در همان صحنه #شوراياري مي‌توان از انتخابات بنياد بودن ايران سخن گفت و اضافه كرد: انتخابات شرط اصلي مردمسالاري است و ملت ما امسال در انتخابات مجلس دوباره #ايران خواهد گفت و پاسخ تحريم‌هاي امريكايي را در پاي صندوق‌ها خواهد داد
اگر شهر را براي زندگي بخواهيم تلاش ما از اينجا شروع مي‌شود. مشاركت مردم براي تقويت هويت، زيبايي، محيط‌زيست، امنيت، فضاي سبز، فضاي ورزش، توجه به حقوق كودك و خانواده در شوراياري و سراي محله امكانپذير است
بالاخره بعد از حاشيه‌ها و «اگر» و «اما»هاي فراوان در مورد قانوني بودن برگزاري انتخابات شوراياري‌ها، ديروز انتخابات پنجمين دوره شوراياري‌ها در پايتخت برگزار شد. به اين ترتيب «محله‌گرايي» فرصتي شد تا «انتخابات الكترونيك» نيز اجرايي شود؛ كاري كه توانست هزاران برگ تعرفه كاغذي را حذف و به اين ترتيب به محيط زيست هم كمك كند. انتخاباتي كه به گفته «پيروز حناچي»، شهردار تهران بزرگ‌ترين مانور انتخابات الكترونيك كشور است. حالا با اين انتخابات كه يك بار تا ساعت 18 و بار دوم تا ساعت 20 ديروز تمديد شد تكليف گسترده‌ترين شبكه مديران شهري محلات در 352 محله، با بيش از 7 هزار صندوق راي مشخص مي‌شود. شايد يكي از بارزترين ويژگي‌هاي اين انتخابات ورود سليقه‌ها و تخصص‌هاي متنوع در مديريت محلات باشد تا جايي كه شاهد حضور خبرنگاران و فعالان مدني – اجتماعي به عنوان كانديداهاي شوراياري بوديم.
انتخاباتي كم‌حاشيه در گرماي تابستان
تفاوت انتخابات اين دوره شوراياري‌ها با دوره قبل كه در اسفند1393 برگزار شد زمان اخذ راي بود. تا به حال كمتر انتخاباتي در تابستان و روزهاي گرم برگزار شده است. عموما انتخابات رياست‌جمهوري در بهار و انتخابات مجلس در اسفند و پايان زمستان برگزار مي‌شده است. اين انتخابات به نوعي نخستين انتخاباتي است كه در گرماي تابستان و در يك روز داغ برگزار مي‌شده است. انتخابات 4 مرداد شوراياري‌ها اما همان‌طوركه پيش‌بيني مي‌شد با استقبال خوبي از سوي شهروندان همراه شد؛ استقبالي كه باعث شد تا ساعت راي‌گيري با دوبار تمديد از ساعت 16 به 20 ادامه يابد و در نهايت مشاركت بيش از 400 هزار نفري در پاي صندوق‌هاي راي براي انتخاب مديران محلات پايتخت را رقم بزند. آمار مشاركت 570 هزار نفري در دوره چهارم انتخابات شوراياري‌ها بود.
در وصف گرمي هوا و مشاركت خوب مردم «آرش حسيني ميلاني» نايب‌رييس ستاد هماهنگي شوراياري‌هاي شهر تهران نيز گفت: گرماي هواي روز جمعه با گرماي اين انتخابات عجين شده، انتظار ما اين بود كه حضور كمتري شاهد باشيم اما خوشبختانه با حضور پرشور مردم مواجه شديم.او با ذكر اينكه حدود 40 درصد شركت‌كنندگان را بانوان تشكيل مي‌دادند، افزود: از نظر اجرايي برگزاري انتخابات بر عهده عوامل شهرداري تهران بوده كه جاي تقدير دارد و اين همكاري بي‌سابقه بوده، بخش اجرا قبل از انتخابات در روز انتخابات فعاليت‌هاي خود را انجام مي‌دهد كه اين فعاليت‌ها پيش از انتخابات در حوزه احراز صلاحيت‌ها بوده و در روز انتخابات نيز برگزاري آن را بر عهده داشته است.
