نگاهي به داستان كيك‌هايي كه داخل خود قرص داشتند
آيا گروهي صنعت غذا و شيريني را
هدف قرار داده‌اند؟
اتاق فكر دست‌هاي آلوده و رقباي خاص، اين‌بار صنايع كيك و كلوچه را به عنوان قرباني انتخاب كرد. از سه هفته قبل، تصاويري در شبكه‌هاي مجازي منتشر شده كه از وجود قرص و كپسول در لايه‌هاي كيك، بيسكوييت و شكلات توليد برخي از معروف‌ترين برندهاي اين عرصه خبر مي‌داد. تمام تصاوير هم در سه استان مرزي؛ سيستان و بلوچستان، هرمزگان و كرمان ضبط شده بود اگرچه كه اخباري از موارد مشابه در استان ايلام هم به شبكه‌هاي مجازي رسيد.
بنا بر تصاوير و اخبار منتشر‌شده، مشتريان ادعا كرده‌اند كه وقتي بسته‌هاي كيك و بيسكوييت و ويفر و شكلات را باز كرده‌اند، يك يا دو قرص در لايه‌هاي خوراكي بوده كه آنها هم بلافاصله محصول مورد ادعا را به اداره بهداشت محل سكونت خود تحويل داده‌اند. در تصاوير منتشره، قرص‌هاي مورد ادعا، شكل‌ها و رنگ‌هاي مختلف دارد؛ سبز و صورتي و سفيد؛ گرد و بيضي و حتي كپسول‌هاي دو رنگ. پوسته تمام قرص‌ها هم كاملا سالم است در حالي كه اگر اين قرص، در زمان توليد و هنگام تركيب مواد اوليه، داخل خمير كيك يا بيسكوييت قرار مي‌گرفت، يا بايد به‌طور كامل در مخلوط تركيبي حل مي‌شد يا بر اثر شدت دماي پخت، شكل آن از اين ظاهر برش‌خورده تغيير مي‌كرد در حالي كه در هيچ‌يك از تصاوير منتشره، چنين وضعيتي مشاهده نمي‌شود.
به دنبال انتشار اين تصاوير در شبكه‌هاي اجتماعي و شايعه‌سازي درباره وجود قرص‌هاي مخدر و حتي قرص برنج در كيك‌هاي كارخانه‌اي، در حالي كه ظن مسوولان محلي و كشوري، حالا متوجه يك دسيسه و اقدام عمدي براي تخريب برخي برندهاي شكلات و كيك شده است، وزارت بهداشت و پليس مبارزه با مواد مخدر در اظهارنظرهاي جداگانه اعلام كردند كه بنا بر بررسي‌هاي اوليه، اين قرص‌ها چيزي جز مسكن‌ها و ضد‌حساسيت‌ها و حتي داروهاي گوارشي و آنتي‌بيوتيك‌ها نيست و اين اظهارنظر و تاييد وجود داروهاي ساده؛ داروهايي كه در خانه همه شهروندان پيدا مي‌شود، باز هم فرضيه يك دسيسه ساده‌انگارانه توسط يك جمع كوچك و ساده لوح را بيشتر تقويت كرده است.
