بيماري چندبعدي اعتياد
چرا به اين فكر ميكنيم كه جامعه بايد از وجود كارتنخواب و معتاد پاك شود؟ من در مدرنترين كشورها ديدهام كه معتاد هم دارند و سعي كردهاند با اين افراد سازگار شوند و يك همزيستي مسالمتآميز پيدا كنند. اين پديده، واقعيتي است كه نميشود از آن فرار كرد و ما هم شاهد بوديم كه هر چه سعي كرديم با اعتياد مبارزه كنيم، رو به افزايش رفت. به نظر من، به جاي آنكه به پاك كردن جامعه از وجود معتادان كارتنخواب فكر كنيم، شايد بتوانيم شرايطي ايجاد كنيم كه كارتنخوابها، كمترين آسيب را به جامعه بزنند و حتي شكل جامعه هم از اين حالت بيرون بيايد. اين تغيير، مستلزم تمركز جدي ستاد مبارزه با مواد مخدر و شوراي اجتماعي كشور بر بحث كاهش آسيب اعتياد است. من اين قول را ميدهم كه اگر برنامههاي كاهش آسيب اعتياد دنبال شود، خروجي اين اقدام براي حاكميت و دولت، بهتر از مبارزه جواب ميدهد. ميتوانند خانوادهها را درگير كنند، ميدانم كه روي همين موضوع، دارند كار ميكنند كه من هم با اين طرح موافقم و اگر تمركز بر خانوادهها امكانپذير شود، هر خانواده به يك درمانگر و يك كارشناس كاهش آسيب اعتياد تبديل خواهد شد و به جاي صرف بودجههاي ميلياردي، خانوادهها اين خروجي را به دست ميآورند. اگر اين قبيل طرحها، مورد حمايت قرار بگيرد، اتفاق خوبي خواهد افتاد، چون بسيار منطقي است. من با درمان اجباري مخالفم چون تمايل، شرط اصلي درمان است و فكر ميكنم پولهايي كه براي درمان اجباري خرج ميشود، ميتواند براي زيرساختهايي در حوزه پيشگيري هزينه شود كه شرايط كشور، براي نسلهاي آينده هم مطلوب باشد چون براي من به عنوان كسي كه سالها مجري ماده 16 (درمان اجباري اعتياد) بودم، مسلم است كه مدل درمان، خروجي نميدهد و حتي طولانيتر شدن زمان درمان اجباري، صرفا طولانيتر شدن مدت نگهداري اين افراد در يك چارچوب عاري از مواد مخدر است. به اين معنا كه چارچوبي عاري از مواد مخدر طراحي ميكنيم كه مسلما هر فردي در اين چارچوب قرار بگيرد، چون به مواد مخدر دسترسي ندارد، مواد مخدر مصرف نميكند. اما چه تضميني وجود دارد كه بعد از ترخيص هم مصرف نكند؟ ما اين تجربه را داشتيم و به همين دليل ميگويم كه بهترين گزينه، اين است كه معتادان كارتنخواب را واقعا به چشم يك بيمار نگاه كنيم و به آنها كمك درماني و خدمات كاهش آسيب بدهيم؛ به آنهايي كه تمايل به ترك مصرف دارند، كمك درماني برسانيم و به آنهايي كه تمايل به ترك مصرف ندارند، خدمات كاهش آسيب اعتياد بدهيم. ما ميتوانيم يك فرد معتاد را با يك دست لباس تميز و غذاي خوب و آموزش خوب، به معتادي تبديل كنيم كه حداقل، ريخت شهر را به هم نريزد، ولي متاسفانه بودجهها به سمت برنامههاي بدون خروجي متمايل شده است.