گروه اقتصادي
بازار ارز روز گذشته بالاخره به ميانه كانال ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان رسيد. بسياري از تحليل‌گران تكنيكال اين بازار ارز 12 هزار و 500 توماني را محدوده مقاومت دلار تلقي مي‌كردند. اين بدين معناست كه با رسيدن دلار به اين سطح احتمال، نوسان دلار در اين بازه بيشتر و امكان امتداد ريزش نرخ ارز ايجاد شده است.
در حالي كه فعالان بازار عملكرد بانك مركزي در مديريت بازار را عامل اصلي ريزش قيمت‌ها مي‌دانند، عبدالناصر همتي نيز به اين موضوع واكنش نشان داد و به روشني اعلام كرد، نرخ ارز ديگر افزايش نمي‌يابد.
روند بازار در روز گذشته
پس از يك هفته ادامه روند كاهشي نرخ ارز در بازار تهران، روز گذشته هر دلار امريكا در صرافي‌ها به قيمت ۱۲ هزار و ۴۵۰ تومان قيمت خورد كه نسبت به روز پيش از آن كاهشي 100 توماني را نشان مي‌دهد. بسياري از صرافان معتقدند سد مقاومتي دوم دلار ديروز شكسته است و با ماندگاري اين قيمت، روند ريزش قيمت‌ها تسريع خواهد شد. بر اين اساس صرافي‌ها هر دلار را از مردم به قيمت ۱۲ هزار و ۳۵۰ تومان خريداري مي‌كنند. روز گذشته همتي، رييس كل بانك مركزي نيز تاكيد كرد قيمت‌ها در بازار دلار در حال كاهش خواهد بود و بانك مركزي اجازه افزايش قيمت مجدد را نمي‌دهد. همچنين نرخ يورو نيز به ۱۴ هزار و ۳۵۰ تومان رسيد. يورو در زمان تنظيم اين گزارش به قيمت ۱۴ هزار و ۲۵۰ تومان از سوي صرافان خريداري مي‌شود.
بانك مركزي نمي‌گذارد
عبدالناصر همتي كه در نشست ستاد فرماندهي اقتصاد مقاومتي خراسان رضوي در مشهد سخن مي‌گفت همزمان با تشديد كاهش قيمت ارز در بازار تهران مي‌گويد: با وجود تحريم‌هاي گسترده امريكا، امسال بانك مركزي توانست ارز را كنترل كند. او اظهار كرد: هم اكنون بازار ارز به ثبات رسيده و هيچ گونه نگراني در اين زمينه وجود ندارد. او با بيان اينكه امريكا و متحدانش به دنبال فلج كردن اقتصاد كشور بودند، ادامه مي‌دهد: بانك مركزي ديگر اجازه نمي‌دهد، نرخ ارز افزايش پيدا كند و در حال كاهش قيمت ارز و افزايش ارزش پول ملي هستيم. امريكا به دنبال نابود كردن پول ملي ايران بود به طوري كه صحبت از هر دلار ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان مي‌كرد كه نتوانست به اهدافش برسد. او مي‌گويد: قدرت ايران در مقابله با تحريم‌هاي اقتصادي دشمنان براي همگان آشكار شد به طوري كه تحريم‌ها ديگر اثرگذار نيست.
مردم توان افزايش قيمت‌ها را ندارند
او با بيان اينكه بانك مركزي نمي‌تواند همه نيازهاي ارزي و ريالي واحدهاي توليدي را تامين كند، مي‌گويد: وظيفه ما در اين مرحله حفظ ارزش پول ملي و كنترل تورم است كه بايد با احتياط ورود كنيم زيرا ديگر مردم توان افزايش قيمت‌ها را ندارند. همتي افزود: دولت با اين همه فشار اقتصادي از بنگاه‌هاي اقتصادي حمايت كرده به طوري كه از ابتداي سال جاري تاكنون از طريق بانك مركزي ۱۲ ميليارد دلار به واحدهاي توليدي كمك شده است. او اظهار كرد: در اين مرحله نمي‌توانيم ارز ۴۵ هزار ريالي را حذف كنيم زيرا هنوز براي كالاهاي اساسي نياز داريم.
روايت بلومبرگ
بلومبرگ نيز روز گذشته در گزارشي از افزايش ارزش ريال طي 8 ماه گذشته خبر داد. اين گزارش بر اين موضوع تاكيد داشت كه سياست‌هاي بانك مركزي در كنترل بازارهاي ارز و نرخ بهره موثر واقع شده است.
در اين گزارش آمده است، ارز تضعيف شده ايران با تاثيرگذاري سياست‌هاي دولت اين كشور در برابر تحريم‌هاي امريكا در بازار غيررسمي بهبود پيدا مي‌كند. عبدالناصر همتي، رييس بانك مركزي ايران گفت كه ريال ثبات پيدا كرده است. ارزش ريال در بازار آزاد 8 درصد طي ماه گذشته بالا رفته و به 125450 ريال در برابر يك دلار رسيده است. اين پيشرفت خبر خوبي براي ايرانياني است كه شاهد سقوط بيش از 50 درصدي ارزش ارز ملي‌شان پس از بيرون رفتن ترامپ از قرارداد برجام و اعمال دوباره تحريم‌ها بودند.
