با پايان يافتن انتخابات پنجمين دوره شوراياريهاي تهران، تكليف مديران 352 محله پايتخت مشخص شد. انتخاباتي كه در آن فارغالتحصيلان رشتههاي حقوق، عمران و حسابداري بيشترين مشاركت براي ورود به جمع شوراياران را داشتهاند؛ شوراياراني كه به اتكاي راي نيم ميليوني شهروندان، به عنوان اعضاي شوراياريهاي محلات تهران انتخاب شدند تا به عنوان حلقه رابط بين مديران شهري و شهروندان، فعاليت خود را از چند وقت بعد آغاز كنند. گرچه با وجود اعلام آراي منتخبين شوراياريها از صبح ديروز، شواهد و قراين نشان از آن دارد كه هنوز پرونده اين دوره از انتخابات به پايان نرسيده باشد.
حضور پررنگ زنان
از ديگر شاخصههاي انتخابات روز جمعه، استقبال زنان تهراني براي حضور در پاي صندوقهاي راي بوده است. بهطوريكه براساس آمار موجود از كل 510 هزار راي ماخوذه 39 درصد، راي زنان بوده است؛ به عبارتي بيش از 200 هزار نفر از رايدهندگان در اين دوره انتخابات شوراياريها را زنان تشكيل دادهاند كه در نوع خود ركورد بيسابقهاي محسوب ميشود. اين مشاركت در مورد كانديداها گرچه كمتر بوده ولي باز هم رقم قابل تاملي است. چرا كه به گفته مسوولان ذيربط 25 درصد از كانديداهاي داوطلب شوراياريها را زنان تشكيل ميدادند كه نسبت به دورههاي قبل افزايش محسوسي را نشان ميدهد. اين مشاركت و حضور زنان آنچنان پررنگ بود كه احمد مسجدجامعي رييس ستاد شوراياريها با كم سابقه خواندن آن گفت: مشاركت زنان در پنجمين دوره انتخابات شوراياريها 25 درصد افزايش داشته است. اين در حالي است كه در دوره چهارم مشاركت زنان نسبت به دوره سوم كاهش محسوسي را نشان ميداد. اما امروز با توجه به افزايش زناني كه تمايل به كانديدا شدن داشتند زنان بيشتري در انتخابات شركت كردند.
اعضاي نامشخص 40 محله
شايد اولين نكته در مورد باز بودن پرونده انتخابات شوراياريها، نامشخص بودن منتخبين 40 محله باشد. حميد طهايي دبير اجرايي انتخابات شوراياريها در گفتوگو با «اعتماد» با اشاره به اينكه هنوز در 40 محله وضعيت اعضاي منتخب مشخص نيست گفت: در حدود ۴۰ محله آراي كانديداهاي اصلي و عليالبدل مساوي بوده است و براي همين بايد طبق دستورالعمل انتخابات شوراياريها در مورد آنها تصميمگيري و نتيجه اعضاي راهيافته به شوراها در اين محلات اعلام شود كه فكر ميكنم ظرف دو سه روز آينده تكليف شوراياران اين محلات هم مشخص شود. اما دستورالعمل انتخابات شوراياريها در مورد مواردي اينچنيني چيست ؟ سوالي كه طهايي در پاسخ به آن گفت: براساس دستورالعمل موجود، ابتدا مدرك تحصيلي افراد با يكديگر مقايسه ميشود و برمبناي آن فردي كه مدرك تحصيلي بالاتري داشته باشد به عنوان منتخب محله انتخاب خواهد شد، اما اگر مدرك تحصيلي افراد نيز مشترك باشد، با حضور كانديداها در ستاد شوراياريها قرعهكشي ميشود و اعضاي منتخب مشخص خواهند شد.
پيشتازي منطقه 4
آمار منتشر شده از سوي ستاد اجرايي حكايت از آن دارد كه در پنجمين انتخابات شوراياريها، منطقه 4، ركورددار تعداد آراي اخذ شده است. بر اين اساس سه منطقه ۴، ۱۵ و ۵ به ترتيب با ۳۸، 30 و ۲۹ هزار نفر بيشترين مشاركت را در اين انتخابات و در بين مناطق پايتخت داشتهاند. گرچه از حيث جمعيتي - يعني متناسب با جمعيت منطقه ، بالاترين ميزان مشاركت در منطقه ۱۹ و منطقه ۱۲ و ۱۸ بوده است.
جالب اينجاست كه به نظر ميرسد تقريبا همين ركورد، در مورد تعداد كانديداها نيز حفظ شده است. يعني مناطق 4 و 5 بيشترين آمار داوطلبان كانديداتوري انتخابات شوراياريها را داشتهاند. براساس گزارشهاي منتشر شده، در سطح مناطق ۲۲گانه بيشترين تعداد ثبتنامكنندگان در منطقه چهار با هزار و 253 داوطلب به ثبت رسيد كه از اين تعداد ۹۰۰ نفر مرد و ۳۵۳ نفر زن هستند. پس از آن منطقه پنج با هزار و 181 نفر داوطلب كه ۸۸۷ نفر آن را مردان و ۳۰۳ نفر آن را زنان تشكيل ميدهند، در جايگاه دوم قرار دارد و سپس منطقه يك با ۹۱۱ نفر داوطلب كه ۶۶۷ نفر آن را مردان و ۲۴۴ نفر آن را زنان تشكيل ميدهند، در جايگاه سوم قرار گرفتهاند. در مقابل، كمترين تعداد داوطلبان انتخابات شوراياريها نيز متعلق به منطقه ۹ با ۲۶۸ داوطلب بوده كه ۲۰۱ نفر آن را مردان و ۶۷ نفر آن را زنان تشكيل داده بودند. بنا بر اين گزارش۶۷ درصد كل ثبتنامكنندگان زير ۴۵ سال و ۲ درصد نيز بين ۶۵ تا ۷۵ سال سن داشتهاند. همچنين ۷۵ درصد كل ثبتنامكنندگان آقا و ۲۵ درصد خانمها بودهاند. رشته حقوق با ۳۳۵ نفر بالاترين آمار ثبت نامي را داشتهاند، سپس رشته عمران با ۳۲۸ نفر و حسابداري با ۳۰۲ نفر در جايگاه دوم و سوم قرار داشتهاند.بر اساس اين آمار ۲۳ درصد كانديداها از اصناف، ۱۵ درصد كارمندان دولت، ۱۰ درصد فعالان حوزه مسكن، ۵ درصد وكلا، ۵ درصد پزشكان، ۴ درصد زنان خانهدار، ۲ درصد دانشجويان و ۲ درصد كارمندان شهرداري بودهاند.
