ظريف و مادورو در كاراكاس ديدار كردند
نگراني از نفوذ ايران در حياط خلوت امريكا
ميثم سليماني
نيكولاس مادورو رييس‌جمهوري ونزوئلا، استحكام قدرتش را مديون متحديني است كه از او حمايت كردند و در برابر فشارهاي خارجي او را تنها نگذاشتند. در روزهايي كه ونزوئلا پر از آشوب بود و مخالفان قصد داشتند دولت مادورو را كنار بگذارند، امريكا دولتي ديگر را در ونزوئلا به رسميت شناخت. اما در اين زورآزمايي كه ميان متحدان مادورو به عنوان دولت مستقر و خوان گوايدو به عنوان رييس‌جمهور خودخوانده وجود داشت در نهايت مادورو توانست جايگاه خود را فعلا مستحكم كند كه در اين ميان نمي‌توان نقش ايران، روسيه و چين را ناديده گرفت. حالا طي دو روز گذشته كه محمد جواد ظريف به امريكاي لاتين سفر كرده او علاوه بر شركت در اجلاس وزراي خارجه كشورهاي غيرمتعهد در ونزوئلا در ديداري دوجانبه به كاخ رياست‌جمهوري ونزوئلا رفت و با نيكولاس مادورو رييس‌جمهوري ونزوئلا ديدار و گفت‌وگو كرد. مادورو در اين ديدار از حمايت ايران از كشورش در برابر سياست‌هاي امپرياليستي ايالات متحده قدرداني كرد. مادورو در اين ديدار كه در كاراكاس برگزار شد، گفت: من از حمايت شما از ونزوئلا در برابر محاصره امپرياليسم قدرداني مي‌كنم. او همچنين اعلام آمادگي كرد تا در راستاي تقويت روابط با تهران قدم بردارد. بسياري منابع كه از جلسه روز شنبه مطلع بودند آن را موفقيت‌آميز و مثبت ناميدند و دو طرف همچنين جنبه‌هاي مختلف روابط دوجانبه و ديگر مسائل مربوط به منافع دو كشور را مورد بررسي قرار دادند. گفتني است محمد جواد ظريف كه هفته گذشته در نيويورك به سر مي‌برد روز جمعه براي حضور در نشست وزراي خارجه جنبش عدم تعهد موسوم به NAM وارد كاراكاس پايتخت ونزوئلا شد و پس از نشست‌هاي رسمي به صورت دوجانبه با مقام‌هاي ونزوئلايي ديدار و گفت‌وگو كرد. ظريف پيش از حضور در كاراكاس در جمع خبرنگاران عنوان كرده بود كه در اين سفر قصد دارد در راستاي ارايه راهكار و چگونگي بازگشت صلح و ثبات به ونزوئلا با مقام‌هاي اين كشور ديدار و گفت‌وگو داشته باشد.
به گزارش نشنال تريبون، ونزوئلا از سال 2010 با بحران عميق اقتصادي، اجتماعي و سياسي مواجه بوده است. بسياري در تلاش هستند تا مشروعيت رياست‌جمهوري اين كشور را زير سوال ببرند. نيكولاس مادورو رييس‌جمهور فعلي، در ماه ژانويه 2018 مجددا انتخاب شد، اما گروهي ديگر كه مخالف رياست‌جمهوري مادورو بودند با حمايت ايالات متحده فردي را به عنوان رييس‌جمهوري موقت اعلام كردند تا قدرت را در اين كشور در دست بگيرد و مادورو را كنار بگذارد. از همين رو خوان گوايدو به عنوان رييس‌جمهور خودخوانده معرفي شد و تعدادي از كشورها از جمله امريكا او را به عنوان رييس‌جمهور ونزوئلا به رسميت شناختند اما اين اقدام راه به جايي نبرد.
ظريف پس از فرود در فرودگاه كاراكاس، امريكا را به عامل ايجاد بي‌ثباتي و ناامني در خاورميانه و امريكاي لاتين متهم كرد. او گفت: هركجا كه ايالات متحده قدم مي‌گذارد بي‌ثباتي و ناامني را به ارمغان مي‌آورد. هرجا كه مي‌رود باعث بي‌ثباتي، فشار بر مردم و افزايش افراط‌گرايي و تروريسم مي‌شود. وزيرخارجه ايران همچنين از مقاومت مردم ونزوئلا عليه امريكا قدرداني كرد و گفت كه اين موضوع براي جهان بسيار مهم است. او ادامه داد: بدون دخالت ايالات متحده امريكا، مردم ونزوئلا به خوبي مي‌دانند چگونه باهم زندگي و چگونه با يكديگر همكاري كنند.