در بخش‌هايي از اين گزارش با تشريح عملكرد بانك مركزي آمده است: بانك مركزي به دنبال راه‌هايي براي حفاظت از ريال با اقداماتي بوده كه شامل ايجاد يك سامانه دولتي ارز خارجي با نام نيما مي‌شود. هدف دولت سركوب كردن بازار سياه و كنترل نرخ بهره وام‌دهندگان بود. ريال در بازار آزاد در حال حاضر نزديك به نرخ نيمايي معامله مي‌شود. در اين گزارش ضمن گفت‌وگو با مسعود غلامپور، تحليلگر بانك سرمايه‌گذاري نوين در تهران آمده: سياست‌هاي بانك مركزي براي كنترل بازارهاي ارز و نرخ‌هاي بهره بانك‌ها به نظر مي‌رسد، كمك كرده و تقاضا براي ارز خارجي در مقايسه با سال گذشته كاهش پيدا كرده است. همچنين ممنوعيت واردات كالاهاي لوكس به صرفه‌جويي حداقل 2 ميليارد دلاري در هزينه واردات كمك كرده است.
پيش بيني يك نماينده
شهاب نادري، نماينده مجلس با اشاره به كاهش قيمت ارز در هفته‌هاي اخير و پيش‌بيني بازار ارز مي‌گويد: ريزش قيمت دلار در روزهاي اخير طبيعي است چراكه قيمت‌ها كاذب بود. دلار همچنان داراي حباب است و بايد حداقل 4 تا 5 هزار تومان كاهش يابد تا به نرخ واقعي نزديك شود. او ادامه مي‌دهد: با مديريت بازار پول توسط بانك مركزي و همراهي مردم، شوك ناشي از خروج امريكا به تدريج تخليه شد و اتفاقات اخير سياسي نيز سبب ايجاد تلاطم و نوسان در بازار ارز نشد. از سوي ديگر برنامه بانك مركزي براي تشكيل بازار متشكل ارزي مي‌تواند به كشف واقعي قيمت‌ها و عرضه و تقاضاي واقعي كمك كند و حباب قيمت‌ها را بشكند.
نادري با بيان اينكه قيمت ارز به دليل شرايط سياسي و موج‌سواري برخي دلالان افزايش يافت، ادامه مي‌دهد: گراني نرخ ارز توجيه اقتصادي نداشت و تنها به دليل برخي رخدادهاي سياسي همانند خروج امريكا از برجام و اعمال تحريم‌ها افزايش يافت. در حال حاضر اين تحريم‌ها قله‌ها را طي كرده و تاثيري در اقتصاد ايران ندارد.
تعليق بازار متشكل ارزي
عبدالناصر همتي در ماه‌هاي پاياني سال گذشته از ايجاد بازار متشكل ارزي خبر داد كه به واسطه آن بانك‌ها و صرافي‌ها به عنوان بازيگران اصلي اين بازار فعاليت كرده تا قيمت واقعي ارز در تهران تعيين شود. او معتقد بود كه اين بازار در اوايل سال جاري راه‌اندازي مي‌شود و دو هدف اصلي آن، كشف نرخ واقعي ارز در تهران و جلوگيري از انجام معاملات غيرواقعي و ايجاد نوسانات در بازار است. اما روند راه‌اندازي بازار متشكل ارزي با تاخير روبه‌رو شد و اين بازار به صورت آزمايشي فعاليت خود را آغاز كرده و هنوز به صورت رسمي راه‌اندازي نشده است. عبدالناصر همتي اخيرا اعلام كرد كه بازار متشكل ارزي نيز به زودي راه‌اندازي خواهد شد و تنها علت تاخير آن برخي ارزيابي‌هاست تا به من ثابت شود كه اين بازار مشكلي براي كشور ايجاد نمي‌كند.همچنين شكسته‌بند، مديرعامل بازار متشكل ارزي در اين باره با بيان اينكه كارهاي راه‌اندازي اين بازار انجام شده و در مرحله نهايي قرار دارد، مي‌گويد بازار متشكل ارزي به زودي راه‌اندازي مي‌شود.
هنوز مشخص نيست كه چه تعداد از صرافي‌هاي مجاز بانك مركزي براي ورود به اين بازار اعلام آمادگي كرده‌اند اما بانك مركزي تخفيفي براي ورود صرافي‌ها به اين بازار در نظر گرفته است؛ به طوري كه ابتدا رقمي كه براي عضويت آنها در اين بازار اعلام شده بود ۱۰۰ ميليون تومان بود و پس از آن گفته شد به دليل اينكه صرافي‌هاي كوچك‌تر نيز بتوانند وارد اين بازار شوند، حق عضويت در اين بازار به ۲۵ ميليون تومان كاهش پيدا كرده است. البته هنوز مشخص نيست كه ورود به اين بازار چه سودي براي صرافي‌ها خواهد داشت اما آن طور كه گفته مي‌شود، بانك مركزي بر اين باور است كه بخش مهمي از معاملات عمده بازار ارز در آينده در بازار متشكل ارزي انجام مي‌شود و صرافي‌هايي كه به اين بازار ورود نكنند، خودشان متضرر خواهند شد. ايجاد بازار متشكل ارزي مي‌تواند به ايجاد ثبات در بازار ارز و رسيدن قيمت دلار به نرخ واقعي آن كمك كند اما تاخير انجام شده در راه‌اندازي اين بازار مي‌تواند تا حدودي از تاثير رواني آن بر كاهش قيمت دلار بكاهد.