شوك بر بدن نحيف گردشگري
مهسا مطهر
سالي كه در آن قرار داريم «گردشگري و تحول ديجيتال» نامگذاري شده است. صنعت گردشگري در جهان به سمت فضاهاي مبتني بر وب ميل پيدا كرده و بقا در اين عرصه بدون بهره‌گيري از اين ابزار امكان‌پذير نيست. علاوه بر گردشگري بسياري از استارت‌آپ‌ها هم به اينترنت وابسته‌اند و قطع ارتباط آنها با فضاي وب، مانند اين است كه ناگهان شبكه برق‌رساني مختل شود و زندگي در تاريكي مطلق پيش برود.قطع اينترنت در هفته‌هاي گذشته، براي گردشگري چيزي مشابه قطع جريان برق بود و همين بسياري از اقدامات انجام شده توسط راهنمايان گردشگري و سياستگذاران اين حوزه را اگر نگوييم بي‌تاثير كرد، اما از اثرگذاري آنها به‌شدت كاست: 1- تصويري كه از ايران به واسطه تبليغات در ذهن شهروندان ساير كشورها شكل گرفته، به خودي خود در جذب گردشگران مشكلاتي ايجاد كرده است. بسياري هنوز نام ايران براي‌شان ناآشنا يا مقصدي پرمخاطره براي گردشگري است و فعالان گردشگري سال‌هاست تلاش مي‌كنند اين تصوير را ترميم كنند، اما اتفاقات اينچنيني همه اين زحمات را به باد مي‌دهد. 2- گردشگران خارجي كه آن زمان در ايران حضور داشتند، دومين مشكل ما بودند. قطع اينترنت باعث شد آنها به جاي يك تجربه خوب، ناگهان با وضعيتي اورژانسي مواجه شوند و پس از بازگشت به مقصد با تبليغ منفي، دايره متقاضيان سفر به ايران را كمتر كنند. ما در اين بازه مواردي را داشتيم كه اقوام نزديك گردشگر به هر ترتيبي بود با آژانس تماس مي‌گرفتند و با گريه مي‌گفتند لابد پدر يا مادرشان مرده‌اند و چرا نمي‌توانند با آنها تماس بگيرند. 3- ما مجموعه‌اي از تورهاي ورودي براي مهر ماه داشتيم كه به واسطه ناامني‌هاي ايجاد شده در خليج‌فارس و كشورهاي حاشيه جنوبي آن از سمت كارگزار خارجي به ارديبهشت ماه موكول شدند و همين ضربه اقتصادي به صنعت گردشگري زد. در كنار آن قطعي اينترنت هم باعث شد تورهاي سال نوي مسيحي هم با چالش جدي مواجه شوند، در اين زمان در حالي كه بين كارگزار داخلي و خارجي مذاكره براي تورها در جريان بود، به يك‌باره ارتباط و تورها رها شدند و ما فرصت پاسخگويي و توضيح در اين باره كه اين وضع زودگذر است را از دست داديم. 4- برخي سايت‌هاي گردشگري در ايران
به واسطه تحريم‌ها كه در موتور جست‌وجوي گوگل با مشكل مواجه شده بودند، «هاست» خود را به خارج از كشور منتقل كرده بودند. اين گروه از افراد نتوانستند هيچ پيامي در اين مدت روي سايت‌شان بگذارند و شرايط را توضيح دهند و همين باعث سكوت و بي‌خبري و در نتيجه مجال يافتن تصوير منفي از ايران شد. 5- حتي در حوزه گردشگري داخلي هم قطعي اينترنت چالش‌هاي زيادي براي دست‌اندركاران اين حوزه ايجاد كرد. سايت‌هاي رزرواسيون مشكل داشتند و تا 48 يا 72 ساعت نمي‌توانستند خدمات ارايه دهند. ممكن است عده‌اي بگويند دو يا سه روز چه تاثيري خواهد داشت؟ پاسخ ما اين است كه گردشگري صنعت چندان منفعت‌آوري نيست و هر روز چالش برايش آسيب زننده خواهد بود و آن را به سمت ورشكستگي و نتيجه بيكاري‌هاي بيشتر مي‌كشاند. 6- آژانس‌هاي مسافرتي كه بايد بليت عرضه مي‌كردند، در اين مدت نتوانستند هيچ خدماتي ارايه كنند، آنها از كارمندان‌شان خواستند در خانه بمانند و درحالي كه 10 روز تعطيل بودند بايد حقوق كارمندان‌شان را پرداخت مي‌كردند كه درنتيجه با چالش جدي مالي مواجه شدند.ما فعالان عرصه گردشگري مي‌دانيم امنيت ملي مقوله‌اي نيست كه به راحتي از آن گذشت اما گاهي يك تصميم مي‌تواند تبعات منفي بيشتري از منافع آن داشته باشد. قطعا سيستم‌هاي امنيتي آن‌قدر توانايي و قدرت دارند تا بتوانند راه‌هاي بهتري را انتخاب كنند. در نظر داشته باشيم در دو سال گذشته گردشگري تنش‌هاي مختلفي را پشت‌سر گذاشته و توان آن را ندارد كه با شوك‌هاي جديد مواجه شود.