تثبيت اشغال فلسطين
محمود فاضلي
در طرح 181 صفحه‌اي رييس‌جمهور امريكا براي خاورميانه دو نقشه در زمينه كشور آينده فلسطين قرار دارد كه هيچ‌كدام ايجاد‌كننده يك كشور براي فلسطيني‌ها نيست. نقشه اول براي اين كشور، مانند يك جزيره در يك دريا است. شهرك‌هايي كه با ديوار و سيم خاردار محصور شده...
يعني كشوري كه به‌طور كلي در دامن اسراييل قرار دارد. جزيره بزرگ آن در بين 15شهرك قرار دارد كه اسراييلي‌ها ساكن آن بوده و بيت‌المقدس هم پايتخت اسراييل است. در يك نقشه، تونل‌ها و پل‌هاي زيادي هستند كه فلسطيني‌ها بايد بتوانند با ساير بخش‌هاي سرزمين خود بدون آنكه وارد خاك اسراييل شوند از طريق اين تونل‌ها رفتوآمد كنند. فلسطيني‌ها براي رفتن از كرانه باختري رود اردن به سوي غزه بايد فقط از زير زمين رفتوآمد كنند. يعني هر فلسطيني در هر نقطه‌اي كه رفتوآمد كند زير كنترل امنيتي اسراييل قرار دارد.
اين نقشه شامل غصب و الحاق خاك فلسطين اشغالي به اسراييل است. ترامپ طرح صلحي را ارايه كرده كه همه زواياي آن به سود اسراييل بوده و فلسطيني‌ها عملا هيچ حقي ندارند. براساس طرح ترامپ كشور آينده فلسطين بايد زير كنترل كامل اسراييل باشد. اسراييل حريم هوايي فلسطين را در كنترل خواهد داشت و در زمين فلسطيني‌ها بايد تحت كنترل نيروهاي امنيتي اسراييل باشند. دولت فلسطين بدون اجازه اسراييل اجازه عضويت در هيچ سازمان بين‌المللي را نخواهد داشت. كشور جديد فلسطين بايد شكايت‌هاي خود عليه اسراييل و امريكا به ديوان داوري بين‌المللي را پس بگيرد و در آينده نيز هرگز عليه اين دو كشور اقدام به چنين كاري نكند.
دولت آينده فلسطين نبايد هرگز يك تبعه اسراييل يا امريكا را از طريق پليس جهاني يا ساختار دادگستري غير اسراييلي و امريكايي تحت تعقيب قرار دهد. كشور فلسطين زماني مي‌تواند تشكيل شود كه فلسطيني‌ها همه شرايط تعيين‌شده از سوي امريكا و اسراييل را عملي كنند. در چنين شرايطي مي‌تواند قرارداد صلح امضا شود. هيچ راه‌حلي براي آوارگان فلسطيني ارايه نشده و تصريح شده كه پس از امضا اين قرارداد، ارگان امدادي سازمان ملل براي آوارگان فلسطيني كه البته ترامپ پيش از آن هم خواهان انحلال آن بود، منحل شود. امريكا و اسراييل عملا شرايط ايجاد يك كشور را به فلسطيني‌ها ديكته كرده‌اند.
اگر فلسطيني‌ها، كشور مورد نظر امريكا و اسراييل را بپذيرند واشنگتن به آنها كمك اقتصادي خواهد كرد و اگر آن را رد كنند فرصت تاريخي را از دست خواهند داد! آنها براي فلسطيني‌ها حيطه هيچ مانوري را باقي نگذاشته‌اند. آنها اگر تحت اين شرايط اين طرح صلح را هم قبول كنند بازهم تا ابد زير كنترل امريكا و اسراييل قرار خواهند داشت. چيزي كه ترامپ از فلسطيني‌ها مي‌خواهد يك كاپيتولاسيون مطلق است.