انتخابات شوراياري دوره پنجم تهران بي‌شك يكي از كم‌حاشيه‌ترين انتخابات برگزارشده در عرصه شوراياري‌ها بود. با تغييراتي كه شوراي شهر در آيين‌نامه اجرايي داده بود، ماهيت حضور شركت‌كنندگان در اين انتخابات بيشتر از گذشته ماهيتي «شهري» پيدا كرده بود تا ماهيتي «سياسي»؛ چيزي كه زهرا نژادبهرام عضو هيات رييسه شوراي شهر تهران در وصف آن گفت: آنچه امروز ديديم حكايت از آن داشت كه با الكترونيكي شدن انتخابات ضريب خطاي انساني به كمترين مقدار خود رسيده بود كه اين خود از مزاياي استفاده از تكنولوژي در اداره شهر است.
محله‌هاي پرشور پايتخت
يكي از اصلي‌ترين موضوعات قابل‌تامل در اين دوره از انتخابات شوراياري‌ها، كاهش چشمگير رد صلاحيت كانديداها بود؛ به‌طوري‌كه در دوره گذشته صلاحيت بيش از 2 هزار نفر از كانديداهاي شوراياري‌ها در اقدامي عجيب تاييد نشد كه درنهايت با تلاش‌هاي برخي چهره‌هاي اصلاح‌طلب بيش از هزار نفر از آنها مجددا تاييد صلاحيت شده و 700نفر همچنان در فهرست ردصلاحيت‌ها باقي ماندند تا آن انتخابات با حدود 13هزار و 500 كانديدا برگزار شود. اين درحالي است كه در دوره پنجم آمار رد صلاحيت‌شدگان چيزي حدود 100 نفر بوده كه در برابر آمار 12هزار و 300 نفر داوطلب رقمي بسيار ناچيز است.
براساس آمارهايي كه ديروز از وضعيت مشاركت مردم در محله‌هاي تهران به عمل آمد؛ پر مشاركت‌ترين محلات به ترتيب 10 محله در مناطق مختلف تهران بودند. 1- محله گلشن منطقه۴، ۲- محله نعمت‌آباد منطقه۱۹، ۳- محله شكوفه منطقه۱۹، ۴- محله تهرانپارس منطقه۴، ۵- محله جواديه منطقه ۱۶، ۶- محله خزانه منطقه ۱۶، ۷- محله مشيريه منطقه۱۵، ۸- منطقه جواديه منطقه۴، ۹- منطقه اسلام‌آباد والفجر منطقه۱۵، ۱۰- منطقه عبدل‌آباد منطقه ۱۹
«محمدرضا جوادي يگانه» معاون فرهنگي - اجتماعي شهرداري تهران در وصف اين مشاركت در صفحه شخصي‌اش در توييتر نوشته ميان ميزان مشاركت بالا و احساس تعلق شهروندان در اين مناطق ارتباط وجود دارد .
افتتاح با حضور مديران شهري
مديران شهري نيز هركدام در كنار شهروندان تهراني در پاي صندوقي حاضر شدند و ضمن راي دادن به كانديداهاي محله خود، از شيوه برگزاري و نقشي كه شوراياري‌ها در اداره محلات مي‌توانند داشته باشند گفتند. پيروز حناچي، شهردار تهران يكي از همين چهره‌ها بود كه به عنوان بالاترين مقام و مدير شهري پايتخت ديروز صبح در مكتب‌الصادق حاضر شد و ضمن راي دادن به كانديداهاي مورد نظرش در جمع خبرنگاران در مورد اهميت فعاليت شوراياري‌ها در محلات تهران از آنها به عنوان رابطان بين مردم و شوراي شهر و مديريت شهري ياد و نقش‌شان را غيرقابل انكار توصيف كرد.
او همچنين انتخابات شوراياري‌ها را نخستين گام در كاهش هزينه‌هاي شهري دانسته و افزود: بسياري از مواقع ما در شهرداري هزينه‌هاي زيادي در محلات انجام مي‌دهيم ولي در نگاه مردم شايد اقدام ما اولويت آنها نباشد اما شوراياري‌ها مي‌توانند نزديك‌كننده تصميم ما به درخواست مردم باشند. در واقع شوراياي‌ها نخستين گام در كاهش هزينه‌هاي شهر هستند.
اما شايد جالب‌ترين موضوع در بين سخنان شهردار تهران پاسخ او به خبرنگاران در مورد راي دادن او در انتخابات شوراياري‌هاي دوره‌هاي قبل بود؛ سوالي كه او در كمال صداقت در مورد آن گفت: راستش را بخواهيد من تاكنون در انتخابات قبلي شوراياري‌ها راي نداده بودم و اين نخستين‌بار است كه در اين انتخابات شركت مي‌كنم. كانديدا نيز در اين انتخابات نشده بودم چون مشغله داشتم.
