طرح جدايي ري از تهران، اينبار از داخل خود شوراي شهر تهران و توسط حسن خليلآبادي كليد خورد. گرچه اين طرح مخالفان و منتقداني هم دارد كه به نظر نميرسد به سادگي به اين جدايي رضايت دهند! بدين ترتيب همه چيز به نظر مجلس برميگردد و اينكه نمايندگان خانه ملت در نهايت چه رايي به اين طرح بدهند! براي يافتن پاسخي به شائبهها و ابهاماتي كه در مورد اين طرح مطرح است، گفتوگويي با حسن خليلآبادي داشتهايم و تلاش كردهايم در اين گفتوگو نقدها و حرف و حديثهاي پيرامون آن را بررسي كنيم.
آقاي خليلآبادي اين روزها همزمان با داغ شدن موضوع جدا شدن «ري» از تهران شاهد اظهارنظرهاي مختلف و بعضا تندي در اين مورد هستيم. خيليها آن را جزيي از بازيهاي سياسي ميدانند و برخي آن را طرحي براي تامين منافع گروهي خاص تلقي ميكنند. از سويي ما بارها شاهد جدايي بخشهايي از يك شهر بودهايم ولي در نهايت اين جدايي حاصلي براي مردم آن منطقه نداشته است، مثل قيامدشت يا شهر قدس و... واقعا دليل اين همه اصرار و پافشاري چيست؟ چرا اينقدر به جدايي ري از تهران اصرار داريد؟ آن هم در شرايطي كه حتي بسياري از اعضاي شوراي شهر تهران هم با آن مخالف هستند...!
ما به دنبال اين هستيم كه «هويت» ري حفظ شود. اما اينكه با اين جدايي وضعيت مردم و شهر بهتر خواهد شد يا نه، اين بستگي به عملكرد مديريت شهري و شهرداري جديدي خواهد داشت كه تشكيل ميشود. البته من با شما موافق نيستم كه بخشهايي كه از شهرها جدا شدهاند، وضعيتشان بهتر نشده است. شما به قيامدشت نگاه كنيد، قبلا بخشي از ناحيه 7 منطقه 15 بود. تا پيش از جدا شدن از منطقه 15، تنها خدماتي كه شهرداري به آنها ميداد جمع كردن زبالههايشان بود. حتي زمينهاي اين محدوده را هم به صنايع مزاحم فروخته بودند. اما الان برويد از مردم بپرسيد كه وضعشان بهتر شده يا نه و اينكه از اين استقلال راضي هستند؟ شرايط قيامدشت كنوني با قيامدشت قبل اصلا قابل مقايسه نيست! ما هم به دنبال همين هستيم. ميخواهيم انشاءالله انتخابات مديريت شهري شهر ري را به صورت مستقل برگزار كنيم. جالب اينجاست كه الان شهرستان ري و تمامي توابع آن شوراي شهر دارند ولي خود شهر ري كه مركز هم هست، شورا ندارد! خب اين چه معنايي دارد؟ شهرداري تهران هم ميگويد ري درآمد ندارد و نميتواند خودش را اداره كند. خب آقايان... بگذاريد خود مردم اين شهر براي سرنوشت و شيوه ادارهاش تصميم بگيرند. ما در كشورمان بيش از هزار و دويست شهر داريم. ري هم يكي از همانهاست.
شما كه ميگوييد بگذاريد مردم خودشان تصميم بگيرند، آيا در مورد اين جدايي، از خود مردم ري هم نظرسنجي كردهايد؟
نظرسنجي كه نه، ولي تا جايي كه سالها زندگي در ري به ما آموخته، قاطبه مردم با اين تصميم موافقند؛ به خصوص نخبگان و فرهيختگان شهر.
اين طرح حدود 10 سال قبل هم مطرح ولي به دلايل نامعلومي متوقف شد. چه تضميني وجود دارد كه دوباره اين طرح هم به سرنوشت گذشته آن دچار نشود؟
10 سال قبل موضوع جدايي ري از تهران يك تسويه حساب سياسي بود. ماجرا از جايي آغاز ميشد كه احمدينژاد، رييسجمهور وقت ايران كه اتفاقا هميشه با قاليباف شهردار تهران كشمكش و كركري داشتند، متوجه شد كه از موضوع ري ميتواند براي گروكشي از قاليباف استفاده كند. اين بود كه به استاندارش گفت يك شهردار براي ري منصوب كند و با استفاده از قانون گفت تهران حق ندارد وارد مسائل ري شود. استدلال او هم اين بود كه ري جزو استانداري تهران است و براي همين شهردارش را هم بايد ما انتخاب كنيم. در مقابل قاليباف هم با ارتباطاتي كه در ديوان عدالت اداري داشت، شهردار منتصب احمدينژاد را معلق نگه داشت و بعد به همراه چمران و رييس مجلس وقت همگي دست به دست هم دادند و در مواجهه با اين اقدام رييسجمهور وقت؛ تبصره زير ماده 12 را تصويب كردند كه تهران و ري و تجريش را جزو مديريت يك مجموعه ميدانست و شهردارش را بايد شهردار تهران انتخاب كند. يعني در عمل يك دعواي سياسي بود وگرنه هيچ يك دلشان براي ري نميسوخت! من تعجب ميكنم كه چطور شوراي نگهبان در آن زمان اين تبصره خلاف نص صريح قانون را تصويب كرده است؟ چون بر اساس اصل 100 قانون اساسي، هر شهر و روستايي كه در كشور وجود دارد بايد يك شهردار و يك شورا داشته باشد.
