رييس‌جمهوري در بدو ورود به تهران پس از سخنراني در مجمع عمومي سازمان ملل متحد:
كاملا آماده مذاكره‌ايم اما نه در تحريم
كسي كه دنبال سلاح هسته‌اي است، نظارت‌ها را محدود مي‌كند ولي ايران اين كار را نكرد
حسن روحاني، رييس‌جمهوري ايران كه روز دوشنبه در صدر هياتي بلندپايه براي شركت در هفتادوچهارمين مجمع عمومي سازمان ملل متحد عازم نيويورك، مقر اين سازمان شد، در آخرين شب (به وقت تهران) حضور خود در ايالات متحده امريكا نشست خبري را با حضور رسانه‌هاي بين‌المللي آغاز كرد و به پرسش‌هاي آنان درباره مسائلي چون مذاكره ايران و امريكا و حمله به آرامكو عربستان پاسخ داد. او درجريان اين نشست در پاسخ به پرسشي مبني بر اينكه آيا ايران مدركي دارد كه ادعاي دست داشتن در حمله به تاسيسات نفتي سعودي را نقض كند، گفت: «در مورد يمن و حمله‌اي كه به تاسيسات نفتي امريكا شده چرا ما توضيح دهيم؟ به عبارتي ما در فارسي مي‌گوييم، نه سر پيازيم و نه ته پياز. امروز يك جنگ خونيني در منطقه وجود دارد؛ جنگ بي‌ثمر و غلطي به نام تجاوز به يمن و مردم يمن هم حق دفاع مشروع داشته و بايد از خودشان دفاع كنند و همه دنيا مي‌دانند كه نيروهاي يمني و ارتش يمن داراي موشك‌هاي بردبلند و هم داراي پهپاد است و اينها بارها به مناطقي از عربستان و امارات حمله كردند.»
رييس‌جمهوري تاكيد كرد: «آنهايي كه به ديگران اتهام مي‌زنند، بايد سند و مدرك خودشان را ارايه كنند؛ اگر اين تهاجم از سمت جنوب نبوده و از شمال، شرق يا غرب بوده آن كسي كه ادعايي دارد بايد مدارك ادعاي خودش را روشن كند. از برخي رهبران اروپا كه در اين باره اظهارنظر نادرستي كرده بودند، پرسيدم كه مدرك شما چيست و آنها گفتند كه ما مدركي نداريم؛ منتها فكر كرديم كه نيروهاي يمني توانمندي‌شان كمتر از آن چيزي است كه در اين حمله واقع شده است و در پاسخ آنها گفتم آيا عدم اطلاع شما از توانمندي‌هاي جديد يمن باعث مي‌شود كه شما به ديگران تهمت بزنيد؟! و آنها پاسخي نداشتند.» اين مقام عاليرتبه ايراني همچنين خاطرنشان كرد: «حتي به آنها گفتم اگر مداركي داريد حتما براي شخص من بفرستيد و مايلم كه مدارك شما را ببينم كه چه است؛ بنابراين بايد به جاي اتهام‌پراكني به اين يا آن، همه بياييم دست به دست هم بدهيم و شعله آتش را در منطقه خاموش كنيم.»
