نماينده شوراي شهر تهران در ستاد مناسب‌سازي فضاهاي شهري با مقايسه دو سال پياپي گفت
بودجه مناسب‌سازي شهر تهران 3 برابر شد
گروه اجتماعي| در حال حاضر، توسعه پايدار يكي از جريان‌هاي فكري قابل توجه در عرصه برنامه‌ريزي، مديريت و طراحي شهرها در جهان محسوب مي‌شود. توسعه پايدار (در تعاريف جهاني) به معني تامين نيازهاي جامعه بدون ضرر رساندن به منابع است؛ به‌طوري كه نسل‌هاي بعدي نيز بتوانند نيازهاي خود را تامين كنند اما مجموعه تلقي‌هاي ديگري نيز از توسعه پايدار ارايه شده و مي‌شود. شايد بتوان گفت توسعه پايدار، به معني تامين نيازها، اهداف، آرزوهاي اساسي تمامي اقشار يك جامعه است، خواه در وضع موجود يا آينده. حال اگر آن جامعه؛ مردمان ساكن در يك سكونتگاه شهري باشند و تلقي فوق‌الذكر را نيز فرض بگيريم، پس توسعه پايدار شهري بايد به دنبال تحقق عدالت‌طلبانه نيازها و آرزوهاي تمامي اقشار شهروندان باشد. معلولان قشري از شهروندان هستند كه به واسطه نقص عضو يا اشكالات در حواس پنجگانه (به صورت ارثي يا اكتسابي)، داراي محدوديت‌هايي مي‌شوند؛ محدوديت‌هايي كه سبب مي‌شود با عموم افراد جامعه تفاوت‌هايي داشته باشند و در بعضي موارد، از جمله جهت ورود و بهره‌مندي از فضاهاي عمومي شهر، ابنيه و معابر سطح شهر با دشواري‌هاي بسياري روبه‌رو شوند. شوراي اسلامي شهر تهران در سال ۱۳۸۴ طرح مناسب‌سازي فضاهاي شهري براي جانبازان و معلولان جسمي و حركتي (اقشار آسيب‌پذير) را به تصويب رساند اما واقعيت تلخ آن است كه در عرصه عمل و اجرا در طول يك دهه گذشته اقدام مشخصي صورت نپذيرفته بود. عدم برگزاري ستاد به صورت منظم، ابهام در نحوه هزينه‌كرد بودجه مناسب‌سازي، برگزاري جلسات در سطح كارشناسي و دور از حوزه سياستگذاري و تصميم‌گيري، عدم ابلاغ ضوابط مناسب‌سازي به مناطق ۲۲ گانه، فقدان برنامه جامع عملياتي مناسب‌سازي و عدم مستندسازي اقدامات صورت‌گرفته، از جمله عواملي بودند كه باعث شدند تا اين ستاد نتواند در طول سال‌هاي 1384 تا 1396، گام موثري را در مسير مناسب‌سازي شهر تهران و تحقق عدالت اجتماعي و شهري بردارد. زهرا نژادبهرام، نماينده شوراي شهر تهران در ستاد مناسب‌سازي فضاهاي شهري درخصوص وضعيت هفته‌ها و ماه‌هاي ابتدايي آغاز كار شوراي پنجم و ستاد مناسب‌سازي مي‌گويد: وضعيت خوبي در اين حوزه نداشتيم و در واقع در سال 1397 در مراحل ابتدايي كار قرار داشتيم؛ لذا در گام نخست با توجه به نامنظم بودن فرآيند، تلاش شد از نظر ساختاري و فرمي روند كار اصلاح و جلسات ستاد مناسب‌سازي در بازه‌هاي زماني منظم و با حضور معاونان واحدهاي ستادي و مديران كل ادارات و سازمان‌هاي مربوطه (سطح سياستگذاري و تصميم‌گيري) برگزار شود. او از تشكيل كميته‌هاي مناسب‌سازي مناطق به عنوان دومين گام موثر اين ستاد ياد كرده و توضيح مي‌دهد: تشكيل كميته‌هاي مناسب‌سازي در سطح مناطق ۲۲ گانه به منظور اعمال نظارت جدي بر نحوه عملكرد مناطق ۲۲ گانه و ضرورت تعيين اولويت‌هاي سالانه مناسب‌سازي با حضور نمايندگان جامعه معلولان در هر منطقه، دومين اقدام در خصوص اصلاح ساختار و بروكراسي اجراي مناسب‌سازي بود؛ به‌طوري كه در حال حاضر در سطح مناطق 22 گانه به رياست شهردار منطقه جلسات كميته‌هاي مناسب‌سازي به صورت ماهانه در حال برگزاري است.