شواهد آشكارا نشان مي‌دهد اين‌بار هم مانند ديگر موارد، براي ترامپ فقط خودش مطرح است. او فردي است كه به نمايش‌هاي بي‌محتوا علاقه‌مند است. ترامپ سياست امريكا را در شخص خود خلاصه كرده است، مي‌خواهد كاري را صورت دهد كه هيچ‌كس پيش از او انجام نداده، يعني برقراري صلح بين فلسطيني‌ها و اسراييلي‌ها. او با چنين طرحي به دنبال جايزه صلح نوبل است. او تلاش مي‌كند توجه افكار عمومي به فرآيند استيضاح خود را به موضوع ديگري منحرف سازد. او پس از آنكه حتي «بولتون» مشاور امنيت ملي سابقش اتهامات زيادي به او وارد كرد، در تنگنا قرار گرفته است. او با اين طرح مي‌خواهد به نتانياهو دوست ديرينه‌اش كه با اتهام اختلاس مالي روبرو است، كمك كند. ترامپ با طرح خود، نه فقط افكار عمومي را به موضوع ديگري جز فرآيند استيضاح خود منحرف كرده بلكه تلاش دارد وانمود كند كه او از هر رييس‌جمهور ديگري بيشتر براي منافع اسراييل كار كرده است!
ترامپ و نتانياهو حداقل در زمينه سياست داخلي مي‌خواهند موقعيت متزلزل خود را بهتر كنند. همچنين عليه ترامپ فرآيند استيضاح در جريان بوده و و نتانياهو نيز مي‌خواهد نخست‌وزير باقي بماند. تا به امروز هيچ رييس‌جمهوري در امريكا چنين طرح صلح يك‌جانبه‌اي را به سود اسراييل ارايه نكرده است. طرح ترامپ بي‌شك يك پيامد تاريخي دارد و آن اينكه سياست ديرينه امريكا به عنوان ميانجي بين اعراب و اسراييل را عملا از بين برده است.
پيش‌بيني‌ها نشان مي‌دهد اين برنامه صلح، تنش‌ها در منطقه را افزايش خواهد داد. در كرانه باختري رود اردن و نوار غزه اعتراضاتي صورت خواهد گرفت. كشورهاي عضو اتحاديه اروپا كه در سال‌هاي اخير هيچ گامي در زمينه عملي كردن طرح صلح ايجاد دو طرف برنداشته‌اند نيز بايد در اين زمينه اعلام نظر كنند. احتمالا اتحاديه اروپا هم تفاهمي با اين طرح صلح نشان نخواهد داد زيرا اين طرح همه قراردادهاي بين‌المللي و قطعنامه‌هاي سازمان ملل را ناديده گرفته و در تضاد با حقوق بين‌المللي است. با اين طرح روابط اسراييل با اردن هم دچار مشكل خواهد شد. اردن مسوول اداره اماكن مقدس براي مسلمانان در بيت‌المقدس بوده و ضمنا در اين طرح صلح تاكيد شده دره اردن هم بايد به خاك اسراييل ملحق شود و ضمنا بازگشت دو ميليون آواره فلسطيني در اردن به سرزمين‌هاي اشغالي هم ممنوع مي‌شود.
بسياري بر اين باورند براي اينكه يك فرآيند صلح موفق باشد بايد از سوي طرفين مورد حمايت قرار گرفته و نهادينه شود. بعلاوه چنين فرآيندي بايد موضوعات برجسته وضعيت نهايي شامل تعيين مرزها، امنيت و وضعيت بيت‌المقدس و حقوق آوارگان در طي مذاكره بين طرفين را حل و فصل كرده باشد. خطوط اصلي تعهدات درازمدت بسياري از كشورها و حتي بعضي از اروپايي‌ها آن است كه در راه‌حلي مشاركت كنند كه براي هميشه به كشمكش اسراييلي- فلسطيني پايان دهد و در اين راه‌حل اجماع گسترده بين‌المللي و قطعنامه‌هاي سازمان ملل نيز لحاظ شده باشد.