تهران امروز ميزبان دومين نشست گفت‌وگوي امنيت منطقه‌اي با حضور دبيران و مشاوران امنيت ملي و مقامات عالي امنيتي كشورهاي روسيه، چين، هند، افغانستان، تاجيكستان و ازبكستان است؛ نشستي كه پاييز سال گذشته براي نخستين‌بار با حضور ايران، روسيه، چين، هند و افغانستان برگزار شد و امسال دو كشور تاجيكستان و ازبكستان هم به آن اضافه شدند. امروز دبيران و مشاوران امنيت ملي 6 كشور خود را به تهران رسانده‌اند تا مهمان دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي باشند. به گزارش اين دبيرخانه، امسال تمركز اين نشست بر موضوع افغانستان و مبارزه همه‌جانبه با اشكال مختلف تروريسم در اين كشور است. محور نخستين نشست گفت‌وگوي امنيت منطقه‌اي كه مهر ماه گذشته در تهران برگزار شده بود، افزايش هماهنگي ميان كشورهاي منطقه در برابر تروريسم تكفيري بود.
به گزارش اعتماد، نشست گفت‌وگوي امنيت منطقه‌اي با محوريت افغانستان در حالي برگزار مي‌شود كه اوضاع امنيتي در اين كشور همسايه هر روز روند وخيم‌تري را طي مي‌كند و گزارش‌هاي نگران‌كننده‌اي درباره رشد نفوذ طالبان و همچنين حضور عناصر داعش در اين كشور به چشم مي‌خورد. در حالي كه از منظر سياسي، دولت فعلي در افغانستان به دليل عدم مشخص شدن نتيجه انتخابات اين كشور در حالت استندباي است وضعيت امنيتي نيز روز به روز وخيم‌تر مي‌شود. همزمان رايزني‌هاي سياسي طالبان با كشورهاي همسايه نظير ايران، روسيه و چين به شكل مداوم ادامه دارد و اين در حالي است كه مذاكرات ميان اين گروه و هيات امريكايي به رياست زلمي خليل‌زاد فعلا در شرايط نيمه‌اغما است. حمدالله محب، مشاور امنيت ملي افغانستان در حالي به منظور شركت در نشست امنيت منطقه‌اي عازم تهران شده كه كشورهاي مجاور با افغانستان به شدت نگران بازگشت طالبان به قدرت و همزمان قوت گرفتن نيروهاي داعش در اين كشور هستند. كمتر از يك ماه پيش بود كه حامد كرزي، رييس‌جمهوري پيشين افغانستان در يك نشست خبري در كابل هشدار داد كه اوضاع افغانستان به شدت در حال بدتر شدن است. كرزي با مخاطب قرار دادن محمد اشرف غني، رييس‌جمهوري افغانستان اعلام كرد كه او بايد به وضعيت كنوني اين كشور توجه كند. كرزي صلح را دستاورد 18 سال گذشته در افغانستان دانست و تاكيد كرد كه مردم افغانستان خواستار حفظ صلح هستند نه ناآرامي بيشتر.
نمودار وضعيت امنيتي در افغانستان در آمارهاي بين‌المللي نيز نزولي است. براساس گزارش جديد موسسه اقتصاد و صلح، افغانستان بزرگ‌ترين قرباني تروريسم در جهان است. براساس اين گزارش، افغانستان بيشترين ميزان مرگ و مير ناشي از تروريسم را داشته كه نسبت به سال قبل ۵۹درصد افزايش را نشان مي‌دهد. همچنين در بخشي از اين گزارش آمده كه براي اولين‌بار از سال ۲۰۰۳، تعداد قربانيان تروريسم در عراق كمتر شده و عراق جاي خود را به افغانستان در اين جدول داده است. همچنين در بخش ديگري از اين گزارش آمده كه در سال ۲۰۱۹، طالبان با پشت‌سر گذاشتن داعش، مرگبارترين گروه تروريستي جهان شد. اين گروه مسووليت ۳۸درصد كل مرگ افراد بر اثر تروريسم را در سطح جهان در سال ۲۰۱۸، برعهده داشت. افزايش فعاليت‌هاي تروريستي در افغانستان، همراه با كاهش درگيري‌ها در سوريه و عراق، منجر به غلبه طالبان بر داعش به عنوان مرگبارترين گروه تروريستي جهان در سال ۲۰۱۸ شد.
در همين راستا جمهوري اسلامي ايران كه در مسير مبارزه با گروه‌هاي تروريستي در سوريه و همچنين داعش در عراق در منطقه پيشرو بوده در مساله افغانستان نيز نگراني‌هاي خود را پنهان نكرده و با توسل به راهكارهاي چندجانبه داخل منطقه‌اي خواهان مقابله با رشد داعش و همچنين تضعيف قدرت مركزي در نتيجه افزايش نفوذ جغرافيايي و سياسي طالبان شده است.
