در حالي كه بحران در ليبي ادامه دارد و هيچ چشماندازي براي خروج از اين بحران وجود ندارد، هرروز عدهاي در اين جنگ داخلي قرباني ميشوند كه شايد حتي متعلق به اين كشور نباشند. اينبار در حمله هوايي كه در ساعات اوليه روز چهارشنبه صورت گرفت يك بازداشتگاه مهاجران در ليبي مورد هدف قرار گرفت كه در آن 40 نفر كشته و دهها تن ديگر زخمي شدند.
اين حمله هوايي ميتواند خط بطلاني بر سياستها و خطمشي اتحاديه اروپا باشد كه در تلاش است اجازه ندهد مهاجران از طريق ليبي به خاك اروپا برسند و سعي ميكنند در همانجا آنها را متوقف كنند. اين مهاجران در بازداشتگاههاي بسيار كثيف قرار ميگيرند و از امكانات اوليه زندگي در آن برخوردار نيستند. گفته ميشود اين حمله هوايي توسط نيروهاي وفادار به خليفه حفتر صورت گرفته كه ماههاست در تلاش هستند تا با اقدام نظامي حكومت موقت در طرابلس را سرنگون و خود كنترل امور را در دست بگيرند. اكنون گفته ميشود اين جنگندهها كه قصد داشتند يك اردوگاه نظاميان ليبي را مورد هدف قرار دهند، نزديك بازداشتگاه پناهجويان بوده و در نهايت بازداشتگاه مورد حمله قرار گرفته است. سخنگوي خليفه حفتر هيچ پاسخي به درخواستها براي توضيح دادن اين موضوع نداده است. بسياري بر اين عقيده هستند اين حمله ميتواند فشارها را بر خليفه حفتر در راستاي به پايان رساندن نبرد بيشتر كند.
به گزارش وزارت كشور ليبي، اين بازداشتگاه در محلهاي اطراف طرابلس بود كه مورد هدف جنگندههاي نظامي قرار گرفته است. سخنگوي وزارت بهداشت همچنين عكسهايي از مهاجران قرباني اين حمله را منتشر كرد و نشان داد تعدادي از آنها نيز به بيمارستان منتقل شدند. در يك آمار اوليه عنوان شد كه 80 نفر از آنها زخمي شدند.
به گزارش CNBC فيلمهايي كه از حادثه در داخل بازداشتگاه مهاجران منتشر شد نشان ميداد خون و قطعات بدن مهاجران به آساني قابل مشاهده است.
دو تن از مهاجراني كه در محل حضور داشتند به آسوشيتدپرس به شرط ناشناس بودن در خصوص اين حمله گفتند: در مجاورت محل بازداشت پناهجويان كارگاه ساخت اسلحه و تجهيز وسايل نقليه نظامي بود. در اين بازداشتگاه حدود 150 مهاجر كه بيشتر آنها از سودان و مراكش بودند حضور داشتند.
مهاجران گفتند كه سه يا چهارنفر بدون هيچ آسيبي زنده ماندند. او گفت باقي افراد يا كشته شدند يا زخمي هستند و قطعا ميزان تلفات بيشتر از آنچيزي خواهد بود كه اعلام شده است.
آژانس پناهندگان سازمان ملل متحد در ليبي اين حمله هوايي را محكوم كرد و گفت در مجموع حدود 616 مهاجر در منطقه حضور داشتند.
گفتني است از ماه آوريل نيروهاي همپيمان خليفه حفتر حمله همهجانبهاي را به سمت دولت بسيار ضعيف طرابلس آغاز كردند. نيروهاي وفادار به او اكثر مناطق شرق و جنوب ليبي را تحت كنترل دارند، اما زماني كه تعدادي از گروههاي شبهنظامي با دولت طرابلس متحد شدند شرايط براي دولت مركزي در برابر تهاجم حفتر بهبود پيدا كرد و توانستند بخشي از مناطق اشغال شده را پس بگيرند.
