اتهام‌سازي هسته‌اي
حسن بهشتي‌پور
رسانه‌هاي غربي موج تازه‌اي از فضاسازي را عليه برنامه هسته‌اي ايران آغاز كرده‌اند؛ موجي كه به نظر مي‌رسد با هدف تاثيرگذاري بر تصميم‌هاي جمهوري اسلامي ايران و آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، براي تضعيف برجام و همكاري‌هاي ايران با آژانس و شركاي بين‌المللي‌اش منتشر مي‌شوند. اين فضاسازي‌هاي رسانه‌اي كه در گذشته هم نمونه‌هايي از آن را شاهد بوديم، با هدف ايجاد جو بي‌اعتمادي ميان ايران و شركاي بين‌المللي‌اش و آماده‌سازي افكار عمومي براي اتهام‌زني‌هاي بي‌اساس به ايران و اثرگذاري در روند فعاليت‌هاي آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در گزارش‌دهي بي‌طرفانه در مورد اجراي برجام و فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي ايران انجام مي‌شوند.
از يك سو يك خبرگزاري امريكايي، گزارشي در مورد پرونده ويروس استاكس‌نت منتشر كرده است. منابع امنيتي و سياسي در برخي كشورها، هر از چند گاهي به شكل قطره‌چكاني و تدريجي، بخشي از اطلاعات قديمي خود را در مورد نحوه نفوذ به برنامه هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران از طريق ويروس استاكس‌نت افشا مي‌كنند تا بهره‌برداري‌هاي سياسي كنند. پرونده استاكس‌نت يك موضوع نخ‌نما شده و فاقد موضوعيت است كه عاملان آن هيچ جاي دفاعي براي خود باقي نگذاشته‌اند. جدا از اهداف سياسي كه ممكن است منابع منتشر‌كننده گزارش‌ها در مورد عاملان، حاميان و جزييات آن داشته باشند، پرونده استاكس‌نت يك نكته مهم دارد؛ اينكه قدرت‌هاي سلطه‌گر بين‌المللي با وجود ادعاهاي‌شان در مورد ترويج استفاده از انرژي صلح‌آميز هسته‌اي، حمله الكترونيكي به تاسيسات صلح‌آميز هسته‌اي جمهوري اسلامي ايران كه تحت نظارت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي فعاليت مي‌كردند...
نشان‌دهنده تناقضي آشكار در رفتار و نيت‌هاي آنهاست. با اين حال پرونده استاكس‌نت كاملا بسته‌شده است، عمليات نفوذ، خرابكاري و جاسوسي كه هر چند اثرات منفي بر برنامه هسته‌اي ايران گذاشته است، اما در شرايط حاضر مطرح كردن مجدد آن جز اهداف سياسي نمي‌تواند نيت ديگري داشته‌باشد. همزمان با گزارش ياهو نيوز، روزنامه وال‌استريت‌ژورنال در گزارشي ديگر به نقل از منابعي كه معرفي نشده‌اند، مدعي شده است كه ايران اجازه بازرسي از يك سايت ادعايي توسط نخست‌وزير اسراييل را نداده است. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي تاكنون در شانزده گزارشي كه در مورد اجراي برجام توسط ايران منتشر كرده است، تاكيد مي‌كند كه همه دسترسي‌هاي لازم براي اجراي وظايفش را در ايران دارد و تاكنون شكايتي از عدم دسترسي به تاسيسات هسته‌اي ايران در گزارش‌هاي آژانس بعد از برجام مورد اشاره قرار نگرفته است. به نظر مي‌رسد كه گزارش اخير با هدف زمينه‌سازي براي فشارهاي جديد سياسي بر ايران است. به نظر مي‌رسد فضاسازي‌هاي اخير رسانه‌اي با اين هدف صورت مي‌گيرد كه پرونده PMD يا ابعاد احتمالي نظامي، به هر طريق ممكن بار ديگر در دستور كار آژانس قرار گيرد. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي با كسي رودربايستي ندارد. اگر تخلف، انحراف يا خطايي از سوي ايران چه از پادمان‌ها، چه از پروتكل الحاقي و چه از برجام اتفاق افتاده باشد، آژانس قطعا بدون چشم‌پوشي در گزارش‌هايش به آن اشاره مي‌كند. چشم اميد برخي كشورها اين است كه بتوانند با اثرگذاري بر افكار عمومي و رويكرد سياستمداران، بر انتخاب مدير كل جديد آژانس بين‌المللي انرژي اتمي تاثيرگذار باشند. به هر تقدير شوراي حكام آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، فارغ از بده‌بستان‌هاي سياسي نيست. اما تجربه ثابت كرده است كه برخلاف شوراي امنيت سازمان ملل متحد كه امريكا مستقيما و رژيم اسراييل از طريق لابي‌ها، نفوذ گسترده‌اي دارند، اما در شوراي حكام آژانس نفوذي به آن گستردگي و تاثيرگذاري ندارند كه هر اراده‌اي را محقق كنند. بسياري از كشورهاي عضو آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، علاقه‌مند هستند كه اين سازمان بين‌المللي بتواند براساس وظايف حقوقي و فني خود به مسائل جاري رسيدگي كند. فضاي كلي حاكم بر شوراي حكام بيشتر به نفع انتخاب فردي فني و داراي صلاحيت براي مديريت آژانس است كه كمتر به فضاسازي‌هاي سياسي و تبليغاتي توجه كند. اعتبار و وجهه بين‌المللي آژانس به انتخاب فردي با صلاحيت و داراي دانش كافي است، قطعا فردي كه آلت دست قدرت‌هاي ضدايراني شود، باعث ضربه خوردن به اعتبار آژانس مي‌شود. جالب اينجاست كه اصلي‌ترين نيروي ضدايراني در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، رژيم اسراييل؛ در حالي كه كرسي عضويت در آژانس را در اختيار دارد و از مزايا عضويت در آژانس بهره‌مند مي‌شود، هيچ‌يك از اسناد بالادستي آژانس چه NPT و چه پروتكل‌هاي الحاقي را امضا نكرده است و از هيچ يك از ساز و كارهاي نظارتي آژانس پيروي نمي‌كند. آژانس تاكنون تلاش كرده است كه آبروداري كند و جنبه‌هاي فني بر جنبه‌هاي سياسي اولويت داشتند، اميد آن است كه در ادامه با انتخاب مديركل جديد هم اين مسير ادامه پيدا كند. انتخاب مديركل آژانس بين‌المللي انرژي اتمي يك فرآيند چند مرحله‌اي و پيچيده است كه كمتر تحت تاثير فضاسازي‌هاي رسانه‌اي و تبليغاتي قرار مي‌گيرد.