چرا به تركيه سفر مي‌كنيم؟
گريگور قضاريان
تصويري كه تركيه در اين سال‌ها از خود نشان داده است، تصاوير سواحل آبي و خانه‌هاي شيك و تميزند كه به طور غيرمستقيم در جذب گردشگر به اين كشور تاثير گذاشته است. اين تصاوير به عنوان عوامل جذبي توانسته‌اند به عنوان قلابي عمل كنند و گردشگران را به سوي تركيه بخوانند اما براي بررسي سازوكار تصويرسازي تركيه از خود به عنوان مقصد گردشگري لازم است بدانيم كه نياز موتور محركه همه رفتارهاي آدمي است، همان‌طور كه تشنگي با خوردن آب رفع مي‌شود، برخي نيازهاي رواني انسان‌ها نيز مي‌توانند با ساز و كار سفر رفع شوند، نياز به امنيت اقتصادي و نياز به كسب مقبوليت اجتماعي دو نيازي هستند كه مي‌توانند نقش پررنگي در اين زمينه داشته باشند، حال آنكه بايد در شكل‌گيري اين نيازها به دو عامل انگيزشي و جذبي هم توجه كرد. بسيار طبيعي است كه هر شهروندي بعد از 50 هفته كاري تصميم بگيرد براي عوض كردن آب و هوا و استراحت به گردش و مسافرت برود، در اينجا عاملي از درون خود فرد وي را وا مي‌دارد تا سفر و گردش را به مقصدي انتخاب كند و با استراحتي بتواند دوباره انرژي لازم را براي ادامه كار بازيابد. حال فرض كنيم كه همين فرد با همان عوامل انگيزشي هفته‌اي را به سفر و استراحت گذراند و به خانه بازگشت و پشت تلويزيون نشست و تصويرهايي زيبا شده از تركيه را ديد و خواست كه يك هفته يا يك ماه بعد به اين كشور سفر كند. در اين صورت عامل جذبي مقدمات سفر اين فرد را مي‌چيند، در اين حال اين تركيه يا هر مقصد گردشگري است كه با توسل به تبليغات رسانه‌اي توانسته است اين فرد را به عنوان گردشگر جذب خود كند، نه نياز واقعي او. تركيه و كشورهاي ديگر با برنامه‌ريزي، گردشگران را با تصويرسازي‌هاي مثبتي كه از خود شكل مي‌دهند به سوي خود مي‌كشند. مثل تبليغات و تصويري كه كشور تركيه از جزاير جنوبي خود ساخته و به همين دليل آنتاليا در ذهن بيشتر گردشگران نقطه‌اي شناخته شده است. متوليان گردشگري كشورهاي مختلف با استفاده از ابزارهاي تبليغاتي تلاش مي‌كنند تا تصوير مثبتي را از يك منطقه نشان دهند، تصويري كه در وهله اول براي گردشگران جذاب باشد و از آن منطقه قطب توريستي بسازد. حتي تصاوير خانه‌هاي شيك و تميز، افراد خوش‌پوش و خوش‌سيما در سريال‌هاي تركيه‌اي هم جزيي از اين سياست جذب گردشگر و تصويرسازي هستند. تركيه نمي‌گويد كه من زيبا هستم، بلكه زيبايي‌هايي را نشان مي‌دهد تا مخاطب خود به اين نتيجه برسد كه تركيه زيباست.
از طرفي ديگر انسان‌هاي مختلفي در دنيا وقتي كه خلأيي در زندگي خود داشته باشند و نتوانند اين خلأ را در جامعه خود پر كنند، فكر مي‌كنند كه مي‌توانند با سفر اين خلأها را پر خواهند كرد، به همين روال ايراني‌هايي هم كه پاي اين تصاوير مي‌نشينند فكر مي‌كنند كه اگر به تركيه بروند، مي‌توانند اين خلأها را پر كنند. فارغ از اين دو عامل مطرح شده براي افزايش حضور گردشگران ايراني در تركيه، بايد به عامل تفاوت، به عنوان عاملي جاذبه‌ساز در گردشگري اشاره كرد. تفاوت‌هاي فرهنگي فارغ از خوب يا بد بودن‌شان باعث جذب گردشگر مي‌شوند. اين تفاوت‌ها با احتساب فاصله جغرافيايي و توان مالي گردشگران و البته به كمك تصاوير برساخته از اين كشور در جذب گردشگران ايراني به تركيه موثر بوده است.
راهنماي گردشگري و استاد دانشگاه