پايان ماجراي كودكهمسري در سيرجان با دخالت كميته امداد
به سن ازدواج كه رسيد جهيزيهاش را ميدهيم
گروه اجتماعي|«درنهايت اين موضوع با پادرمياني كميته امداد حل شده است.» اين يك خط پاياني بود بر داستان يك ازدواج در سيرجان، ازدواج يك دختر 10 ساله با جواني 23 ساله كه به نظر ميرسد سرانجام متوقف شده است.
«دختر اول نگاهي به پسر ميكند و بعد به ما ميگويد: «نگاه به عقل و سنم نكنيد، اين قدرها عقل و شعور دارم.» جملهاش كپي شده از جمله مادرش است كه در مصاحبه خواهد گفت.» اين آغاز مصاحبهاي است كه هفتهنامه پاسارگاد چاپ سيرجان با دختر 10 ساله و مادر 25 سالهاش انجام داده است؛ مادري كه تنها دو سال از جواني كه ميخواست داماد او شود بزرگتر است. مصاحبه زماني انجام شد كه خبرها در مورد احتمال اين ازدواج ضدونقيض شده بود. داستان ازدواج از تصوير لو رفتهاي شروع شد كه در آزمايشگاه از اطلاعات عروس و داماد وجود داشت. تصويري كه خيلي سريع توانست جايش را در ميان كاربران شبكههاي اجتماعي پيدا كند و خيلي زود هم توانست واكنشهاي منفي بسياري را متوجه خانوادههاي دوطرف و مقامهاي مسوول در سيرجان كند. شايد همين سرعت در
جلب نظرها بود كه باعث شد سرپرست فرمانداري سيرجان بلافاصله از دفترخانه خواست كه ثبت اين ازدواج را متوقف كند. روز سوم تير ماه بود كه محمد محمودآبادي، سرپرست فرمانداري به ايلنا گفت: «اين دختر به همراه مادر و پسري كه قرار بود به عقد وي درآيد به يكي از دفترخانههاي ثبت ازدواج مراجعه ميكند كه شناسنامه اين دختر عكسدار نبوده به همين دليل آنها شناسنامه عكسدار و حكم از دادستاني خواستهاند. اين موضوع به ما اطلاعرساني شد كه بلافاصله با دادستاني صحبت كرديم و وي هم دستور توقف موضوع را صادر كرد. قرار شد كه دفترخانه اقدامي نكند و برگه آزمايش هم از دختر و پسر گرفته شود. با ورود دادستاني موضوع ازدواج اين دو نفر بهطور كل منتفي شد. دفترخانه تصميم گرفت كه همه مدارك را به خانوادههاي طرفين تحويل دهد.» طيبه سياوشي، عضو فراكسيون زنان مجلس شوراي اسلامي همان زمان در توييتر خود نوشت: «در گفتوگويي كه با مشاور زنان استانداري كرمان داشتم و با پيگيريهاي فرماندار سيرجان و اقدام دادستان، ازدواج دختربچه ۱۰ ساله با مرد ۲۳ ساله، متوقف شد. خوشبختانه، از اين مورد با رسانهايشدن جلوگيري شد. اما بدون ممنوعيت قانوني كودكهمسري، همچنان با موارد ديگر مواجه خواهيم بود.»