تست مثبت انتخابات الكترونيك
اما همان‌طوركه گفته شد ديروز انتخابات شوراياري‌ها تجربه خوبي بود براي تست برگزاري انتخابات به صورت الكترونيك. محسن هاشمي رييس شوراي شهر تهران نيز كه در همان دقايق ابتدايي برگزاري انتخابات با حضور در مسجد فخريه راي خود را داده بود، ديروز ظهر با حضور در جمع خبرنگاران از برگزاري انتخابات به صورت مكانيزه به عنوان يكي از مهم‌ترين ويژگي‌هاي اين دوره ياد كرده و گفت در اين دوره، همه صندوق‌هاي اخذ راي به صورت آنلاين قابل رويت هستند. شهرداري با كمك وزارت كشور كار ارزنده‌اي را انجام داده و براي اولين‌بار در تهران انتخابات به صورت مكانيزه برگزار شد.
هاشمي كه به پاسخ‌هاي طنزآلودش معروف است، اين‌بارهم با اشاره به اينكه 12 هزار و 313 نفر در اين انتخابات ثبت‌نام كرده‌اند، به شوخي گفت: اين 313 نفر بسيار مبارك و مهمند.
آرش حسيني ميلاني، نايب‌رييس ستاد هماهنگي شوراياري‌هاي شهر تهران نيز در گفت‌وگو با «اعتماد» با اشاره به نتيجه برگزاري الكترونيكي انتخابات شوراياري‌ها گفت: اولين نكته مثبت برگزاري الكترونيكي انتخابات شوراياري‌ها را مي‌توان به كاهش چشمگير تخلفات و خطاهاي انساني اشاره كرد. او از كاهش زمان راي‌دهي به عنوان يكي ديگر از آثار برگزاري اين نوع از انتخابات ياد كرده و گفت: براساس رويه سنتي، زمان لازم براي هر راي اخذ شده حدود 4 تا 5 دقيقه است اما براساس آماري كه به دست ما رسيده، اين آمار امروز به حدود يك دقيقه كاهش پيدا كرده بود كه نتيجه استفاده از روش الكترونيكي است؛ ضمن آنكه به دليل آنلاين شدن اين شيوه، ديگر امكان راي دادن يك نفر در دو يا چند شعبه وجود ندارد.
ميلاني همچنين به تركيب حضور شهروندان در انتخابات شوراياري‌هاي اين دوره نيز اشاره كرده و گفت: در دوره‌هاي قبل حضور مردم جنوب شهر پررنگ‌تر از ساير نقاط بود اما امروز شاهد بوديم كه مردم ساير محلات نيز در انتخابات حضور پررنگي داشتند. به علاوه اينكه شاهد حضور گسترده اقشار فرهيخته و متخصص مثل وكلا، پزشكان، معلمان و... در اين دوره بوديم. به‌خصوص، جوانان و زنان كه براساس آمار حضورشان اصلا با دوره‌هاي قبل قابل قياس نبوده است.
احياي محله‌محوري
شعار برگزاري انتخابات شوراياري‌هاي دوره پنجم تاكيد بر نقش محله‌محوري اين شوراها در سطح كلانشهر تهران بود و نقشي كه مي‌توانند در كمك به مديريت شهري براي اداره شهر داشته باشند؛ شعاري كه تمامي مديران شهري و مديران دولتي و چهره‌هاي سرشناسي كه براي راي دادن به پاي صندوق‌ها رفته بودند بر آن تاكيد داشتند. علي ربيعي سخنگوي دولت كه ديروز به همراه يكي از اعضاي شوراي اسلامي شهر تهران با حضور در محله قديمي خود يعني «جواديه» با تاكيد بر همين نقش شوراياري‌ها در اداره محلات گفت: اين انتخابات، انتخاب بنيان بودن ايران را از جلوه خرد محلي نشان داد. همچنين اين انتخابات به نوعي احياي محلات و اجتماعات محلي را با خود همراه دارد.ابراهيم اميني نايب‌رييس شوراي اسلامي شهر تهران نيز در حاشيه بازديد از ستاد اجرايي پنجمين دوره انتخابات شوراياري‌ها با بيان اينكه ميزان مشاركت نسبت به ادوار گذشته بسيار خوب بوده است و آراي زيادي در برخي صندوق‌هاي محلات ثبت شده است گفت: حل مشكلات محلات بدون مشاركت مردم امكانپذير نيست. شوراياري يكي از مصاديق مشاركت مردم در سرنوشت محلي خود است.اميني با بيان اينكه شوراياري حلقه ارتباطي شهروندان و مديريت شهري است كه علاوه بر انتقال مشكلات مي‌تواند پتانسيل و ظرفيت‌هاي محلات را نيز به مسوولان بشناساند، گفت: با وجود دودلي و ترديدهايي كه بين شهروندان در مورد شركت در انتخابات وجود داشت و حتي تا روز گذشته برخي نيز ترديد داشتند كه در انتخابات شركت كنند يا نه؛ شاهد هستيم كه خوشبختانه حضور و مشاركت مردم گسترده و مثال‌زدني بوده است.