تشكر به جاي عمل به وعده
رييس‌جمهوري در بخش ديگري از اين نشست خبري در پاسخ به پرسشي درباره چرايي خروج واشنگتن از برجام اظهار كرد: «امريكا از ابتدا دنبال اين بود كه با خروج از برجام و اعمال تحريم‌ها به مردم ايران بگويد كه حكومت يا دولت ايران مقصر است كه كارها به خوبي پيش نمي‌رود. سبكي كه آقاي ترامپ انتخاب كرد، جواب نمي‌داد و نمي‌توانست به نفع‌شان باشد. براي اينكه نگفت چون اين توافق مشكل دارد، من از آن خارج مي‌شوم؛ بلكه گفت اين توافق اصلا خوب نبود. آقاي ترامپ به جاي اينكه راجع به توافق صحبت كند، همان شعارهايي را داد كه در انتخابات براي رقباي انتخاباتي‌اش مطرح مي‌كرد و شيوه‌اي را انتخاب كرد كه خود به خود در افكار عمومي ايران، امريكا و سياست‌هاي امريكا محكوم شد.» رييس قوه مجريه تصريح كرد: «در حالي كه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي هم مي‌گفت ايران به تعهدات خودش عمل مي‌كند، آقاي ترامپ مي‌گفت من از اين توافق خوشم نمي‌آيد؛ درحالي كه برجام تعهد يك دولت است و يك غذاي روزانه نيست كه كسي از آن خوشش بيايد يا نيايد يا اينكه بخواهد آن را عوض كرده و چيز ديگري انتخاب كند.»
روحاني همچنين به پرسشي درباره نقش تبادل زنداني بين تهران و واشنگتن در كاهش تنش دو كشور اعلام كرد: «شما مي‌دانيد كه به دفعات با مقامات امريكايي در گذشته براي آزادي زندانيان در دو طرف حرف زديم و مذاكره كرديم و گاهي هم موفق بوديم.» رييس‌جمهوري با اشاره به اينكه برخي امريكايي‌ها يا دوتابعيتي‌ها آزاد شدند و از سوي ديگر برخي از ايراني‌ها آزاد شدند، گفت: «در دولت آقاي ترامپ هم يكي، دو بار اين بحث انجام شد كه ما راجع به زندانيان با هم حرف بزنيم. يك‌بار هم يك زنداني دوتابعيتي كه تابعيت امريكا و لبنان را داشت از سوي ايران آزاد شد و به جاي اينكه امريكايي‌ها به وعده‌شان در مورد اقدام متقابل عمل كرده و چند نفر ايراني را آزاد كنند، فقط به تشكر از ايران اكتفا كردند، ما هميشه آمادگي داشتيم و باز هم آمادگي داريم اما توپ در زمين امريكاست.»
نه به مذاكره غيرقابل پيش‌بيني
حسن روحاني پس از پايان برنامه‌هاي خود در امريكا، شب پنجشنبه نيويورك را به مقصد تهران ترك كرد و ظهر روز گذشته با استقبال علي‌اكبر ولايتي، مشاور بين‌الملل رهبري و اسحاق جهانگيري، معاون اول خود وارد فرودگاه مهرآباد شد. او در بدو ورود به مهرآباد با حضور در جمع خبرنگاران با بيان اينكه «در امريكا چنين مطرح شده بود كه همه مشكلات بر سر لجبازي طرف ايراني است و امريكا آماده مذاكره است و نسبت به آن اصرار هم دارد»، گفت: «امريكايي‌ها تقريبا به همه سران اروپايي و غيراروپايي پيغام داده بودند كه ما آماده مذاكره‌ايم. درخواست امريكا قبلا اين بود كه مذاكره دوجانبه باشد يعني دو رييس‌جمهوري با هم مذاكره كنند و بارها اين موضوع را رد كرده بوديم. گفته بوديم اگر مذاكره هم باشد در قالب 1+5 خواهد بود و آنها هم گفتند كه مي‌خواهند در قالب 1+5 مذاكره كنند.»
رييس‌جمهوري يادآور شد: «اتفاقا 3 نفر از آن 1+5 قبلي و 1+4 فعلي يعني صدراعظم آلمان، نخست‌وزير انگليس و رييس‌جمهوري فرانسه هم در نيويورك بودند و همگي اصرار داشتند كه اين جلسه برقرار شود و امريكا هم مي‌گويد كه من تحريم را برمي‌دارم. نكته ديگري كه محل بحث بود اينكه چه تحريمي برداشته شود و آنها به صراحت گفته بودند كه كل تحريم را برمي‌داريم. منتها شكل اين كار شكلي نبود كه قابل قبول باشد، يعني اينكه در فضاي تحريم و در بقاي تحريم و فضاي مسموم فشار حداكثري، حتي اگر در قالب 1+5 بخواهيم با امريكايي‌ها مذاكره كنيم، هيچ‌كس نمي‌تواند پيش‌بيني كند كه پايان و نتيجه اين مذاكره چه خواهد بود.»