ظاهرا اولين بسته‌هاي كيك حاوي قرص‌هاي مشكوك، در دست دانش‌آموزان استان‌هاي جنوبي و غربي كشور بوده چنانكه حسن ضياءالديني؛ مديركل سلامت و تندرستي وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با فارس خبر داد كه به دنبال دريافت گزارش‌هايي درباره وجود قرص‌هاي مشكوك در كيك‌هاي كارخانه‌اي كه دانش‌آموزان استان‌هاي هرمزگان، سيستان و بلوچستان و آذربايجان غربي، به عنوان نيم چاشت همراه داشته‌اند، اين وزارت‌خانه ضمن مطلع كردن بخش حراست، با وزارت بهداشت نامه‌نگاري كرده و اين طور بوده كه متوليان سلامت در جريان اين اتفاق قرار گرفته‌اند. پس از آن، مسوولان وزارت بهداشت در اين باره اظهارنظر كردند و به گفته كيانوش جهانپور؛ رييس مركز اطلاع‌رساني و روابط عمومي وزارت بهداشت، گزارش‌هاي مردمي از استان‌هاي جنوب و شمال غرب كشور درباره وجود قرص‌هاي مشكوك در كيك، بيسكوييت، ويفر و شكلات كارخانه‌اي، مربوط به توليدات بيش از 12 شركت مختلف بوده و شناسايي متخلفان، صرفا در رهگيري مسير پخش اين اقلام آن هم صرفا در نوار جنوبي كشور امكان پذير خواهد بود چون نتايج گزارش‌هاي دريافتي حكايت از آن دارد كه اولا، كيك‌ها، بيسكوييت‌ها و شكلات‌هاي حاوي قرص‌هاي مشكوك، توليد محلي و منطقه‌اي نبوده بلكه از ساير استان‌ها به اين مناطق رسيده و ثانيا، موارد مشابه در هيچ نقطه‌اي از كشور مشاهده نشده و بنابراين، به هيچ‌وجه ربطي به خط توليد كارخانه و حتي روند پخش و توزيع سراسري نداشته اما هشدار داده كه هرچه هست، بايد در سطح عرضه پيگيري شود چون اين اتفاق، موضوعي فراتر از حوزه سلامت بوده و حتي مي‌تواند ابعاد انتظامي، سياسي و امنيتي داشته باشد. جهانپور، تاييد كرده كه گزارش‌هاي دريافتي، با وجود تفاوت‌هاي جزيي، مربوط به استان‌هاي هرمزگان، جنوب استان سيستان و بلوچستان و جنوب كرمان بوده و البته اين شائبه را هم مطرح كرده كه وجود قرص‌هاي مشكوك در كيك‌ها و شكلات‌هاي توليدي 10 الي 12 برند معروف، آن هم به صورت همزمان، آن هم در منطقه مشخصي از كشور، آن هم در حالي كه فقط بسته‌هاي خريداري شده توسط شهروندان دچار اين اشكال بوده اما در هيچ بسته ديگري كه بازرسان وزارت بهداشت آن را بررسي كرده‌اند، قرصي پيدا نشده، به هيچ‌وجه از نظر فني قابل توجيه نيست آن هم در حالي كه تمام محصولات، مجوز توليد و پروانه ساخت داشته و حتي نشان سيب سلامت دريافت كرده و ممهور به جدول نكات تغذيه‌اي هم هست.
به دنبال اين اظهارنظر، محمدحسين عزيزي؛ سرپرست اداره‌كل غذاي سازمان غذا و دارو هم تاكيد كرده كه پس از انتشار اين اخبار در فضاي مجازي، بلافاصله تمام فروشگاه‌هاي حاشيه مدارس استان سيستان و بلوچستان مورد بازرسي قرار گرفته اما هيچ كيك حاوي قرصي در بسته‌هاي مورد بازرسي، پيدا نشده غير از همان چند بسته‌اي كه در دست دانش‌آموزان بوده.
در حالي كه به دنبال هر اظهارنظر رسمي، شائبه دسيسه و تخريب آن هم توسط اذهان ساده لوح قوت مي‌گيرد، جهانپور تاييد كرده كه وجود قرص و كپسول كاملا سالم و دست‌نخورده و بدون تغيير رنگ يا تغيير در قوام آن در كيك و شكلات و بيسكوييتي كه براي پخت بايد در دماي بالاي 70 درجه توليد شود، قطعا اقدامي براي تخريب وجهه كل صنعت شيريني و شكلات كشور از طريق ايجاد رعب و وحشت در اذهان عمومي بوده و ضمن رد شايعات مربوط به وجود «قرص برنج» در داخل نمونه‌هاي مورد آزمايش، مي‌گويد كه آزمايش‌هاي اوليه نشان داده كه اين قرص‌ها، اغلب داروهاي خانگي از جمله استامينوفن، بروفن، سيتريزين، هيدروكسي زين، متوكلوپراميد، رانيتيدين و حتي بليستر خالي بوده و حالا با چنين نتايجي، همان فرضيه استادان رسانه درباره قصد عمد براي انحراف اذهان عمومي از يك موضوع مهم به سمت يك اتفاق بسيار معمولي يا حتي غيرواقعي و اغراق‌شده به يقين نزديك‌تر شده است.