بسياري از اردوگاههاي شبهنظامي حامي دولت در نزديكي پناهگاههاي پناهجويان تحت نظارت سازمان ملل قرار دارد و طي هفتههاي اخير نيروهاي حفتر تلاش كردهاند تا اردوگاههاي اين نيروها را هدف قرار دهند. از روز دوشنبه كه نيروهاي حفتر كنترل شهر غريان را از دست دادند حملات خود عليه نيروهاي حامي طرابلس را بيشتر كردند.
نيروهاي خليفه حفتر شامل بقاياي ارتش معمر قذافي ديكتاتور سابق ليبي و همچنين جنگجويان قبيلهاي و نيروهاي سلفي است. آنها تبديل به يك ارتش منظم با لباسهاي يك شكل شدهاند. نيروهاي حفتر داراي هواپيماهاي ميگ همچنين هواپيماهاي بدون سرنشين و هليكوپتر هستند كه از سوي مصر نيز مورد حمايت قرار گرفته است.
اودد بركوويتز تحليلگر امنيتي متمركز بر جنگ ليبي به CNBC ميگويد: نيروهاي حفتر تعداد انگشتشماري از هواپيماهاي قديمي را در اختيار داريد كه بسيار ضعيف هستند و شرايط خوبي براي پرواز ندارند. اما قطعات يدكي آنها را به شكل محدود ميتوانند از مصر و احتمالا روسيه دريافت كنند. او گفت: مصر و امارات متحده عربي هواپيماهاي بدون سرنشين در اختيار حفتر قرار دادهاند اما هيچ نشانه و مدركي در اين خصوص وجود ندارد و مشخص نيست اين تجهيزات منتقل شده است يا نه.
حفتر عنوان كرده كه مصمم است تا ثبات را به اين كشور آفريقايي بازگرداند. او از مصر، امارات متحده عربي و عربستان پشتيباني ميشود و اين در حالي است كه دولت قانوني در طرابلس بيشتر از سوي تركيه و قطر پشتيباني ميشوند.
رهبران جهان و به خصوص اعضاي شوراي امنيت اگرچه يك حكومت موقت در اين كشور را به رسميت شناختند اما عدم پشتيباني از آن و جلوگيري از انتقال سلاح به ليبي باعث شده است كه ارتش و نيروهاي وابسته به دولت بهشدت در موقعيت ضعف قرار بگيرند. البته اين نگراني وجود دارد كه ليبي تبديل به پناهگاهي براي گروههاي مسلح و تروريستها همچنين موجب ايجاد يك كانال مهاجران به سمت اروپا شود. با اين حال بسياري نيز بر اين عقيده هستند كه اگر حفتر نيز بخواهد بطور كامل كنترل را در دست بگيرد باز هم تداعيكننده همان حكومت معمرقذافي خواهد بود.
حداقل 6هزار مهاجر از اريتره، اتيوپي، سومالي، سودان و ساير مللها در دهها كمپ و حتي بازداشتگاه در ليبي مستقر هستند و برخي گزارشها حاكي از آن است كه اين مهاجران توسط شبهنظاميان مورد شكنجه و آزار و اذيت قرار ميگيرند. اكثر اين مهاجران توسط سربازان و نيروهاي ساحلي ليبي كه تحت حمايت اتحاديه اروپا آموزش ديدهاند دستگير ميشوند. مهاجران در تلاش براي عبور از مديترانه براي رسيدن به اروپا توسط گاردساحلي ليبي محاصره و جلوي عبور آنها گرفته ميشود.
بازداشتگاهها براي مهاجران امكانات بسيار محدودي دارند و اكثر آنها گرفتار قاچاقچياني ميشوند كه پول، زندگي و خانواده آنها را از بين ميبرند.
در حال حاضر اين تنها مهاجران بيگناهي بودند كه در اين موضوع جان خود را از دست دادند و اين سوال مطرح ميشود علت اصلي اين اتفاق چيست؟ آيا سياستهاي اتحاديه اروپا موجب اين اتفاق شده است؟ آيا حمايتهاي بدون چارچوب از خليفه حفتر اين جريان را به راه انداخته است يا اينكه مداخله نظامي سال 2011 در ليبي كار اشتباهي بوده است؟ همه اينها سوالاتي است كه اگر به آنها پاسخ داده شود، ميتوان علت مرگ اين مهاجران را فهميد.