رييس قوه مجريه با بيان اينكه «بهانه را از دست طرف مقابلي كه مي‌گفت آماده مذاكره است و ايران براي مذاكره حاضر نيست، گرفتيم»، اظهار كرد: «به صراحت گفتيم كه كاملا آماده مذاكره‌ايم اما نه در فضاي تحريم و فشار. شما يك فضاي آزاد و عادلانه ايجاد كنيد ما كاملا آماده‌ايم. حتي به سران اروپا كه مي‌گفتند چه وقت آماده جلسه 1+5 هستيد، مي‌گفتم حتي اگر يك ساعت ديگر شما اين فضاي مناسب را درست كنيد و فضاي مسموم و سم را برداريد، حاضرم در جلسه 1+5 شركت كنم.» رييس‌جمهوري خاطرنشان كرد: «به نظر من ضروري بود كه هم در مصاحبه و هم با سياسيون به‌طور خيلي روشن و واضح توضيح دهيم كه مانع مذاكره امريكاست و آن كسي كه نمي‌خواهد مساله حل شود، امريكاست والا ايران به خاطر منطق و استدلالش هيچ وقت از مذاكره فرار نمي‌كند و ترسي از مذاكره ندارد.»
شكست طرح واشنگتن براي انزواي تهران
روحاني در ادامه با اشاره به اهميت تبيين مساله كاهش تعهدات ايران در برجام كه كم و بيش در ديدارها و مصاحبه‌ها مطرح بود، گفت: «بعضي‌ها مي‌گفتند، گام سومي كه در زمينه كاهش تعهدات برجامي برداشتيد، بسيار مهم است. شما مي‌خواهيد سانتريفيوژهاي مدرن را راه‌اندازي كنيد و اين به معناي آن است كه به سمت سلاح هسته‌اي حركت مي‌كنيد. اين موضوع را هم در مصاحبه و هم در ملاقات‌هاي دوجانبه توضيح داديم كه اگر كسي بخواهد به سمت سلاح هسته‌اي حركت كند لااقل نظارت را كم و نظارت گسترده را محدود مي‌كند اما ايران نظارت‌ها را كاهش نداده است و تعهدي كه كاهش داديم در فعاليت هسته‌اي‌مان است. اما همه فعاليت‌هاي هسته‌اي، زير نظر آژانس بين‌المللي انرژي اتمي خواهد بود. اين‌گونه مسائل، موضوعات مهمي بود كه روي آن شبهه‌افكني شده بود و لازم بود كه توضيح داده شود.»
رييس‌جمهوري با بيان اينكه «يكي از اهداف امريكايي‌ها اين است كه ايران منزوي باشد. يعني در ويزاها و فعاليت‌ها فشار بياورند براي اينكه ايران كمتر ملاقات كند و كمتر حرف بزند»، گفت: «فكر مي‌كنم امسال در نيويورك، محل اقامت هيات ايراني يكي از پر رفت و آمدترين و فعال‌ترين مركز ديپلماسي شده بود. يعني هتلي كه محل اقامت ما بود، آنقدر رفت و آمد سياسي بود كه لحظه‌اي نبود كه يك رييس‌جمهوري به آن وارد و خارج نشود. گاهي در يك ترافيك، ناچار با چند مقام با هم دقايقي را صحبت مي‌كرديم. به نظر من امريكا در اين جهت هم كاملا ناموفق بود. جايگاه ايران كاملا در اين اجلاس و در اين رفت‌وآمدها مشخص بود.»