اتفاقا منتقدان نيز همين نظر را دارنديعني ميگويند اين طرح به خاطر انتخابات مجلس و رياستجمهوري دوباره علم شده است.
اولا كه ما از يك و نيم تا دو سال پيش دنبال اجراي اين طرح بودهايم و به امروز و ديروز برنميگردد. ثانيا، اين يك موضوع كاملا اجتماعي است و طرح ياد شده به امضاي 36 نفر از اعضاي مجلس رسيده است. ثالثا حتي اگر هم اين طرح در اين باره تصويب شود، در تعداد كانديداهاي مجلس تهران يا ري تغييري رخ نخواهد داد. در مجلس، نماينده تهران، ري، تجريش، پرديس و... يكي است. ما روي اين بحثي نداريم. چون نماينده مجلس مسوول پيگيري مسائل كلان كشور است. ما به شورا كار داريم كه با مسائل روزمره مردم سروكار دارد. اين بياخلاقي است اگر بخواهيم اين طرح را به انتخابات ربط دهيم.
جمعي از منتقدان هم ميگويند كه «اصلاحطلبان» با طرح اين موضوع ميخواهند دوباره بين مردم محبوبيت كسب كرده و راي جمع كنند...!
متاسفانه اين اظهارنظرها در مورد شائبههاي سياسيكاري در موضوع جدايي ري از تهران تا حدودي به مصاحبهها و نظرات خود اصلاحطلبان برميگردد، حتي برخي همكارانمان در شوراي شهر...!
چطور؟ آخر براي آنها چه منفعتي دارد كه بخواهند چنين شايعاتي را مطرح كنند؟
چون ناراحتند، چون متاسفانه «ري» به حياط خلوت برخي سياسيون تبديل شده كه برخي اصلاحطلبان هم جزو آنها هستند. ري براي اين عده به محلي براي جمعآوري و امحاي زبالههاي تهران بدل شده يا جايي است كه بخشي از صنايع مزاحم تهران را در خود جا داده است. براي همين مخالفت ميكنند. حتي شنيدهام كه خيليها ميگويند فلاني- يعني من- قصد شركت در انتخابات مجلس را دارد، يا ميگويند طراحان اين موضوع بهدنبال رانتهاي اقتصادي در اين منطقه هستند در حالي كه اصلا چنين چيزي صحت ندارد و بنده به هيچ عنوان قصد شركت در انتخابات را ندارم. اين را بارها نيز مطرح كردهام. اگر هم اين همه به دنبال اجراي اين طرح هستم به خاطر علاقهاي است كه به شهر خود دارم و به عنوان يك فعال سياسي تلاش ميكنم تا دينم را به آن ادا كنم.
اما اكثر اعضاي شوراي شهر و مديران شهري معتقدند كه جدايي ري از تهران، مديريت يكپارچه پايتخت را با اختلال روبهرو ميكند.
كدام يكپارچگي؟ اين همه شهر و منطقه از تهران جدا شدند كسي حرفي نزد حالا كه نوبت به «ري» شده، همه دنبال عزاداري براي آن هستند؟! وقتي كه قيامدشت، اسلامشهر و... از تهران جدا ميشد، دلسوزان مديريت شهري كجا بودند؟! در ثاني، خود شهرداري چقدر يكپارچه و يكدست اداره ميشود كه حالا همه نگران تكه و پاره شدن آن هستند؟ هنوز سازمان فرهنگي و هنري شهرداري به صورت خودمختار و مستقل اداره ميشود، يا يگان حفاظت شهرداري مستقل است. از اين دست مديريتهاي جزيرهاي در شهرداري فراوان داريم. چطور اينها مديريت يكپارچه را مختل نميكنند و كسي حرفي نميزند؟ دوستان طوري صحبت ميكنند كه انگار در اروپا داريم زندگي ميكنيم!
پس يعني شما ميخواهيد بگوييدتصميم شوراي شهر تهران، تاثيري روي جدايي ري از تهران ندارد، درست است؟
دقيقا، من تعجب ميكنم كه اعضاي شوراي شهر چرا در اين مورد اظهارنظر ميكنند! قانونگذار مجلس است كه بايد براي اين مساله تعيين تكليف كند.
از ديدگاه كميسيون شوراهاي مجلس در مورد اين طرح هم خبر داريد؟
تاكنون يكي، دو جلسه در مورد اين طرح در كميسيون شوراهاي مجلس تشكيل شده است و من هم در آنها شركت كردهام. نظر مخالفي از سوي اعضاي اين كميسيون نديدهام. اگر هم در اين جلسات مخالفتي بوده از سوي نماينده شوراي عالي استانها و نماينده دولت بوده كه تحت نفوذ شهرداري مخالفتهايي را بيان كردهاند.البته اين اظهارنظرها تاثيري روي نظر اعضاي كميسيون شوراها نداشته است. به نظر نهايي اين كميسيون خوشبين هستم. از همه كساني كه داعيه قانونمندي دارند هم دعوت ميكنم تا اگر واقعا تابع قانون هستند، در اين مورد هم به اصل 100 قانون احترام بگذارند و جدايي ري از تهران را بپذيرند.