توسعه تروريسم؛ تهديدي براي صلح افغانستان
در حاشيه نشست امسال ديدار و گفت‌وگوي دوجانبه دبيران و مشاوران امنيت ملي كشورهاي حاضر در نشست نيز برگزار خواهد شد كه البته ديدارهاي نمايندگان كشورهاي مهمان با علي شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي از روزگذشته آغاز شده است. در همين راستا، «چين ون چينگ» وزير امنيت ملي جمهوري خلق چين كه در صدر هيات بلندپايه امنيتي براي شركت در دومين نشست امنيت منطقه‌اي به تهران سفر كرده است، بعدازظهر روز گذشته با دريابان «علي شمخاني» نماينده مقام معظم رهبري و دبير شوراي عالي امنيت ملي ديدار و گفت‌وگو كرد. شمخاني در اين ديدار، با قدرداني از نقش فعال جمهوري خلق چين در نشست‌هاي امنيتي گفت‌وگوي منطقه‌اي گفت: اميدوارم با مساعي مشترك كشورهاي عضو نشست بتوانيم گام‌هاي سازنده‌اي براي افزايش ثبات و امنيت در منطقه برداريم.
او با تاكيد بر اراده رهبران عالي دو كشور براي ارتقاي مشاركت راهبردي و توسعه روابط همه‌جانبه ميان تهران و پكن اظهار داشت: نهادهاي امنيتي ايران و چين مي‌توانند در محقق كردن توافقات دو كشور در ابعاد سياسي، اقتصادي و دفاعي نقش ويژه‌اي داشته باشند. دبير شوراي عالي امنيت ملي با اشاره به موضوع دومين نشست گفت‌وگوي منطقه‌اي كه با موضوع افغانستان برگزار مي‌شود، تصريح كرد: توسعه تروريسم و تلاش برخي كشورهاي منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي براي حفظ و مديريت ناامني در اين كشور مهم‌ترين چالش‌هايي است كه صلح و ثبات در افغانستان را تهديد مي‌كند. «چين ون چينگ» وزير امنيت ملي جمهوري خلق چين نيز در اين ديدار، با اظهار خرسندي از سفر به ايران و شركت در دومين نشست گفت‌وگوي امنيتي از ابتكار ايران براي پايه‌گذاري و تداوم اين نشست قدرداني كرد.
او روابط با جمهوري اسلامي ايران را داراي جايگاه مهمي نزد مسوولان عالي چين برشمرد و خاطرنشان كرد: اشتراك مساعي و رايزني مستمر مقامات دو كشور مي‌تواند در تحقق سريع توافقات انجام شده ميان روساي جمهور ايران و چين نقش تعيين‌كننده‌اي داشته باشد.
هشدار درباره راهبرد امريكا
براي گسترش اسلام‌هراسي
«محمدعلي وطن‌زاده» دبير امنيت ملي تاجيكستان كه در صدر يك هيات بلندپايه امنيتي به ايران سفر كرده است نيز روز گذشته با علي شمخاني ديدار و درباره مسائل دوجانبه، منطقه‌اي و بين‌المللي گفت‌وگو كرد. شمخاني در اين ديدار با اشاره به اشتراكات فراوان فرهنگي، قومي، ديني و زباني ايران و تاجيكستان گفت: هيچ محدوديتي در توسعه روابط و همكاري‌هاي دوجانبه نداريم. دبير شوراي عالي امنيت ملي با استقبال از حضور همتاي تاجيكي در دومين نشست گفت‌وگوي امنيت منطقه‌اي در تهران بر همكاري دو كشور در مقابله با خطر احياي مجدد داعش و گسترش آن تاكيد كرد. شمخاني بهترين و موثرترين راه مقابله با تفكرات افراطي و تكفيري را تبيين و ترويج صحيح اسلام رحماني خواند و خاطرنشان كرد: ترويج اسلام داعشي از راهبردهاي امريكا و رژيم صهيونيستي براي گسترش اسلام‌هراسي و ايجاد اختلاف، جنگ و بحران در كشورهاي اسلامي منطقه است.
مخالفت تاجيكستان با تاثيرگذاري طرف‌هاي ثالث بر رابطه با ايران
دبير شوراي امنيت ملي تاجيكستان نيز در اين ملاقات، نشست گفت‌وگوي امنيتي منطقه‌اي را كه با موضوع افغانستان برگزار مي‌شود، رخدادي مهم براي اشتراك مساعي درخصوص يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي امنيتي منطقه عنوان كرد. وطن‌زاده با اشاره به مرزهاي مشترك طولاني تاجيكستان با افغانستان، ناامني در اين كشور را بر امنيت ملي تاجيكستان تاثيرگذار دانست و گفت: نبايد گذاشت كه گروهي تروريست افراطي به نام اسلام، كشور افغانستان را ناامن و بي‌ثبات كنند و منطقه را با چالش‌هاي امنيتي فزاينده روبه‌رو سازند.
او با تاكيد بر ضرورت همكاري مشترك دو كشور در زمينه‌هاي مختلف خواستار جلوگيري از تاثيرگذاري طرف‌هاي ثالث بر روابط ايران و تاجيكستان شد.