تمديد چارچوب زماني مكانيسم حل اختلاف
«جوزپ بورل»، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا روز گذشته از تمديد بازه زماني مكانيسم حل اختلاف در برجام خبر داد. بر اساس ترجمه خبرگزاري فارس از نوشته وبگاه اطلاعرساني اتحاديه اروپا، بورل با صدور بيانيهاي بعد از انجام مشورت با تروييكاي اروپايي حاضر در برجام گفت: «در تاريخ چهاردهم ژانويه، نامهاي از وزراي خارجه آلمان، فرانسه و انگليس دريافت كردم، مبني بر ارجاع دادن نگراني خود از اجراي تعهدات برجامي ايران به كميسيون مشترك كه به تبع آن مكانيسم حل اختلاف فعال شد.» وي ضمن اشاره به تاكيد مجدد تمام طرفهاي برجام بر حفظ اين توافق توضيح داد: «بهرغم اختلافنظر بر سر شرايط، اين توافق وجود دارد كه زمان بيشتري براي [مكانيسم حل اختلاف] به دليل پيچيدگي مسائل موجود، نياز است. به همين دليل زمانبندي تمديد شد.» اين مقام اروپايي با بيان اينكه چارچوب زمانبندي فرآيند مكانيسم حل اختلاف تمديد شد، افزود: «همگي توافق كردند تا مباحثات را در سطح كارشناسي براي رفع نگرانيها حول اجراي [تعهدات] هستهاي و همچنين آثار گستردهتر خروج امريكا از برجام و اعمال مجدد تحريمها ادامه دهند.» وي همچنين خبر داد كه كميسيون مشترك برجام نشست بعدي خود را در ماه فوريه برگزار ميكند.
تصميم جديد اروپا
پيش از اين «وال استريت ژورنال» گزارش داده بود كه كشورهاي اروپايي حاضر در توافق هستهاي قصد دارند، فرآيندي طولانيتر از آنچه در ابتدا تصور ميشد، براي ساز و كار حل اختلاف توافق هستهاي در دستور كار قرار دهند. اين نشريه به نقل از ديپلماتهاي اروپايي نوشته است تا زماني كه ايران برنامه هستهاي خود را بيش از اين گسترش ندهد، اروپاييها به سمت بازگرداندن تحريمهاي بينالمللي و از بين بردن توافق هستهاي حركت نخواهند كرد. به نوشته وال استريت ژورنال، هر چند مقامهاي اروپايي از ايران خواستهاند گامهاي برداشته شده در جهت كاهش پايبندي به برجام را به عقب بازگرداند، اما ديپلماتهاي اروپايي ميگويند تصور نميكنند كه تهران چنين خواستهاي را بپذيرد. از اينرو انتظار ميرود روند افزايش ذخاير اورانيوم ايران ادامه يابد. اروپاييها همچنين احتمالا افزايش مختصر تعداد سانتريفيوژهاي نصب شده ايران را نيز تحمل خواهند كرد. بنا بر اين گزارش، از ديد اروپاييها، نظارت و دسترسيهاي آژانس بينالمللي انرژي اتمي همچنان مهمترين اولويت است و در مقابل فعاليت ايران در زمينه تحقيق و توسعه سانتريفيوژ و گسترش فعاليت در تاسيسات «فردو» نيز «مايه نگراني» است.
ديپلماتهاي اروپايي گفتهاند خواهان آن هستند كه برنامه هستهاي ايران گسترش قابل توجهي نيافته و «زمان گريز» برنامه هستهاي ايران به ميزان قابل ملاحظهاي كاهش نيابد. آنها اقداماتي نمادين و ساده نظير كاستن از ميزان مازاد ذخاير آب سنگين را هم از اقداماتي توصيف كردهاند كه ممكن است اروپا خواهان آن باشد. وال استريت ژورنال نوشته است، مشخص نيست كه ايران اين شرايط را بپذيرد يا نه، اما ديپلماتهاي اروپايي ميگويند ايران از زمان اعلام گام پنجم كاهش تعهدات هستهاي اقدام ديگري براي گسترش برنامه هستهاي خود انجام نداده و همين امر مايه اميدواري است.