شعبدهباز اقتصاد
مجيد رضا حريري
حاج اسدالله عسگراولادي، فردي منحصر به فرد در اقتصاد ايران بود و نتيجه عملكرد او در بيش از ششدهه تجارت و فعاليت اقتصادي اين موضوع را نشان ميدهد. از حدود 20 سال قبل كه بحث تشكيل اتاق بازرگاني ايران و چين مطرح شد، آشنايي و همكاري مشترك بنده با ايشان آغاز شد و تا پايان نيز ادامه پيدا كرد. در آغاز تشكيل اين اتاق بسياري تصور ميكردند با توجه به اختلاف ديدگاهها و زواياي ديدي كه وجود دارد اين همكاري حتي چند ماه نيز عمر نخواهد داشت اما در عمل آنچه رخ داد بسيار متفاوت بود و با وجود آنكه در بسياري از حوزهها، نوع فكر ما متفاوت بود اما ويژگيهاي ايشان مانع از بر هم خوردن شرايط همكاري شد. عسگراولادي دو ويژگي متفاوت داشت. از نظر شخصي بيشتر به محافظهكاران نزديك بود اما از نظر حرفهاي بسيار راديكال عمل ميكرد و تمام صحبتها و عقايد خود را بدون هيچ معذوريتي بيان ميكرد. شايد به دليل آنكه با وجود تمام اختلافنظرها، در زمان فوت ايشان، تمام فعالان اقتصادي و اعضاي اتاق بازرگاني ويژگيهاي مثبت ايشان را مطرح كردند. از سوي ديگر بايد توجه داشت كه بر خلاف برخي گمانهزنيها، عسگراولاي هيچگاه آدم سياسي نبود و به اين حوزه نيز گرايش نداشت. اگر سالهاي آخر كه به ورود ايشان به حزب موتلفه منجر شد را كنار بگذاريم، در طول تمام اين سالها، هيچ ورودي به سياست وجود نداشت. حتي ورود به موتلفه نيز تنها با هدف پر كردن جاي خالي برادرشان بود و علت ديگري در اين تصميم وجود ندارد. همين تلاش براي دوري از رانت و استفاده از روابط سياسي براي تجارت بود كه امروز نامي خوش از عسگر اولادي در بين فعالان اقتصادي باقي گذاشته است. عسگراولادي در طول سالهاي طولاني تجارت خود با بسياري از كشورها، تجارت كرد و در اين ميان، در چين موقعيتي بسيار ويژه داشت تا جايي كه در شوراي توسعه تجارت بينالمللي چين كه اهميت بسيار زيادي در مديريت صادرات و واردات اين كشور دارد، تعداد محدودي از فعالان اقتصادي خارجي را در جلسات خود ميپذيرد كه يكي از اين كرسيها در اختيار اتاق ايران و چين و عسگر اولادي بود. در حاشيه يكي از جلسات جهاني خشكبار كه با حضور تمام صادركنندگان مطرح اين حوزه برگزار ميشد، رييس اين اجلاس ميگفت كه عسگراولادي يك صادركننده نيست بلكه شعبده باز است زيرا نه تنها براي مدت طولاني تجارت خود را سر پا نگه داشته كه حتي در سالهاي ركود و بحران اقتصادي غرب كه بسياري از تاجران ضرر كردند، عسگراولادي ميزان فروش خود را افزايش داد و با حفظ اصول كاري خود، طوري با فعالان اقتصادي جهان كار كرد كه بازارهايش براي بيش از 60 سال دستنخورده باقي ماند و يك برند اقتصادي براي صادرات ايران در سطح بينالمللي به وجود آورد.