گفتني است محمد جواد ظريف كه يك تور امريكاي لاتين را در دستوركار خود دارد پس از ونزوئلا به نيكاراگوئه و بوليوي سفر خواهد كرد و با رييس‌جمهور و وزيرامورخارجه اين كشورها ديدار خواهد كرد. ظريف تاكيد كرد كه اين كشورها در گذشته متحد سياسي و اقتصادي ما بوده‌اند و اين روابط تاكنون باقي مانده است. گفتني است ايران تلاش مي‌كند تا همواره نفوذ خود در امريكاي لاتين را حفظ كند و كشورهايي همچون ونزوئلا از جايگاه ويژه‌اي براي ايران در منطقه امريكاي لاتين برخوردار است و كشورهاي سه‌گانه بوليوي، نيكاراگوئه و ونزوئلا از متحدان جدي ايران در امريكاي لاتين محسوب مي‌شوند.
نگراني امريكا از نفوذ ايران
واقعيت آن است كه امريكا نه‌تنها از نفوذ ايران در خاورميانه نگران است بلكه از نفوذ ايران در امريكاي لاتين نيز بيم دارد. موضوع ايران و حزب‌الله از جمله مباحثي بود كه امريكايي‌ها در كنفرانس ضد تروريسم در امريكاي لاتين مطرح كردند. گفتني است كه در اين نشست كه در بوينس آيرس پايتخت آرژانتين برگزار شد نماينده 18 كشور از امريكاي لاتين در آن حضور داشتند.
پمپئو در اين نشست مدعي شد: حزب‌الله كه از طرف ايران حمايت مي‌شود يك تهديد جدي در امريكاي جنوبي است. هرچند ادعاي پمپئو جاي تامل دارد اما واقعيت آن است كه اگرچه حزب‌الله نفوذ زيادي در امريكاي لاتين پيدا كرده است اما به اندازه امريكا هيچ‌گاه عامل بي‌ثباتي در اين منطقه نبوده است. گفتني است سياست‌هاي غلط امريكا در امريكاي لاتين و به خصوص در ونزوئلا تنها به بحران در اين كشور دامن زد و كمكي براي حل بحران در ونزوئلا انجام نداد. سياست‌هاي مهاجرتي امريكا منطقه امريكاي لاتين و به خصوص امريكاي مركزي را با چالش جدي مواجه كرده است. اما تاكنون ونزوئلا تبديل به بزرگ‌ترين شكست امريكا در حياط خلوت خود شده است. اما آنها نيز به دنبال بهانه‌اي هستند تا شكست‌هاي منطقه‌اي خود را لاپوشاني كنند از همين رو به دنبال اتحاد منطقه‌اي براي مقابله با نفوذ حزب‌الله و به نوعي ايران در اين منطقه هستند. شايد راحت‌ترين كار براي خلاصي از شكست مقصر جلوه دادن كشوري ديگر باشد.
در حال حاضر هم ظريف در تور امريكاي لاتين به سر مي‌برد و هم پمپئو؛ وزير امورخارجه امريكا علاوه بر آرژانتين، به السالوادور و مكزيك سفر مي‌كند.
واقعيت آن است كه امريكايي‌ها طي ماه‌هاي اخير علاوه بر سياست‌هاي تهديدآميز و مقابله‌‌اي با ايران در خاورميانه، همزمان پروژه‌اي را در ونزوئلا آغاز كردند تا از وضعيت متزلزل در ونزوئلا بهره‌برداري لازم را ببرند تا يك براندازي در اين كشور صورت گيرد و دولتي مورد حمايت امريكا سركار قرار گيرد.
اما تلاش‌هاي واشنگتن در اين مسير ناكام ماند و گزينه‌اي براي آنها باقي نماند به جز سرزنش چين، روسيه و ايران كه چرا از نيكولاس مادورو حمايت كردند. اما به نظر مي‌رسد پس از ناكامي‌هاي متعدد واشنگتن و به خصوص شخص جان بولتون به عنوان مشاور امنيت ملي امريكا در اين پرونده حالا مسير تغيير كرده و دولت و مخالفان در حال مذاكراتي براي برون‌رفت از اين بحران هستند اما اين‌بار دولت دست بالاتر را در مذاكرات دارد. با اين حال مايك پمپئو در بوينس آيرس در پاسخ به خبرنگاران در خصوص نفوذ مسكو، پكن و تهران در كاراكاس گفت: ما اميدواريم كه هر قدرت خارجي ونزوئلا را ترك كند. او مدعي شد ونزوئلا كشوري است كه واشنگتن تلاش مي‌كند تا با حضور خود در آن را گسترش دهد تا راه خود را براي يك انتقال قدرت پيدا كند. او مدعي شد ما مي‌خواهيم ونزوئلا سرنوشت خود را كنترل كند. او همچنين در روز شنبه گفت من و همكارانم متعهد به رفع تهديدات ناشي از بازيگران غيرقانوني از جمله ايران هستيم كه همه ما را تهديد مي‌كنند. بايد در خصوص صحبت‌هاي پمپئو اين نكته را بيان كرد كه امريكا يك بازيگر غيرقانوني در عرصه ونزوئلا است كه بايد خود را از صحنه ونزوئلا خارج كند.