خوان گوايدو به عنوان رييسجمهور خودخوانده ونزوئلا آخرين شانسها براي تثبيت موقعيت و اعتبار خود را يك به يك از دست ميدهد. او برنامههايي را با كمك كشورهاي خارجي براي كنار گذاشتن نيكولاس مادورو از قدرت طرحريزي كرد كه تاكنون همه آنها شكست خورده است. امريكا سرمايهگذاري بسياري در بحث جلب حمايت نظاميان ونزوئلا انجام داد اما به نظر ميرسد تاكنون همه آن تلاشها بينتيجه بوده است.
يوري فريدمن در نشريه آتلانتيك مينويسد: سفير كلمبيا در ايالاتمتحده به من گفت كه مردان نظامي كه از رييسجمهور مادورو حمايت ميكنند مانند مهرههاي شطرنج هستند. وقتي كه شما يك مهره را از دست ميدهيد، ساير اعضا سعي ميكنند بهتر عمل و كار كنند.
اپوزيسيون ونزوئلا و كاخ سفيد تصور ميكردند ميتوانند روز سهشنبه همهچيز را در ونزوئلا تغيير دهند و پس از 3 ماه درنهايت يك تغيير جدي در موقعيت خوان گوايدو به عنوان رييسجمهور خودخوانده ونزوئلا ايجاد كنند اما سير تحولات در چند روز گذشته پرده از اشتباه محاسباتي آنها برداشت. هر چند كه خوان گوايدو در حال حاضر حمايتهاي بينالمللي قابلتوجهي را دراختيار دارد اما در لحظهاي كه آن را براي رويارويي نهايي با مادورو انتخاب كرده بود، نتوانست مهرههاي خود را براي ضربه نهايي بسيج كند.
دعوا بر سر نيمكره!
به گزارش آتلانتيك، وقايع اخير در ونزوئلا نشان از يك جنگ نيابتي ميان امريكا و روسيه در منطقه امريكاي لاتين دارد. دو طرف يكديگر را به مداخله در اين منطقه متهم ميكنند. امريكاييها و شخص مايك پمپئو وزير خارجه امريكا عقيده دارند كه اين منطقه متعلق به آنهاست و روسيه حق دخالت در نيمكره آنها را ندارد. روسها با رد اين ادعا تلاش براي تغيير سياسي در يك كشور با دخالت خارجي را رد ميكنند. در چنين شرايطي بسياري اعتقاد دارند كه ما شاهد يك جنگ سرد زنده ميان امريكا و روسيه در قرن 21 هستيم كه شايد نمونه آن را در اواسط قرن بيستم و در جريان بحران موشكي كوبا شاهد بوديم.
مبارزاني كه پناهنده شدند!
حال سوال اينجاست كه آيا امريكاييها قصد دارند حمايتي فراتر از توييتر و شبكههاي مجازي از خوان گوايدو در ونزوئلا انجام دهند؟ اين سوالي است كه پاسخ دقيقي درخصوص آن هنوز وجود ندارد. خوان گوايدو روز سهشنبه اعلام كرد كه اين آخرين مرحله از روند آزادي خواهد بود. اما نهتنها روز سهشنبه اتفاقي رخ نداد، حتي روز چهارشنبه كه گوايدو وعده بزرگترين تظاهرات تاريخ ونزوئلا را داده بود هم آب از آب تكان نخورد. در تازهترين دور تحولات، لئوپولدو لوپز يكي از رهبران مخالفان كه در زندان و حبس خانگي بهسر ميبرد و براي همكاري در مرحله نهايي عمليات به نحوي از خانه خارج و در روز سهشنبه در ميان مردم حاضر شد، به سفارت اسپانيا در كاراكاس پناهنده شده است. برخي از پرسنل نظامي نيز كه با گوايدو همراهي كردند در سفارت برزيل پناهنده شدند و مادورو با حضور در تلويزيون و اعلام پيروزي ادعاي مايك پمپئو براي خروج وي از كشور را دروغ خواند.
