تلاش‌هاي بي‌نتيجه براي القاي مظلوميت و درد مردم ايران به مديران سازمان بهداشت جهاني
دبيركل محافظه‌كار، تهران را در سكوت ترك كرد
گروه اجتماعي
مراسم افتتاح شصت و ششمين اجلاس وزراي بهداشت منطقه مديترانه شرقي كه مهم‌ترين اميد دولت ايران براي انتقال پيام درد و رنج هموطنان از تحريم‌هاي بي‌منطق امريكا بود، به دنبال سكوت دبيركل سازمان بهداشت جهاني در سخنراني افتتاحيه و خودداري از كوچك‌ترين حمايت كلامي و همدردي با مردم ايران، بدون نتيجه مثبت پايان يافت.
تدروس اوهانوم؛ دبيركل سازمان بهداشت جهاني، در مراسم افتتاحيه اين اجلاس، صرفا به جملاتي محافظه‌كارانه و فرمايشي و تعارف‌هاي بي‌اساس بسنده كرد و بدون كوچك‌ترين اشاره نسبت به وظيفه سياسي و تعهدات بين‌المللي كرسي‌هاي سازمان بهداشت جهاني در قبال به خطر افتادن سلامت مردم ايران بر اثر تحريم دارو و حمايت غيرقابل بخشش اروپايي‌ها و آسيايي‌ها از رفتارهاي بي‌منطق امريكا در تحريم ايران در مراسم افتتاحيه گفت: «ايران رهبر بهداشتي در منطقه مديترانه شرقي است و توانسته است با ارتقاي خدمات بهداشتي، مرگ و مير كودكان، زنان و بيماري‌هاي واگير را كنترل كند. ما نيازمند تعهد سياسي هستيم تا به بهبود وضعيت بهداشتي در كشورهاي اين منطقه از جمله افغانستان، اردن، ايران، پاكستان و ساير كشورها كمك كنيم.»
سكوت اين مقام رسمي در ملل متحد در قبال تحميل تحريم‌هاي اقتصادي بر ايران و مسدود شدن اغلب كانال‌هاي تامين دارو و مواد اوليه و موثره دارويي به دليل ممنوعيت انتقال ارز و تحريم بانك مركزي ايران، در حالي است كه شنبه گذشته، وزير بهداشت در نشست خبري به مناسبت افتتاح اين اجلاس اعلام كرد كه در مقام ميزباني اين اجلاس منطقه‌اي، حتما اسناد و مداركي به دبيركل سازمان بهداشت جهاني خواهد داد كه مبين مظلوميت مردم ايران و غير ممكن شدن دسترسي به مسيرهاي تامين دارو و غذاست. در حالي كه اين اجلاس با حضور رييس‌جمهوري كشورمان افتتاح شد، انتظار مي‌رفت دبيركل سازمان بهداشت جهاني كه عالي‌ترين مقام حوزه سلامت در سازمان ملل محسوب مي‌شود، در قبال تحريم‌هاي تحميل شده توسط امريكا و در واكنش به همصدايي كشورهاي اروپايي و آسيايي با اين رفتارهاي بي‌منطق بين‌المللي، آن هم با وجود نقاب‌هاي بشر دوستانه و شعارهاي حقوق بشري كه سر مي‌دهند، شهامت موضع‌گيري داشته باشد اما حالا 18 ماه از خروج امريكا از معاهده بين‌المللي برجام مي‌گذرد و بازگشت تحريم‌هاي امريكا هم به يك‌سالگي خود نزديك مي‌شود و طي اين مدت، صاحب عالي‌ترين كرسي ملل متحد در حوزه سلامت، حتي از صدور يك بيانيه در محكوميت تخلفات و رفتارهاي غيرانساني امريكا، اروپا و آسيا در قبال سلامت مردم ايران خودداري كرده است.
