فرار سالانه ۱۵۰ هزار مغز از ايران

بانك جهاني در گزارشي تفصيلي از اقتصاد ايران با اشاره به خروج سالانه ۱۵۰ هزار تحصيلكرده از ايران در جست‌وجوي كار، بيكاري را مشكل اصلي دولت ايران دانست و رشد اقتصادي 6/0 و تورم  3/17 درصدي را براي اقتصاد ايران در سال ۲۰۱۵ پيش‌بيني كرد. به گزارش تسنيم، بانك جهاني در گزارشي تفصيلي از وضعيت اقتصادي ايران نوشت: ايران با توليد ناخالص داخلي 3/406 ميليارد دلار در سال 2014، دومين اقتصاد بزرگ منطقه خاورميانه و شمال آفريقا پس از عربستان است. اين كشور همچنين پس از مصر با 8/80 ميليون نفر بالاترين جمعيت منطقه را دارد. اقتصاد ايران داراي يك بخش هيدروكربني بزرگ، بخش كشاورزي و خدمات كوچك است و حضور دولت در بخش‌هاي توليدي و خدمات مالي آن پررنگ است. ايران از نظر دارا بودن ذخاير نفت و گاز اثبات شده، در بين كشورهاي جهان، به ترتيب در رده‌هاي چهارم و دوم قرار دارد. توليد ناخالص داخلي و درآمدهاي دولتي ايران همچنان تا حد زيادي به درآمدهاي نفتي وابسته است، بنابراين ذاتا شكننده است.
اقتصاد از ركود خارج شد
اقتصاد ايران از ركود خارج شده و ميزان رشد اقتصادي آن در سال 2014، 3 درصد برآورد شده در حالي كه اين رقم در سال 2013، منفي 7/1 درصد بوده است. اين در نتيجه كاهش موقتي و نسبي تحريم‌هاي اعمال شده عليه صنايع نفت، خودروسازي و تراكنش‌هاي بين المللي اتفاق افتاده است.
افزايش 20 درصدي صادرات نفت
برنامه اقدام مشترك كه در نوامبر 2013 بين ايران و گروه 1+5 به دست آمد منجر به افزايش تدريجي صادرات نفت ايران شد به نحوي كه كشورهاي آسيايي در سال 2014، واردات نفت خود از اين كشور را 8/19 درصد افزايش دادند و مجموع صادرات نفت ايران به چهار مشتري اصلي‌اش (چين، هند، ژاپن و كره جنوبي) به 12/1 ميليون بشكه در روز رسيد.
كاهش ارزش ريال به نفع اقتصاد ايران
اقتصاد ايران همچنين از كاهش ارزش پول ملي منتفع شده و رقابت‌پذيري كالاهاي توليدي ايران در بخش كشاورزي، توليد و صادرات غيرنفتي در بازارهاي جهاني بالا رفته است. آمارهاي گمرك ايران نشان مي‌دهد صادرات غيرنفتي ايران در 10 ماهه نخست سال شمسي گذشته در مقايسه با مدت مشابه سال قبل 2/24 درصد رشد داشته است.
خروج سالانه 150 هزار جوان تحصيلكرده از ايران
در اين گزارش با اشاره به رتبه صد و سي‌ام فضاي كسب و كار ايران بين 189 كشور تاكيد شده است: نرخ بيكاري در ايران همچنان بالاست و پيش بيني مي‌شود مشكل اصلي دولت ايران باشد. بر اساس آمارهاي رسمي، نرخ بيكاري در سال 2013، 3/10 درصد بوده است. اما منابع غيررسمي نرخ بيكاري در ايران را تا 20 درصد ارزيابي مي‌كنند. نرخ بيكاري به خصوص در بين زنان، (3/20 درصد) و جوانان (24 درصد) نگران كننده است. اين در حالي است كه در بازار كار ايران تنها 7/36 درصد جمعيت به لحاظ اقتصادي فعال هستند.
وضعيت نامناسب بازار كار با افزايش حضور زنان و تعداد بالاي جواناني كه وارد بازار كار مي‌شوند، بدتر شده است. با توجه به نرخ بالاي تحصيل زنان در دانشگاه‌ها كه حتي بالاتر از مردان است و كاهش ميزان تشكيل خانواده، پيش بيني مي‌شود كه اين روند همچنان ادامه داشته باشد. همچنين ايران از نظر تركيب جمعيتي، داراي جمعيتي جوان است كه 60 درصد آن را افراد زير 30 سال تشكيل مي‌دهد. در نتيجه برآورد شده كه سالانه 750 هزار نفر وارد بازار كار شوند. با اين شرايط، جاي تعجب نيست كه سالانه حدود 150 هزار نفر فارغ‌التحصيل دانشگاهي از كشور خارج مي‌شوند. بر اساس برآوردهاي دولت، در طي دو سال آينده بايد حدود 5/8 ميليون فرصت شغلي ايجاد شود تا نرخ بيكاري تا سال 2016 به 7 درصد برسد.
7/0 درصد جمعيت ايران فقير است
در سال 2005، نرخ فقر در ايران بر اساس خط فقر روزانه 25/1 دلار، 45/1 درصد بود. پيش بيني‌هاي بانك جهاني نشان مي‌دهد كه در سال 2010 تنها 7/0 درصد جمعيت (يا نيم ميليون نفر) زير خط فقر زندگي مي‌كردند، هرچند كه بخش زيادي از جمعيت در نزديكي اين خط فقر زندگي مي‌كردند. در واقع، بالا رفتن نيم دلاري خط فقر (از دو دلار به 5/2 دلار و از سه دلار به 5/3 دلار) مي‌تواند چهار تا شش درصد جمعيت كشور (يعني بيش از 5/4 ميليون نفر) را زير خط فقر ببرد. اين نشان مي‌دهد كه بسياري از شهروندان در برابر تغييرات در درآمدهاي شخصي‌شان و افزايش مداوم هزينه‌هاي زندگي آسيب‌پذيرند.
پيش‌بيني رشد 6/0 و تورم 3/17 درصد
با توجه به بهبود چشم‌انداز اقتصادي، پيش‌بيني مي‌شود كه با توجه به كاهش قيمت نفت و افت ميزان صادرات نفتي ايران، رشد اقتصادي ايران در سال 2015 به 6/0 درصد برسد. همچنين پيش‌بيني مي‌شود نرخ تورم نيز در حد 3/17 درصد باقي بماند.