نژادبهرام در اين زمينه مي‌گويد: پيگيري تصويب و ابلاغ شيوه‌نامه مناسب‌سازي فضاهاي عمومي شهر در شوراي عالي نظام فني و اجرايي با هدف لحاظ ضوابط مناسب‌سازي به عنوان يكي از چك ليست‌هاي اصلي و الزامي معاونان فني و عمراني و پيمانكاران پروژه‌ها از مراحل نخست تا زمان تكميل پروژه‌ها در دستور كار قرار گرفت و يكي از اتفاقات خوب در حوزه مناسب‌سازي، تصويب نهايي ضوابط مناسب‌سازي در شوراي عالي فني و اجرايي شهرداري تهران طي هفته گذشته بود.اما در حوزه عمراني و تامين منابع مالي براي مناسب‌سازي، در اين دوره چه اقدامي صورت گرفته است؟ سوالي كه نماينده شوراي شهر تهران در ستاد مناسب‌سازي فضاهاي شهري در پاسخ به آن توضيح مي‌دهد: با توجه به فقدان برنامه جامع مناسب‌سازي، در سال ۱۳۹۷ به صورت پايلوت مناسب‌سازي يك بوستان، دو ساختمان متعلق به شهرداري و يك محور شهري به ازاي هر يك از مناطق ۲۲ گانه كه مجموعا ۸۸ پروژه مي‌شود در دستور كار مناطق قرار گرفت. همچنين در فرآيند تصويب بودجه ۱۳۹۸ شهرداري تهران با توجه به تخصيص محدود اعتبار در حوزه مناسب‌سازي، اعتبارات جديدي در قالب تبصره ۳۸ با مساعدت شوراي اسلامي شهر تهران به تصويب رسيد و موجب افزايش سه برابري بودجه حوزه مناسب‌سازي نسبت به سال ۱۳۹۷ شد.
در سال ۱۳۹۸ با توجه به افزايش سه برابري بودجه به ازاي هر منطقه ۸ پروژه تعريف شد (۲بوستان-۲محور و ۴ ساختمان) كه مجموعا ۱۸۶ پروژه در سطح معابر، بوستان‌ها و ساختمان‌ها را شامل مي‌شود و با توجه به افزايش هزينه‌هاي مناسب‌سازي و محدوديت‌هاي مالي شهرداري تهران در سال جاري اغلب شهرداران مناطق تلاش كردند اجراي پروژه‌هاي مناسب‌سازي را در اولويت قرار دهند و برخي شهرداران مناطق حتي از ساير حوزه‌هاي اعتباري هزينه‌اي به بودجه مناسب‌سازي اضافه كردند كه جاي تقدير و تشكر دارد.او همچنين به افتتاح چندين بوستان در سال جاري و به بهانه روز معلولان اشاره كرده و مي‌گويد: به مناسبت 12 آذرماه روز جهاني معلول در سال 1398 نيز، 29 بوستان به منظور بهره‌برداري بي‌دغدغه اقشار آسيب‌پذير مناسب‌سازي شد و طبق برنامه زمانبنديشده قرار است اين مقدار تا پايان سال به 44 بوستان افزايش يابد.اما در ساير حوزه‌ها نيز شهرداري در سال جاري تلاش كرده تا گام‌هاي موثري براي مناسب‌سازي معابر و ساختمان‌ها و مراكز عمومي بردارد. عضو هيات‌رييسه شوراي شهر تهران با برشمردن برخي از اين اقدامات مي‌گويد: در ارتباط با معابر، اجراي ضوابط مناسب‌سازي در 25 معبر شرياني درجه يك و دو در سطح مناطق 22گانه، همچنين 30 ساختمان از مجموع ساختمان‌هاي پر تردد تحت تملك شهرداري تهران به صورت كامل مناسب‌سازي و مقرر شده اين عدد به 88 مورد برسد. در حوزه حمل و نقل به منظور تسهيل تردد معلولان و ساير اقشار آسيب‌پذير در ايستگاه‌هاي بي‌آرتي، 139 ايستگاه از نظر عمراني به صورت كامل مناسب‌سازي شده است و طبق تعهدات معاونت فني و عمراني مابقي ايستگاه‌ها نيز تا پايان سال به صورت كامل