ديروز حتي در نشست خبري كه وزير بهداشت و احمد المنظري؛ مديركل منطقه مديترانه شرقي سازمان بهداشت جهاني برگزار كردند، موضوع اين نشست با وجود وضعيت بحراني منطقه مديترانه شرقي و درگيري برخي كشورهاي منطقه با منازعات خارجي، «كنترل و مبارزه با قاچاق دخانيات» بود آن هم به بهانه مهلت 11ساله تا كاهش 30 درصدي شيوع استعمال دخانيات در حالي كه در برخي كشورهاي منطقه، منازعات خارجي چنان شرايط زندگي در اين كشورها را طاقت‌فرسا كرده كه صدها هزار بي‌خانمان و آواره هر روز با خطر مرگ دست و پنجه نرم مي‌كنند و سلامت زنان و كودكان در اين كشورها به دليل كمبود دارو و خشونت رايج در منطقه جنگي، به‌طور جدي در معرض خطر است.
به نظر مي‌رسد برگزاري جلساتي از اين دست، بيشتر از آنكه به ارايه راهكارهاي عملياتي و اجرايي براي حل معضلات منطقه منجر شود، نمايشي بي‌نتيجه ملهم از انجام وظيفه سياسي است كه صرفا كشور ميزبان، به همسايگان دور و نزديك خود يادآوري كند كه هنوز، جايگاه مهمي در منطقه ديپلماتيك دارد. مصداق اين مدعا، اظهارات وزير بهداشت افغانستان در ديدار با وزير بهداشت ايران و طرح درخواست افزايش صادرات داروي ايران به اين كشور بود. سيدحسن قاضي‌زاده‌هاشمي؛ وزير سابق بهداشت، سال 1395 و به فاصله كوتاهي پس از امضاي توافق بين‌المللي برجام، با انتقاد از رويه پوسيده در صنعت داروي كشور اذعان داشت كه شركت‌هاي دارويي ايران به دليل آنكه هيچ‌گاه به چشم‌انداز جهاني و بازارهاي بين‌المللي اهميت نداده‌اند، حالا هم قادر به بازاريابي‌هاي مناسب در منطقه نيستند و با وجود آنكه برجام، يك فرصت مغتنم براي احياي روابط تجاري صنعتگران دارو با كشورهاي منطقه و كسب سهم‌هاي قابل توجه در بازارهاي همسايگان دور و نزديك بود، تعلل و بي‌رغبتي توليد‌كنندگان دارو، چنان به فرصت‌سوزي منجر شد كه وزير سابق اذعان كرد: «بازار عراق و افغانستان را از دست داديم.»
ظرف روزهاي گذشته و در آستانه برگزاري راهپيمايي اربعين اعلام شد كه شعبات بانك‌هاي ايراني در كشور عراق توسط دولت اين كشور مسدود شده چون دولت عراق با وجود ادعاي مخالفت با تحريم ايران اعلام كرده كه خود را مقيد به رعايت تحريم‌هاي امريكا مي‌داند. البته روز شنبه، وزير بهداشت در همان نشست خبري ويژه اجلاس شصت و ششم وزراي بهداشت منطقه مديترانه شرقي، در پاسخ به «اعتماد» اعلام كرد كه مسير صادرات دارو به بازار عراق را هموار كرده و رايزني براي توسعه صادرات به افغانستان هم در دست انجام است. حالا اين اقدامات چه زمان و چطور به نتيجه برسد، معلوم نيست اما فيروز فيروز‌الدين؛ وزير بهداشت افغانستان در حالي در حاشيه اين اجلاس و ديدار با سعيد نمكي، خواستار افزايش سهم داروهاي ايراني در بازار دارويي افغانستان از رقم ۱۵ الي ۲۰ درصد به سطوح بالاتر شده كه رفتارهاي دوگانه دولت افغانستان هم ظرف ماه‌هاي گذشته در قبال صادرات كالاهاي صنعتي و پتروشيمي ايران و مانع‌تراشي چند باره در مسير صادرات به بهانه اعتراض به حقابه هيرمند يا رفتارهاي دولت ايران با مهاجران غيرقانوني افغان، از چشم‌اندازهاي ناخوشايندي است كه دورنماي بازاريابي موفق براي صاحبان صنايع دارويي كشور را تيره و ابري كرده و همين رفتارهاي متناقض، ادعاهاي وزير بهداشت افغانستان در استقبال صوري از داروهاي ايراني را زير سوال مي‌برد.