اعتراف بولتون به شكست
با شكست عمليات موسوم به آزادي، مقامهاي ايالاتمتحده شروع به افشاي اطلاعاتي كردهاند كه نشان ميدهد برآورد آنها از وقايع بهشدت غلط بوده است. به عنوان نمونه برخي برآوردها حكايت از اين دارد كه حمايت از نيكولاس مادورو در ارتش در ماههاي اخير بيشتر شده است. اين درحالي است كه جان بولتون مشاور امنيت ملي دولت امريكا، مدعي شد كه با سه مقام ارشد ونزوئلا يعني وزير دفاع، رييس ديوان عالي و فرمانده حفاظت رياستجمهوري در جريان مذاكرات طولاني توافق كرده بودند كه مادورو را مجبور به رفتن كنند، اما در عمل چنين اتفاقي رخ نداد و اين موضوع در حد ادعا باقي ماند. مشخص نيست دولتمردان امريكايي طي هفته گذشته با چه افرادي مذاكره كردند اما همه مهرههايي كه امريكا مدعي مذاكره و همكاري با آنها بوده هيچ كدام نقش خود را ايفا نكردند. جان بولتون اعتراف ميكند به دلايلي كه هنوز مشخص نيست طرح ما پيش نرفت.
هشدار اعضاي كنگره به وزير خارجه
هر چند مايك پمپئو ميگويد گزينه نظامي در ونزوئلا يكي از گزينههاي روي ميز است اما مقامهاي ارشد پنتاگون به قانونگذاران امريكايي اعلام كردهاند كه هنوز از سوي كاخ سفيد هيچ دستوري براي تهيه نقشه جنگ به آنها داده نشده است. سناتور برني سندرز نيز بهشدت نسبت به سخنان پمپئو انتقاد و يادآوري كرد كه طبق قانون اساسي تنها كنگره است كه ميتواند مجوز استفاده از قوه نظامي را بدهد. سندرز اعلام كرد ما بايد مطمئن شويم كه امريكا وارد يك جنگ ديگر و پروسه بيثبات كردن يك منطقه ديگر نميشود. ايلهان عمر عضو مجلس نمايندگان امريكا نيز اعلام كرد: «همانگونه كه در مداخلههاي پيشين واشنگتن در كشورهاي ديگر ازجمله عراق روي داد، متاسفانه افراد مخالف جنگ حامي ديكتاتورها و مخالف آزادي معرفي ميشوند. امريكا بايد حامي ديپلماسي و نه جنگ در ونزوئلا باشد.»
تبليغات رسانهاي فايلهاي مخفي عليه مادورو
درك واقعيت تحولات ونزوئلا با رصد رسانههاي امريكايي كار آساني نخواهد بود. بلكه ميتواند ما را از حقيقت دور كند. سمت و سوي برخي از گزارشها عملا به سود اپوزيسيون در اين كشور است و به راحتي نميتوان تمام گزارشها را راستيآزمايي كرد. به عنوان نمونه نيويوركتايمز در گزارشي كه آن را محرمانه خوانده، ادعا كرده كه طارق العسمي كه يكي از افراد بانفوذ و قدرتمند ونزوئلا محسوب ميشود، توانسته تا حد زيادي با تظاهرات مخالفان مقابله كند و يك حضور دايمي در كنار نيكولاس مادورو رييسجمهور اين كشور داشته باشد. سالهاست كه گفته ميشود العسمي نزديكترين فرد به مادورو به حساب ميآيد و مورد تحقيقات فراواني از سوي سازمانهاي اطلاعاتي قرار گرفته است. براساس يك پرونده محرمانه كه توسط عوامل ونزوئلايي تهيه شده، العسمي و خانوادهاش رابطه نزديكي با حزبالله لبنان داشتهاند. برخي او را به قاچاق موادمخدر در چند سال اخير متهم كردهاند. نيكولاس مادورو اما اين را بخشي از جنگ تبليغاتي عليه خود ميداند كه توسط دولت ترامپ براي سرنگوني دولت او طراحي شده است.
تماس تلفني پوتين- ترامپ
كاخ سفيد صبح جمعه به وقت واشنگتن اعلام كرد كه دونالد ترامپ، رييس جمهور امريكا در يك تماس تلفني يك ساعته با ولاديمير پوتين، رييسجمهور روسيه درباره تحولات ونزوئلا و پرونده كرهشمالي گفتوگو كرده است. اين تماس تلفني كه جزيياتي از آن منتشر نشد پس از تهديد وزير خارجه امريكا درباره استفاده از گزينه نظامي در كاراكاس براي بركناري مادورو برقرار شد.