دليل حضور
داوود يكي از شهروندان محله جواديه تهران است كه 39 سال دارد و از كسبه اين محله محسوب مي‌شود. او كه براي دومين‌بار است در انتخابات شوراياري‌ها شركت مي‌كند، در مورد دليل حضورش در اين انتخابات مي‌گويد: ما نسل اندر نسل در اين محله زندگي مي‌كنيم. از آنجايي‌كه به مثل معروف «كس نخارد پشت من جز ناخن انگشت من» معتقدم، آمده‌ام تا به بچه محل‌هاي قديمي‌ام راي بدهم تا شايد وضعيت زندگي در اين محله قديمي ما بهتر شود.
ميثم سعادت يكي از كاربران توييتر درباره انتخابات شوراياري‌ها نوشت: «يك كتابفروش، يك پزشك، يك روزنامه‌نگار اصلاح‌طلب و يك خانم وكيل ائتلافي را براي #شوراياري نازي‌آباد تشكيل دادند. به نظرم قدم بزرگيه و اصلا نتيجه مهم نيست.... شعارشون هم در تقابل با بساز بفروش‌هاست: نازي‌آباد فروشي نيست... .»
ميثم سليماني، كانديداي 30 ساله محله فرهنگيان شهرك آزادي است كه اتفاقا خودش هم جزو معدود خبرنگاراني است كه در اين دوره انتخابات كانديداي شوراياري‌ها شده‌اند. او كه به گفته خودش تمام عمرش را در اين محله سپري كرده به خاطر عرقي كه به آن دارد و همچنين اعتراض به سيستم مديريت شهري محله در دوره‌هاي گذشته كانديدا شده است. او در اين زمينه مي‌گويد: مسائل شهري و مشكلات همسايه‌ها در محله، جزو دغدغه‌هايي است كه باعث شده تا تصميم بگيرم در اين دوره كانديد شوم؛ ضمن آنكه به نوعي مي‌خواهم اعتراض خودم را به ضعف شوراياري‌هاي قبلي و باندبازي‌ها و سوءاستفاده‌ها و كم‌كاري‌هايي كه بود اعلام كرده و تلاش كنم تا در اين دوره محله‌مان را با مشاركت بقيه همشهريان، براساس قوانين شهري موجود بسازيم و اداره كنيم. واقعا كانديداهاي شوراياري‌ها تا چه حد به نقشي كه مي‌توانند در اداره محله‌هاي‌شان داشته باشند اعتقاد دارند؟ سوالي كه سليماني در پاسخ به آن مي‌گويد: به شخصه معتقدم كه مي‌شود كار كرد و محله بهتري را براي زندگي خود و اطرافيان‌مان ساخت؛ كمااينكه يك‌بار وقتي كه مي‌خواستند بازار روزي را در پاركي در محله‌مان بسازند به تنهايي موضوع را از طريق اعضاي شوراي قبل پيگيري كردم و خوشبختانه به نتيجه هم رسيدم و جلوي تخريب پارك گرفته شد. به اعتقاد او قبل از هر چيز «تعهد» و «عرق» به محله، مهم‌ترين فاكتوري است كه كانديداهاي شوراياري بايد داشته باشند؛ فاكتورهايي حتي بيش از تخصص و مهارت و مديريت.
در انتخابا ت ديروز مشاركت زنان معنادار بود. چهره‌هاي سياسي زنان نيز در اين انتخابات مشاركت كردند. فاطمه سعيدي، سيده فاطمه ذوالقدر، پروانه مافي و طيبه سياوشي ازجمله اين چهره ها بودند كه در انتخابات شوراياري‌هاي راي دادند.