تهران و يلدا
محمدجواد حقشناس
همانطوركه همه ميدانيم، «يلدا» از آن دست آداب و رسوم ايراني است كه ريشه در تاريخ چندهزارساله ما ايرانيان و بسياري از كشورهاي همريشه و نزديك به فرهنگ ما مثل تاجيكستان، افغانستان، تركمنستان، بخشهايي از هند و چين و... دارد. جمعيتي بالغ بر 500 ميليون نفر كه مراسمي چون: نوروز و مهرگان و يلدا را پاس ميدارند و برآنها باور دارند. آيينهايي كه به نوعي نمادي هستند از طبيعت و همسانگزيني و همراهي مردم با طبيعت و به بياني، موقعيتي براي ورودشان به درك درستي از گردش شب و روز و فصلها. جشنهايي با نگاهي متكي بر شادي و مهر و صلح و توجه به آنها. يلدا نيز به عنوان يكي از همين آيينها، ريشه در تفكري دارد كه انسان را اشرف مخلوقات و هر آنچه در طبيعت است ميداند. موجودي كه فرقي برايش نميكند سرما باشد و بلندترين شب سال يا گرما باشد و بلندترين روز سال يا نوروز و اعتدال طبيعت زيرا هر آنچه باشد او با همه آنها كنار ميآيد و براي هركدام، آييني را طراحي كرده است تا به سلامت خود و خانوادهاش بيشتر توجه داشته باشد. براي همين معتقدم اگر ما بتوانيم اين آيينها و اين ريشهها را شناسايي كنيم و نگاهي معرفتشناسانه به آنها داشته باشيم، ميتوانيم حال و روز بهتري را در زندگيمان تجربه كنيم. در شهر تهران نيز چند سالي است كه بحث آيينهاي ايراني مانند يلدا و نوروز و عموميشدن آنها آغاز شده است چرا كه بر اين باوريم كه به عنوان مديريت شهري بايد تلاش كنيم تا موقعيتهاي مناسبي براي بهرهمندي تمامي اقشار شهر از اين آيينها فراهم شود. در همين راستا، مديريت شهري تلاش كرده در مورد شب يلداي امسال در حوزههاي مختلف به اين رويداد به شدت مهم و اثرگذار توجه داشته باشد. رويدادي كه ميتواند فرصتي براي احترام به پدر و مادر و پدربزرگها و مادربزرگها و ديدار بزرگان خانواده و استحكام بيشتر نهاد خانواده باشد؛ آنهم در شهري مثل تهران كه شعارش تهران شهري براي سالمندان و شهري براي كودكان است. اين رويكرد امسال در تمامي مناطق و به خصوص در منطقه 6 به عنوان قلب پايتخت به صورت ويژهاي مورد توجه قرار گرفته است؛ آنهم با برپايي مراسمهايي در هتلها و براي ميهمانان غريب و دور از خانه آنها، برپايي جشنهايي براي كودكان كار و همچنين در گرمخانهها و براي كارتنخوابها و بيسرپناهان و اقشار آسيبپذير شهرمان و حتي برپايي جشني براي افغانهاي ساكن تهران در شهر ري. يا با برپايي كارناوال شادي از پارك لاله تا جنوب تهران در روز شنبه .... تا آنها نيز با ما در اين جشن بزرگ ايراني همراه شوند. در حقيقت به دنبال آن هستيم كه يلدا را از آپارتمانها و خانهها به بوستانها و فضاهاي شهرمان بكشيم تا همه در كنار هم شادي كنيم و در اين برهه سخت كنوني، از اين فرصت پيشآمده باستاني براي تجديد قواي روحي استفاده كنيم.