كه بازي‌هاي آسيايي جاكارتا بود، اصلا موفق ظاهر نشد و تيم ايران بدون هيچ مدالي به تهران بازگشت. اما در جلسه فني فدراسيون مقرر شد كه احدي تا پايان المپيك 2020 به كارش ادامه دهد. فعلا مهم‌ترين تورنمنت پيش روي احدي و شاگردانش حضور در مسابقات آسيايي تايلند است كه چند روز آينده، يعني در ارديبهشت ماه برگزار خواهد شد. همان‌طور كه مي‌بينيد، وضعيت فدراسيون بوكس و انتخاب سرمربيان و نحوه همكاري با مربيان در سال‌هاي گذشته به هيچ‌وجه رويه‌اي حرفه‌اي نداشته و تمام اينها جزو دلايلي است كه رشته پرمدال بوكس در كشورمان روزهاي خوشي را سپري نمي‌كند. شايد به همين دليل است كه بعد از حضور خادم در فرانسه و مطرح شدن نام منشيپور، عده‌اي فدراسيون را به استفاده از اين بوكسور بازنشسته تشويق مي‌كنند. مهيار منشيپور متولد يك فروردين 1354 در شهرستان بم است. او در يازده سالگي توسط خانواده‌اش براي ادامه زندگي راهي فرانسه مي‌شود و سپس فعاليت در رشته بوكس را در 17 سالگي آغاز مي‌كند. منشيپور چندين دوره حضور در رقابت‌هاي مشت‌زني اتحاديه جهاني بوكس را در كارنامه دارد و در سال‌هاي 2003 تا 2006 قهرمان رقابت‌هاي بوكس زير نظر انجمن جهاني بوكس (WBA) بوده است. WBA، WBO و اتحاديه جهاني بوكس (aiba) سه نهادي به حساب مي‌آيند كه برگزاري مسابقات مشت‌زني بين‌المللي را به عهده دارند. منشيپور در اين سال‌ها كه در دسته خروس‌وزن مشت‌زني مي‌كرد به «تايسون كوچولو» معروف شده بود. منشيپور عناويني هم در رقابت‌هاي اروپايي و داخلي فرانسه در كارنامه دارد. بوكسور بازنشسته ايراني - فرانسوي همچنين در سال‌هايي كه روي رينگ به مبارزه مي‌پرداخت با تعريف و تمجيدهايي در برخي رسانه‌هاي ورزشي دنيا نظير «نمايش بهترين راند سال» نيز روبه‌رو شده بود. جمله مشهوري نيز از منشيپور نقل شده است كه مي‌گويد: «من براي ثبت شدن در كتاب‌هاي تاريخ مبارزه مي‌كنم.»
منشيپور در زمان حضورش در كشور فرانسه پست‌هاي مشاوره‌اي نيز در كارنامه‌اش داشته است. مهم‌ترين اين پست‌ها، مشاورت وزارت ورزش فرانسه بوده است. تمام اين سوابق نشان مي‌دهد كه منشيپور كارنامه قابل قبولي در حوزه ورزش بوكس دارد. با اين حال بحث حضور او روي نيمكت تيم ملي بوكس ايران به يك مشكل بزرگ برمي‌خورد. در واقع همان مشكلي كه خيمنز در زمان حضور در ايران با آن مواجه بود. منشيپور طبق آنچه در سايت اتحاديه جهاني بوكس aiba آمده، تنها يك بار سابقه حضور در كلاس‌هاي مربيگري را در كارنامه دارد، آن هم در گريد يك ستاره. اين كلاس در سه سطح يك، دو و سه ستاره در سال 2014 برگزار شده بود. با اين توضيح مشخص است كه منشيپور اگر هم به نيمكت تيم ملي ايران برسد، نمي‌تواند بوكسورها را در مسابقات جهاني و آسيايي همراهي كند و براي اين مهم بايد سطوح دو و سه ستاره را پشت سر بگذارد.
مربي فعلي صدف خادم كه با ارتباطاتش توانسته مسابقه‌اي براي دختر بوكسور ايراني در فرانسه فراهم كند و حالا همراه با اين مشت‌زن حسابي سر زبان‌ها افتاده است، يك بار و در جريان زلزله بم به زادگاهش بازگشته بود و بايد ديد در سال‌هاي آينده آيا مي‌تواند اين شانس را داشته باشد كه با فدراسيون بوكس كشورمان همكاري كند يا خير. فعلا فدراسيون بوكس نه تنها علاقه‌اي به اين امر نشان نداده، بلكه در بيانيه‌اي خودش را به‌طور كامل از هر آنچه به صدف خادم و منشيپور و مسابقه فرانسه مربوط مي‌شود، مبري دانسته است.