افزايش شمار نظاميان امريكا در عراق
منابع رسمي امريكايي پس از ديدار حيدر عبادي، نخست وزير عراق با باراك اوباما رييسجمهوري امريكا، تنها به كمك 200 ميليون دلاري واشنگتن به آوارگان عراقي اشاره ميكنند و درباره ساير محورهاي مذاكره و توافق اظهارنظر رسمي وجود ندارد اما با وجود عقبنشيني ايالات متحده از عراق در سال 2011، اكنون شواهد از بازگشت تدريجي امريكاييها به اين كشور حكايت دارد. البته اين تنها به درخواست امريكا نيست و ظاهرا بغداد نيز در اين باره به واشنگتن چراغ سبز نشان داده است.
پس از ديدار حيدر عبادي، نخست وزير عراق با باراك اوباما رييسجمهوري امريكا در كاخ سفيد، نيويورك تايمز از لزوم افزايش شمار نيروهاي امريكايي در عراق خبر داده است. در حال حاضر حدود 300 نيروي ويژه امريكايي در حدود 20 مايلي بغداد كار آموزش نيروهاي عراقي را بر عهده دارند اما به نظر ميرسد اين شمار تا حدود سه هزار نفر امكان افزايش دارد. پيشتر باراك اوباما در اواخر سال 2014 هم از تصميم خود براي اعزام حدود سه هزار سرباز امريكايي به عراق خبر داده بود و اينك گمانهزني ميشود نيروهاي امريكايي براي آزادسازي انبار و موصل روي زمين همكاري كنند.
عراق با معضلات گوناگوني براي مبارزه با داعش در اين مراكز برخوردار است. نياز به سامان دادن نيروهاي مردمي در حالي است كه فساد و ناكارآمدي در ارتش عراق نه تنها تاكنون مبارزه با داعش را سختتر كرده، بلكه حتي يكبار در تابستان گذشته اين كشور را تا سقوط كامل به دست تروريستها برده بود. عبادي در مقابله با اين معضل قبل از سفر به امريكا 300 افسر وابسته به وزارت دفاع را در راستاي ترميم ساختار سرويسهاي امنيتي و دفاعي كشور، به طور زودهنگام بازنشسته اعلام كرد. اين در حالي است كه اكنون عراق با حدود 141 هزار سرباز يكي از بزرگترين ارتشهاي منطقه را دارد و به اين شمار بايد ميليونها داوطلب مردمي عليه داعش را هم افزود.
نكته حايز اهميت ديگر اين است در همين زمان، جان بوئنر، رييس مجلس نمايندگان نيز در اظهارنظري خواستار افزايش نقش فعالتر نظاميان امريكايي در عراق شده است. بوئنر كه چندي پيش به خاورميانه سفر كرده بود، در سخنان اخير خود تا حد درخواست نقش جنگي سربازان امريكايي در عراق پيش نرفته ولي از اين موضوع شكايت كرده كه چرا وظيفه تعريف شده نيروهاي امريكايي آموزش و مشورتدهي است. او گفته است نقش سربازان امريكايي در عراق بايد از آموزش و مشورتدهي به نيروهاي رزمي فراتر رود.
رييس مجلس نمايندگان امريكا كه از منتقدان دولت اوباما است نيز تاكيد كرده كاخ سفيد به راهبردي جامع و واضحتر در برخورد با داعش در سراسر منطقه نيازمند است. وي به اين موضوع هم اشاره داشته كه عراقيها به كمك بيشتر امريكا براي خريد سلاح و منطقه به نزديكي مشخصتر از طرف ايالات متحده نيازمند است و بايد بخش شامل اقتصادي نيز شود.
اما كاخ سفيد پس از ديدار نخست وزير عراق و رييسجمهوري امريكا، تنها به اين نكته از مذاكرات انجام شده اشاره كرده است كه واشنگتن ۲۰۰ ميليون دلار به عراق كمك بشردوستانه ميكند و اين كمك خرج كساني ميشود كه داعش آوارهشان كرده است.
اين در حالي است كه حيدر عبادي پيش از سفر خود به واشنگتن گفته بود خواستار كمك نظامي و تسليحاتي بيشتر امريكاست اما كاخ سفيد گزارش كرده عبادي درخواست مشخصي در خصوص كمك نظامي مطرح نكرده است. البته پيش از اين پيشبيني ميشد درخواست 36 فروند جنگنده اف16 بغداد به دلايل گوناگون با تعلل واشنگتن مواجه شود.
محور ايران در مذاكرات اوباما- عبادي
اوباما پس از ديدار با عبادي گفت كه درباره حضور ايران در عراق هم با نخست وزير عراق مفصل صحبت كرده است. رييسجمهور امريكا تاكيد كرد كه انتظار نزديكي ايران و عراق وجود داشته است. براي اينكه همسايه هستند. همچنين اين واقعيت كه اكثريت مردم عراق شيعه هستند هم آنها را تحت تاثير ايران قرار ميدهد و هم روابطشان را نزديكتر ميكند.
رييسجمهوري امريكا همچنين درباره شبهنظاميان شيعه كه مدعي شده ايران آنها را ساماندهي كرده هم اشاره كرد و افزود: زماني كه داعش در حال پيشروي بود و دولت عراق در حال سازماندهي، سامان دادن به شبهنظاميان شيعه كاري قابل قبول براي محافظت از بغداد و نقاط حساس ديگر بود.