البته به دنبال انتشار اين اخبار و تصاوير، مسوولان استاني هم اقداماتي انجام داده‌اند از جمله كه بهروز دهقان؛ رييس مركز بهداشت چابهار به ايرنا خبر داده كه به دنبال انتشار اين اخبار و تصاوير در شبكه‌هاي اجتماعي، با اخذ دستور دادستان و با همكاري پليس اماكن، تمامي محصولات كيك مشكوك به وجود قرص از انبارها، مراكز و دفاتر فروش جمع‌آوري شده و تا زمان انجام آزمايشات و مشخص شدن نتايج اين محصولات جمع‌آوري شده توقيف خواهند بود. معاون غذا و داروي دانشگاه علوم پزشكي ايرانشهر هم خبر داده كه نمونه‌هاي دريافتي حاوي قرص‌هاي مشكوك، براي انجام آزمايشات تخصصي به آزمايشگاه مرجع سازمان غذا و دارو ارسال شده است. اما عزيزي نكته جالب ديگري هم مطرح كرده و به ايرنا گفته: «تمام پاكت‌هاي كيك‌هايي كه شهروندان در آنها قرص پيدا كرده بودند، باز شده اما هرچه بازرسان ما در مغازه‌ها، انبارها و كارخانه‌ها گشتند و كارتن‌ها و پاكت‌هاي كيك را بازكردند، در هيچ‌كدام، قرصي پيدا نشد جز همان كيك‌هاي باز‌شده در دست بچه‌ها و دانش‌آموزان.
به دنبال اظهارنظر عزيزي، وزارت بهداشت هرگونه مسموميت بر اثر مصرف اين كيك‌ها را هم در حالي تكذيب كرده كه مسوول روابط عمومي بيمارستان علي‌ابن‌ابيطالب(ع) رفسنجان از مسموميت پنج كودك بر اثر مصرف بيسكوييت مسموم و رييس اورژانس پيش بيمارستاني و مدير مركز حوادث و فوريت‌هاي پزشكي كرمان هم از مسموميت هفت كودك در استان كرمان به دليل مصرف كيك و كلوچه حاوي قرص‌هاي مشكوك خبر داده بودند.
اما به دنبال تشكيك ستاد وزارت بهداشت درباره صحت تمام اين اتفاقات، مدير روابط عمومي دانشگاه علوم پزشكي هرمزگان هم تاكيد كرده كه 30 نمونه كيك ارسالي حاوي قرص‌هاي مشكوك، باز بوده و هيچ‌كدام از قرص‌هاي كشف‌شده هم مشابه يكديگر نبوده بلكه انواع و اقسام قرص‌ها و كپسول‌ها را شامل مي‌شده و تاكيد كرده كه: «به صورت تصادفي از هر كدام از شركت‌هاي مواد غذايي در مناطق مختلف استان كارتن‌هاي صد عددي از محصولات مختلف تهيه شد و كارتن‌ها هم در حضور كارشناسان معاونت بهداشتي و غذا و دارو باز شد اما پس از بررسي دقيق هيچ‌گونه مواد غير‌طبيعي (قرص يا كپسول) در آنها مشاهده نشد و با اطمينان اعلام مي‌كنيم محصولات توليدي در كارخانجات داخلي طبق بررسي‌هاي متعددي كه انجام شده هيچ‌گونه آلودگي نداشتند.» روابط عمومي دانشگاه علوم پزشكي زاهدان هم تشكيكي درباره صحت نداشتن اين ادعاها مطرح كرده و مانند مسوولان وزارت بهداشت، تاكيد كرده كه به دنبال ادعاي خانواده‌اي در سراوان درباره پيدا شدن دو عدد قرص سفيد رنگ در ميان كيكي كه از مغازه خريداري كرده بودند، سريعا موضوع تحت بررسي قرار گرفت و حتي واحد صنفي كه اين كيك را به فروش رسانده بود، مورد بررسي قرار گرفت و هيچ مورد ديگري مانند اين كيك در آنجا پيدا نشد.