احداث تله‌كابين علي‌آباد
مشروط بر خروج از ثبت جهاني است
گروه اجتماعي | طرح 4 ساله احداث تله‌كابين در جنگل‌هاي كبودوال در محدوده شهرستان علي‌آبادكتول به انتظار نظر شوراي عالي معماري و شهرسازي است تا مشخص شود آيا اين بخش از جنگل‌هاي هيركاني كه به عنوان دومين ميراث طبيعي ايران در تيرماه 1398 ثبت جهاني شدند، به بهانه احداث تله‌كابين و منافع اقتصادي از فهرست يونسكو خارج خواهند شد يا خير. عيسي اسفندياري، فعال اجتماعي در حوزه محيط‌زيست و منابع طبيعي گلستان در گفت‌وگو با «اعتماد» با اشاره به اينكه فعالان اجتماعي اين استان مخالف احداث تله‌كابين نيستند، اما با توجه به ايرادات فني اين طرح، احداث اين تله‌كابين را تنها با خروج آن از فهرست جهاني يونسكو يكي مي‌دانند و معتقدند منافع ملي نبايد قرباني منافع اقتصادي زودگذر شود، گفت: جنگل كبودوال هويت ماست و منافع ملي و جهاني آن را بايد پررنگ‌تر از مقاصد اقتصادي خرد دانست.
نخستين قدم‌هاي احداث تله‌كابين علي‌آبادكتول سال 94 برداشته شد و مجوزهاي اين سازه گردشگري تاكنون از وزارت ميراث‌فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي، منابع‌طبيعي و محيط‌زيست نيز اخذ شده و حالا به انتظار راي شوراي عالي معماري و شهرسازي است تا در جلسه هفته آينده خود سرنوشت اين جنگل را مشخص كند. اسفندياري اشاره مي‌كند كه تمام مجوزهاي اخذ شده بر مبناي طرح يك هكتاري اخذ شده‌اند، در حالي كه سال 96 قرار بود اين طرح در 12 هكتار تعريف شود كه 6 هكتار آن در مقصد تله‌كابين و 6 هكتار ديگر نيز در حوزه مبدا تعريف مي‌شد. اسفندياري معتقد است اين طرح براي اخذ مجوزهاي خود فعلا به يك هكتار اكتفا كرده تا در دام مطالعات زيست‌محيطي و سخت‌گيري‌هاي سازمان محيط‌زيست نيفتد، اما پس از احداث تله‌كابين و هجوم گردشگر به اين منطقه طبيعي، ضرورت احداث هتل و رستوران بيش از پيش احساس خواهد شد و اين بخش‌ها نيز به پروژه تحميل خواهند شد. علاوه بر آن اسفندياري تاكيد مي‌كند كه در گزارش پيوست محيط‌زيستي اين طرح عنوان شده است كه «به درخواست كارفرما اين نقطه از جنگل‌هاي هيركاني به عنوان بستر احداث تله‌كابين انتخاب شده است» و اين بستر طرح توجيهي ندارد و انتخاب آن بر مبناي مطالعات محيط‌زيستي نيست.
اسفندياري با انتقاد از جانمايي اين جاذبه مصنوع گردشگري به نامه برخي مسوولان شهرستاني و استاني به استاندار گلستان اشاره كرد كه طبق اين نامه، پروژه گردشگري تله‌كابين علي‌آبادكتول در مجاورت سد و پارك جنگلي كبودان به عنوان «يك جاذبه منحصر‌به‌فرد، با شعاع تاثير فرا استاني و ملي» معرفي شده است. طبق اين نامه پروژه تله‌كابين در آخرين مرحله تصويب در شوراي عالي شهرسازي و معماري كشور با مانع استعلام از سازمان ميراث فرهنگي صنايع‌دستي و گردشگري كشور مواجه شده است. طبق استعلام اين شورا، 9 دكل از 24 دكل تله‌كابين در محدوده ثبت جهاني جنگل‌هاي هيركاني در محدوده سايت ابر شهرستان علي‌آبادكتول واقع شده است. اين نامه با اشاره به اين مساله از استاندار درخواست دستورات مقتضي را دارد، دستوراتي كه به‌زعم اسفندياري چيزي جز دستور ثبت اين بخش از جنگل‌هاي هيركاني از ثبت جهاني نخواهد بود. پيش از اين ابراهيم كريمي، مديركل ميراث‌فرهنگي صنايع‌دستي و گردشگري گلستان در گفت‌وگو با «اسكان‌نيوز» جنگل‌هاي هيركاني را خط قرمز استان خوانده و در خصوص اين نامه گفته بود: «در هيچ مكاتبه‌اي نخواسته‌ايم جنگل كبودوال از فهرست جهاني حذف شود نمي‌دانم چطور از مضمون مكاتبه انجام شده در خصوص رفع مشكل تله‌كابين عده‌اي استنباط كرده‌اند به خاطر اجراي تله‌كابين در كبودوال از فهرست جهاني خارج مي‌شويم؛ ما خواستار رفع مشكل تداخل موجود هستيم و شايد براي رفع مشكل به وجود آمده لازم باشد مسير تله‌كابين تغيير كند». با اين حال «كمپين مخالفت با اجراي تله‌كابين در جنگل‌هاي هيركاني» اصرار دارد برخي مسوولان استاني و شهرستاني به دنبال اجراي تله‌كابين در كبودوال حتي به قيمت خارج شدن اين جنگل از ثبت جهاني هستند، اما مديركل ميراث‌فرهنگي گلستان اين موضوع را صراحتا رد مي‌كند. نزديك به ۱۱ هزار هكتار از جنگل‌هاي هيركاني كه در يونسكو به نام سايت «ابر غربي» نامگذاري شده از منطقه سرخداري افراتخته در دهنه زرين‌گل آغاز و كل ارتفاعات چينو، ريگ‌چشمه تا پشت سد كبودوال (كاسه سد) در شهرستان علي‌آبادكتول را شامل مي‌شود جنگل‌هاي هيركاني علي‌آبادكتول در قالب دو سايت ابرشرقي و ابرغربي در يونسكو به ثبت رسيده‌اند و بيش از ۶ هزار هكتار از محدوده هفت هزار هكتاري سايت «ابرشرقي» جنگل‌هاي هيركاني از پشت شيرين‌آباد، سياه‌رودبار، پونه‌آرام و ذخيرگاه سرخداري در مرزهاي جغرافيايي استان گلستان و شهرستان علي‌آبادكتول قرار دارد. سرنوشت اين جاذبه طبيعي جهاني در گرو تصميم هفته آينده شوراي عالي معماري و شهرسازي خواهد بود و بايد ديد اين شورا ضامن بقاي دومين جاذبه طبيعي جهاني ايران خواهد بود يا راي را به نفع احداث تله‌كابين صادر خواهد كرد.