فيلمهاي اسكورسيزي و تاد فيليپس چه سرنوشتي پيدا ميكنند؟
حواشي تازه ايرلندي و جوكر
بهار سرلك
فيلم «جوكر» با عبور از فروش 900 ميليوني همچنان به صعود خود در گيشه ادامه ميدهد. اين فيلم به كارگرداني تاد فيليپس اوايل به تهيهكنندگي كمپاني برادران وارنر، يك ماه پيش (اول اكتبر) در چهار هزار سالن سينماي امريكا روي پرده رفت و از آن زمان معيار تازهاي را براي فروش فيلمها وضع كرده است. «جوكر» با بازي واكين فينيكس به تازگي توانست ركورد «ددپول 2» را كه پرفروشترين فيلم R-rated تاريخ شناخته ميشد، بشكند.
«ايرلندي» به كارگرداني مارتين اسكورسيزي فيلم جنجالي ديگري است كه چند روز پيش اكران محدود و كوتاهش را آغاز كرد. «ايرلندي» براي نقشآفريني و گرد هم آوردن بازيگراني همچون رابرت دنيرو، آل پاچينو، جو پشي و هاروي كايتل به يقين از فيلمهاي ماندگار سينما خواهد بود. اما نتفليكس، تهيهكننده و توزيعكننده «ايرلندي» روال هميشگياش را پيش گرفته و از اكران مرسوم اين اثر سينمايي در سينماها خودداري كرده است. «ايرلندي» 26 روز در سينماها روي پرده است و سپس در پلتفرم اينترنتي نتفليكس در دسترس 158 ميليون مشترك اين غول رسانه جاري قرار ميگيرد. اما نتفليكس و مسوولان سينماهاي زنجيرهاي اگر با همديگر كنار ميآمدند حالا روي سودآوري اين فيلم حساب باز كرده بودند و تازهترين ساخته اسكورسيزي مثل هميشه ميزبان تماشاگرانش در سينماها ميشد. اما نتفليكس و سينمادارها سر مدت اكران فيلم به تفاهم نرسيدند. سينمادارهاي اصلي امريكا معمولا بر اكران 72روزه و انحصار كامل اثر در سينماها اصرار دارند. طبق گزارشي كه نيويورك تايمز منتشر كرده است طي جلساتي كه ماهها زمان برد و موضوع آنها حول «ايرلندي» ميچرخيد، نمايندگان دو سينماي زنجيرهاي توافق كردند كه مدت اكران به 60 روز كاهش پيدا كند. نتفليكس هم ضمن مخالفت اعلام كرد كه بيشتر از 45 روز اجازه اكران نميدهد. و همين جا بود كه بحث و مناظره به آخر خط رسيد. «ايرلندي» كه با نقد مثبت و هيجانزده منتقدان روبهرو شده، اكرانش را در 8 سينماي نيويورك و لسآنجلس آغاز كرد. از هشتم نوامبر نيز اكران فيلم به قولي گستردهتر ميشود و در سينماهاي مستقل و معين 10 بازار سينمايي برتر امريكا روي پرده ميرود. با انتشار خبر بازگشت كارگردان «رفقاي خوب»، «كازينو» و «رفتگان» به سينماي جنايي و تبهكاري، سينمادارها سر از پا نميشناختند اما رويه نتفليكس در اكران اين اثر دنيا را به كامشان زهر كرده است. جان فيتيان، مدير انجمن ملي سينماداران امريكا گفته است: «مايه دلسردي است كه نتفليكس و سينمادارهاي اصلي نميتوانند راهي براي اكران گسترده فيلمي مهم از مارتين اسكورسيزي پيدا كنند. او كارگردان برجسته و عاشق سينماست، كسي كه همه نوع فيلم مهمي براي صنعتمان ساخته است. و «ايرلندي» در يك دهم سينماهايي كه بايد اكران شود، روي پرده است، و نتفليكس آماده ايجاد تفاهم با اعضاي ما نبود.» اما نتفليكس با الگوهاي تجاري قديمي سينما كنار نميآيد. اين رسانه به رضايتمندي مشتركانش تعهد دارد؛ يعني ميخواهد محصولاتش فقط و فقط در پلتفرم خودش ديده شوند.