سقوط ارزش دلار و آينده اقتصادي امريكا
ترجمه: هديه عابدي
چشم‌انداز سرمايه‌گذاري‌هاي خطرناك دقيقا مشخص نيست و اقتصاد جهاني با تهديدات بي‌شماري روبه‌روست.
از ابتداي ماه اكتبر بازارهاي سهام جهاني تقريبا 7درصد گسترش يافته است. بازده اوراق قرضه بيشتر شده و دارايي‌هاي امني كه در اوضاع بد اقتصادي هيچ رشدي نداشته و ثابت مانده بودند، رو به رشد هستند. اميدها براي يك توافق تجاري اوليه ميان امريكا و چين موجب شده است كه ارزش يوآن (واحد پول چين) در هفته گذشته به كمتر از هفت دلار برسد.
چنين وقت‌هايي، افكار مردم به صورت طبيعي كلا به سوي چشم‌انداز دلار مي‌رود. كاهش ارزش دلار علامت و محركي براي افزايش ريسك‌پذيري است. آينده دلار هنوز با قطعيت تغيير نكرده است اما شرايط براي تضعيف آن كاملا مهياست.
براي درك چرايي اين موضوع عواملي كه از سال ۲۰۱۴ باعث افزايش ارزش دلار شده است را در نظر بگيريد. اقتصاد امريكا هرچند از سوي معيارهاي تاريخي كند و آهسته‌رو تلقي شود، از يك محرك هميشه قابل اعتماد برخوردار بوده است: مصرف‌كننده امريكايي. در مقابل، منطقه يورو (يك اتحاديه مالي و اقتصادي شامل تعدادي از كشورهاي عضو اتحاديه اروپا است كه يورو را به عنوان پول رسمي خود انتخاب كرده‌اند)، براي حل بحران بدهي دولت‌هاي عضو اتحاديه، اقدام به صرفه‌جويي بيشتر كرده است. پس‌انداز مازاد آنها به همراه آنچه از آسيا حاصل مي‌شود بايد در جايي اندوخته شود. بازده بالاي اوراق قرضه و سهام‌هاي جديد حوزه فناوري در امريكا، سرمايه‌گذاران جهاني را راهي اين كشور كرده است. موج سرمايه‌هاي جهاني سرازير شده به سمت واشنگتن موجب افزايش قيمت دلار شده است. جايگاه سرمايه‌گذاري خالص امريكا- دارايي‌هاي خارجي كه امريكايي‌ها در خارج از كشور دارند منهاي چيزي كه به خارجي‌ها بدهكارند- رو به سقوط است.
با سقوط صنعت و تضعيف تجارت در سال جاري ميلادي، امريكا هنوز به دنبال اين است كه بهترين نتيجه را از بدترين شرايط به دست آورد. اما دلار در حال از دست دادن جايگاه خود است. ممكن است رشد منفي توليد جهاني متوقف شده و اين روند دوباره شروع به رشد كند. شاخص‌هاي اقتصادي به دست آمده از بررسي ماهانه شركت‌هاي بخش خصوصي كه از سوي تيم اقتصاد جهاني يك شركت خدمات مالي و بانكداري امريكايي به نام «جي پي مورگان چيس» انجام شده است، در ماه اكتبر براي سومين بار افزايش يافت. رشد توليد به خودي خود امر مثبتي نيست، اما افزايش سفارش براي توليد محصول در كنار سهام رو به سقوط علامت تغيير در چرخه توليد است. پيشرفت متوقف شده است. صنايع خدماتي همچنان رو به افول هستند بنابراين خيلي زود است كه در انتظار رشد بيشتر توليد ناخالص ملي باشيم. اما اميد به رشد قابل توجهي در سال 2020 است كه از سوي اقتصاد‌هاي خارج از امريكا افزايش مي‌يابد.
اين اتفاق تاثير زيادي بر دلار دارد. هنس ردكر، از كارشناسان حوزه ارز شركت خدمات مالي مورگان استنلي معتقد است رشد همزمان توليد ناخالص داخلي در ديگر كشورهاي جهان، سرمايه‌گذاران را مجاب مي‌كند تا به جاي سرمايه‌گذاري بر دارايي‌هاي گران‌قيمت دلاري، پول خود را در كشورهاي ارزان‌تر سرمايه‌گذاري كنند. علاوه بر اين كاهش نرخ سود در سال جاري از سوي بانك مركزي امريكا به معناي آن است كه اكنون اوراق قرضه با بازده بالا، حمايت كمتري از دلار مي‌كنند.
مسوولان بانك‌هاي مركزي ساير نقاط جهان تمايلي ندارند سياست‌هاي خود را بيش از اين تعديل كنند. براي مثال، شوراي حاكم بر بانك مركزي اروپا بر سر موضوع كاهش نرخ سود‌ها و شروع مجدد «تسهيل كمي»، به چند دسته تقسيم شده بود. دور شدن سرمايه جهاني از امريكا مزيت خاصي براي بازارهاي نوظهور محسوب مي‌شود. سقوط ارزش دلار موجب اين خواهد شد كه پرداخت بدهي‌هاي ارزي براي اين بازارها تسهيل شود. اين اتفاق همچنين شرايط اعتباري محلي را آسان‌تر كرده و بدين‌ترتيب به رشد توليد ناخالص داخلي كمك مي‌كند. بازارهاي نوظهور براي سرمايه‌گذاران مكان ارزشمندي به شمار مي‌روند. بازارهاي سهام ارزان‌تر و اوراق قرضه گران‌ترند. به غير از مناطق مشكل‌آفريني مانند آرژانتين، شيلي و تركيه، پول ملي بازارهاي نوظهور شروع به رقابت با دلار كرده است. از ديد بسياري از مردم يورو همچنان مقياسي براي اندازه‌گيري قدرت دلار بوده و به‌شدت تضعيف شده است، اما به نظر مي‌رسد يورو حداقل جايگاهي براي خود پيدا كرده و اگر اقتصاد جهاني قدرت خود را روي هم بريزد، يورو باز هم قدرت رقابت با آن را دارد.
تنها يك شكست ديگر در مذاكرات تجاري ميان امريكا و چين مي‌تواند موجب سقوطي ديگر در توليد جهاني شود. خطرات سياسي ديگر – اعتراضات هنگ‌كنگ؛ رقابت‌هاي مقدماتي رياست‌جمهوري حزب دموكرات (۲۰۲۰) – نيز در حال بزرگ‌تر شدن است و اقتصاد جهاني پس از رشدي طولاني‌مدت قدرت خود را از دست داده است. اما حضور طولاني‌مدت دلار در صدر جدول ارزها نيز ديگر حوصله جهان را سر آورده است.
منبع: اكونوميست