رسيدگي به شكايات
با وجود تمام تمهيدات انجام شده و به خصوص الكترونيكي برگزار شدن انتخابات ممكن است اين انتخابات هم مانند تمامي انتخابات ديگر، شاكياني از بين كانديداها داشته باشد كه نسبت به آراي خود اعتراض داشته باشند كه بايد به آنها رسيدگي شود. دبير اجرايي انتخابات شوراياريها در مورد نحوه رسيدگي به شكايتهاي احتمالي به «اعتماد» گفت: كانديداهايي كه به هر دليلي از وضعيت آراي خود ناراضي هستند و شكايت دارند يا از فرآيند انتخابات يا هر موضوع مرتبط ديگري شكايت دارند ميتوانند از روز 6 تا 9 مردادماه به دفاتر مركزي هياتهاي نظارت مراجعه كنند و شكايتشان را مطرح كنند تا طبق روال تعيين شده، رسيدگي شود. او در پاسخ به اين سوال كه آيا تاكنون گزارشي از تخلفات انتخاباتي به دست شما رسيده يا خير نيز گفت: خوشبختانه تا اين لحظه گزارشي در مورد تخلفات انتخاباتي نداشتهايم كه اين نشان از سلامت انتخابات پنجم دارد.
تعيين تكليف 2 محله
اما با وجود تمامي تلاشهاي صورت گرفته به نظر ميرسد هنوز تكليف 2 محله تهران در مورد انتخاب شوراياران خود، مشخص نيست. قصر فيروزه در منطقه ۱۴ و محله زينبيه در منطقه ۱۳، دو محلهاي هستند كه به گفته مسوولان، به دليل به حد نصاب نرسيدن تعداد داوطلبان كانديداتوري شهروندان آن در اين رقابت، انتخابات در آنها برگزار نشده است. طهايي در مورد سرانجام اين دو محله نيز گفت: براساس قانون، 2 ماه ديگر شوراي شهر تهران در مورد اين محلات و سرنوشت شوراياران آن تصميمگيري خواهد كرد كه متعاقبا اعلام خواهد شد.
تاييد صحت انتخابات
انتخابات شوراياريها اما يك ويژگي منحصر به فرد هم دارد. اينكه به گفته طهايي لازم نيست كه نهادي بالادستي، صحت آن را تاييد كند. او در اين زمينه گفت: تنها نهادي كه بايد صحت انتخابات شوراياريها را تاييد كند شوراي شهر است. البته فرمانداري هم نمايندگاني را در شعب داشت كه برصحت انتخابات نظارت داشتند كه آنها ميتوانستند در صورت بروز تخلف اقدامات قانوني را اعمال كنند ولي لازم نيست كه خود فرمانداري، صحت انتخابات را تاييد كند.
بيشترين راي
شايد براي همه جذاب باشد كه بدانند بيشترين راي اخذ شده در روز جمعه متعلق به كداميك از كانديداهاي شوراياريها بوده است ؟ اما طهايي در اين زمينه با ذكر اينكه فعلا آماري از بيشترين راي اخذ شده نداريم گفت: بايد اطلاعات انتخابات روز جمعه تجزيه و تحليل شود تا بتوانيم جزييات آماري بيشتري به شهروندان بدهيم. ولي در حال حاضر نميدانم بيشترين راي را كدام كانديدا و با چه مقدار راي آورده است. او درعين حال تصريح كرد: البته در روز انتخابات وقتي آمار را نگاه ميكردم، آراي بالاي هزار راي زياد بود ولي اينكه چه كسي و با چه تعدادي بيشترين راي را در پايتخت داشته ، هنوز نميتوانم اظهارنظر كنم وبايد منتظر گزارش تحليلي انتخابات باشيم.
آغاز ماراتن
با تمام اين تفاصيل هنوز يك سوال در مورد انتخابات شوراياريها باقي است. اينكه شوراياريها از كي كار خود را آغاز خواهند كرد ؟ چرا كه براساس تقويم شوراياريها، عمر شوراياري دوره چهارم، اسفندماه سال 97 پايان پيدا كرده است. سوالي كه دبير ستاد شوراياريها در پاسخ به آن گفت: بعد از مشخص شدن تمامي اعضاي شوراياريها، شوراي شهر براي آنها اعتبارنامهاي صادر ميكند و پس از آن در اولين فرصت و با نظر شوراي شهر، كار خود را آغاز خواهند كرد.