با وجود اينكه اشاره توييت سياوشي به خلأ قانوني بود كه در موارد ديگر ممكن است موارد كودكهمسري را تسهيل كنند، خيلي زود خبر رسيد كه در همين مورد سيرجان هم ماجرا به پايان نرسيده و در واقع دادرس شعبه اول دادگاه سيرجان حكم رشد را براي اين دختر صادر كرده است. آتش ماجرا بار ديگر زبانه كشيد. اينجا بود كه مصاحبه نشريه پاسارگاد با مادر و دختر نشان داد كه اصرار بر اين ازدواج قرار نيست با حكم و مداخله فرمانداري و دادستاني پايان گيرد. مادر 25 ساله خيلي روشن نظرش را اعلام كرد: «من الان كارم را قانوني انجام دادم ولي اگر با كارم موافقت نكنند غيرقانوني انجام ميدهم. الان ديگر اسم اين آقا روي بچه من است. به قول خودشان الان ديگر رسانهاي شده است. من كه ديگر نميتوانم اين آقا را پس بزنم، چون با آبرو و حيثيت بچهام بازي شده است. ديگر شوهر اول و آخر بچه من اين آقاست. اگر هم مسوولان واقعا ميخواهند جلوي كار من را بگيرند، باز هم من با اين آقا صحبت ميكنم. اين آقا ميتواند دو سال صبر كند، ولي مسوولان بايد امكانات زندگي بچه من را فراهم كنند و اجازه هم نميدهم بچهام را به بهزيستي ببرند چون محيط بهزيستي خوب نيست. اگر هم ميخواهند با اين ازدواج موافقت نكنند، بيايند بروند در بهترين نقطه اين شهر براي من يك خانه بگيرند تا بچه من در رفاه زندگي كند. اگر نميتوانند، با اين ازدواج موافقت كنند تا بچه من زير سلطه اين آقا برود و او بتواند خرج تحصيل و زندگياش را بدهد. الان بچههاي من نان خوردن ندارند. الان 10 روز است داروهاي پسرم تمام شده. نميتوانم داروهاي بچهام را تامين كنم، چطوري ميتوانم خرج تحصيل اين بچهام را بدهم.» 300 سكه، سه دانگ از خانه داماد، يك سفر كربلا و به اندازه تاريخ تولدش شاخه گل، اين مهريهاي بود كه براي دختر درنظر گرفته بودند و همين بود كه مادر نميخواست از اين ازدواج بگذرد. او در مصاحبهاش گفته: «اگر شرايط زندگيام طور ديگري بود، صبر ميكردم تا دخترم
15 سالش شود، ولي چون ميدانم بچه من كسي را ندارد كه بخواهد پشتيبانياش كند، مجبورم. از طرفي خودم هم مريض هستم و مشكل دارم. ازدواج در سن پايين كار درستي نيست ولي من مشكل دارم، چون دخترم كسي را ندارد كه بخواهد آيندهاي برايش بسازد. به هر حال بهترين راهحلي كه من داشتم اين بود كه ازدواج كند. البته خودش هم به اين ازدواج راضي است. ميگويد من زندگي بقيه را ميبينم. اصلا دوست ندارم زندگيام مثل اينها شود. دوست دارم يك خانه و زندگي از خودم داشته باشم و سرم تو زندگي خودم باشد.»
روز گذشته كميته امداد بود كه اعلام كرد مادر را راضي كرده تا با پيشنهادهاي تازه، ازدواج دخترش را منتفي كند. يحيي صادقي، مديركل كميته امداد استان به سايت خبري كرماننو گفت: «مادر اين دختربچه به دليل مشكلات مالي قصد داشت با ازدواج دخترش بخشي از مشكلات را حل كند كه در همين راستا تيم مشاوره ما با اين خانم صحبت كرد و قرار شد مشكلات مالي وي را حل كند. از قضا يكي از فرزندان اين خانم هم بيماري داشت كه كميته امداد حاضر به كمك به اين خانواده شد. كميته امداد به اين خانم اعلام كرد زماني كه دخترش به سن قانوني رسيد و قصد ازدواج داشت، هزينه جهيزيه او را هم فراهم ميكند.»
«اما بدون ممنوعيت قانوني كودكهمسري، همچنان با موارد ديگر مواجه خواهيم بود.» آنچه طيبه سياوشي در توييتر نوشت همچنان مصداق دارد. بدون وجود ممنوعيت قانوني، ازدواجهايي كه منجر به كودكهمسري ميشوند همچنان رخ ميدهند. يك فوريت راي ممنوعيت عقد دختران زير ۱۳ سال ازجمله مواردي بود كه در طرح جلوگيري از كودك همسري عنوان شده بود و پس از تلاشهاي فراوان اعضاي فراكسيون سرانجام در مجلس ارايه اما رد شد. با وجود اين هنوز تلاشها براي رسيدن به نتيجه ادامه دارد. دو ماه قبل زهرا ساعي، عضو كميسيون اجتماعي مجلس و نماينده مردم تبريز، آذرشهر و اسكو به خانه ملت گفت: «طرح ممنوعيت ازدواج دختران زير ۱۳ سال در مجلس تدوين شده و اميدوارم تصويب شود، چراكه آمار آذربايجانشرقي در اين حوزه بالاست.»