مناسب‌سازي خواهد شد. همچنين در حوزه خدمات شهري 22 ميدان ميوه و تربار به صورت كامل و به تفكيك مناطق 22 گانه براي حضور و بهره‌مندي همه شهروندان آماده‌سازي شد و بر اساس تعهدات مديريت مجموعه آن سازمان مقرر شده تا پايان سال اين رقم به 60 ميدان برسد. او همچنين در توضيح اقدامات ديگري كه در زمينه توسعه امكانات شهري براي معلولان انجام شده، ادامه مي‌دهد: در همين رابطه راه‌اندازي خانه دوچرخه ويژه معلولان در پارك پليس تهران، ايجاد 50 ست بازي در قالب 35مجموعه بازي عمومي، 15 مجموعه بازي توانياب و پيگيري خريد مجموعه مبلمان شهري ويژه توانيابان براي بوستان‌هاي مناسب‌سازي شده از ديگر اقدامات ستاد مناسب‌سازي فضاهاي شهري است. همچنين در حوزه خدماتي به منظور بهره‌مندي از سالن‌هاي ورزشي تحت تملك شهرداري تهران تلاش شده تا پايان سال به ازاي هر منطقه يك مجموعه ورزشي به منظور بهره‌مندي اقشار آسيب‌پذير مناسب‌سازي شود و اميدوار هستيم تا پايان آذرماه 20 مجموعه از مجموعه‌هاي ورزشي شهرداري تهران براي بهره‌مندي آحاد شهروندان فارغ از تفاوت‌ها و محدوديت‌ها آماده بهره‌برداري شود. با توجه به اهميت حوزه فرهنگسازي و آموزش نيروهاي شهرداري تهران، در معاونت اجتماعي و فرهنگي اقدامات قابل توجهي در حوزه آموزش و فرهنگسازي شامل برگزاري كارگاه‌هاي آموزشي، راه‌اندازي مراكز آموزشي براي افزايش مهارت‌هاي رفتاري، تشكيل كانون معلولان در كليه محلات شهر، تشكيل شوراي راهبري معلولان، برپايي نمايشگاه دستاوردهاي معلولان، كارگاه آموزش زبان اشاره براي پرسنل مناطق 22گانه انجام شده است و موضوع آموزش نحوه كمك‌رساني رانندگان اتوبوس‌هاي تندرو و مترو به شهروندان معلول از برنامه‌هاي در اولويت اداره كل سلامت تا پايان سال است.تردد معلولان در شهرها يكي از اصلي‌ترين دغدغه‌هاي اين قشر مظلوم جامعه است كه به نظر مي‌رسد در اين حوزه تاكنون اقدام چنداني در سطح شهر تهران انجام نشده است. با اين حال نژادبهرام به برخي اقدامات در كنار كاستي‌هاي مناسب‌سازي در اين حوزه اشاره مي‌كند و مي‌گويد: واقعيت اين است كه فقدان نقشه‌اي جامع از مكان‌هاي مناسب‌سازي شده (ايستگاه‌هاي مترو و اتوبوس مناسب‌سازي شده، بوستان‌ها، ميادين ميوه و تربار، فروشگاه‌هاي شهروند، سالن‌هاي ورزشي و...) از دغدغه‌هاي اساسي و جدي جامعه معلولان در طول سال‌هاي گذشته بود كه با همكاري سازمان فناوري و اطلاعات شهرداري تهيه و 9 آذرماه با حضور نمايندگان جامعه معلولين رونمايي شد. نهايتا آنكه در حوزه اقدامات، مساله رفع دستك‌هاي يو شكل در سطح معابر و بوستان‌ها از موضوعات جدي و دغدغه‌مند اقشار آسيب‌پذير بود كه طبق بخشنامه معاونت حمل و نقل و ترافيك به شهرداران مناطق 22گانه ابلاغ شد و در دستور كار مديران قرار گرفت و لذا انتظار داريم شهرداران مناطق در قالب يك برنامه زمانبنديشده حذف موانع را تا پايان سال در دستور كار قرار دهند.
در سال ۱۳۹۸ با توجه به افزايش سه برابري بودجه به ازاي هر منطقه ۸ پروژه تعريف شد (۲بوستان-۲محور و ۴ ساختمان) كه مجموعا ۱۸۶ پروژه در سطح معابر، بوستان‌ها و ساختمان‌ها را شامل مي‌شود.