افول اخلاقي امريكا
علي بيگدلي
اتفاقاتي كه در سخنراني سالانه دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا در كنگره امريكا رخ داد بي‌سابقه نبود، پيش از اين نيز در تاريخ امريكا شاهد چنين اختلافات جناحي و حزبي بوديم؛ اما روند جديدي كه از زمان انتخاب ترامپ به عنوان رييس‌جمهور در امريكا آغاز شده است، روز به روز به دوقطبي شدن در جامعه امريكا افزايش پيدا مي‌كند. امريكا در دهه اخير با مشكلات عميق اجتماعي و اختلاف‌نظر شديد سياسي مواجه بوده، اما حس خودستايي و خودپسندي ترامپ، به تدريج نه تنها باعث شده است كه يك قطب سياسي امريكا روز به روز نسبت به رفتار و عملكرد او بيگانه‌تر و ناخرسندتر بشود، بلكه در حيثيت سياسي امريكا در جامعه بين‌المللي هم اثر گذاشته است. اقدام دونالد ترامپ، در خودداري كردن از دست دادن با رييس مجلس نمايندگان در آغاز سخنراني‌اش يك اقدام بسيار غيرمودبانه و غيرحرفه‌اي بود كه از همان آغاز جو جلسه سخنراني را تحت تاثير خود قرار داد. در نهايت، واكنش رييس مجلس نمايندگان به اين رفتار، پاره كردن سخنراني رييس‌جمهور بود. هيچ يك از اين صحنه‌ها، در جهان پيوسته امروز از ديد ناظران، سياستمداران و تحليلگران پنهان نماند و به نمايشي از وضعيت شكاف و دوقطبي در امريكا براي جهانيان تبديل شد. اين اقدامات و چنين رفتارهايي، عملا حيثيت امريكا را در صحنه بين‌المللي دچار خدشه شديد‌تري مي‌كند. اقدام به دعوت از خوان گوايدو، سياستمداري كه در كشورش ادعاي رياست‌جمهوري كرده است، يك اقدام عجيب و غيرعادي ديگر بود كه باز هم به لحاظ بين‌المللي و ديپلماتيك، در جايگاه دولت ايالات متحده تاثير مي‌گذارد. به هر حال حضور اين فرد در يك جلسه رسمي كنگره امريكا به عنوان مهمان بلندپايه‌ترين مقام اجرايي اين كشور، در شرايطي كه وضعيت سياسي در ونزوئلا نامشخص است و هنوز گوايدو از سوي بخش عمده‌اي از كشورهاي جهان به رسميت شناخته نمي‌شود، يك اقدام نادرست و خامدستانه بود. دونالد ترامپ به دليل اينكه در سياست خارجي تاكنون دستاورد مشخصي از خود به‌جا نگذاشته و تاكنون به شدت از سوي منتقدانش به دليل ناتواني در سياست خارجي مورد سرزنش قرار گرفته است...
شايد تلاش كرد كه با دعوت و نمايش خوان گوايدو در اين جلسه، او را به عنوان يك دستاورد سياست خارجي به ديگران نمايش دهد و مساله ونزوئلا را كه بعد از يك‌سال عملكرد ناموفق گوايدو و حاميانش در براندازي حكومت، كم‌كم رو به خاموشي مي‌رفت دوباره به صدر اخبار بازگرداند. اين رفتارها از لحاظ اخلاق سياسي و حيثيت بين‌المللي به جايگاه ايالات متحده امريكا در نظام بين‌المللي ضربه مي‌زند و به تدريج مي‌تواند از يك سو باعث بي‌اعتمادي بيشتر كشورهاي جهان به نظام سياسي امريكا و از سوي ديگر بي‌ميلي هر چه بيشتر جامعه امريكا به مشاركت در روند انتخابات و سياست شود. بهرغم تمامي اختلاف‌ها در امريكا و با وجود تمام انتقادهايي كه به رفتار ترامپ وارد است، ترامپ نماينده حزبي است كه از يك امتياز ويژه در امريكا برخوردار است. بر خلاف حزب دموكرات امريكا كه مستمرا مجبور است با تكيه بر آراي خاموش و اقشار پيشرويي كه ممكن است انتظارات زيادي از آنها داشته باشند، براي رسيدن به كرسي‌ها انتخابي حكومت امريكا تلاش كند، جمهوري‌خواهان يك پايگاه راي بسيار روشن و ثابت دارند كه در هر بزنگاهي و بهرغم هر مساله‌اي مي‌توانند بر آن تكيه كنند. يك قشر از راي‌دهندگان سفيدپوست ساكن جنوب، شرق و مركز امريكا كه عميقا از ارزش‌هاي سرمايه‌داري، قدرت سخت امريكا و ملي‌گرايي افراطي دفاع مي‌كنند و عمدتا از افراد مذهبي متعصب و طرفداران درون‌گرايي و بيگانه‌هراسي تشكيل شده است، به صورت سنتي در هر شرايطي به جمهوري‌خواهان راي مي‌دهند. دموكرات‌ها بر خلاف جمهوري‌خواهان از چنين پايگاه راي مجتمع و همبسته‌اي برخوردار نيستند، چندين عامل پول، مذهب، نژاد و لابي‌ها و انديشكده‌هاي قدرتمند باعث شكلي از چسبندگي در جامعه راي‌دهندگان جمهوري‌خواه مي‌شود كه دموكرات‌ها در امريكا از آن بي‌بهره‌اند. بعيد است كه دوقطبي‌هاي سياسي، جنجال‌هاي تبليغاتي و آبروريزي‌هاي ديپلماتيك، پايگاه راي‌دهندگان ترامپ دچار تحول عمده و شديد شود. موج‌هاي سياسي اخير، به ويژه استيضاح ترامپ در كنگره، چندان تاثيري بر پايگاه ثابت آراي او نخواهد گذاشت، هر چند كه ممكن است در شرايطي بتواند به جذب آراي جديد براي دموكرات‌ها كمك كند، اما باعث ريزش راي ترامپ نمي‌شود. در چنين شرايطي، ترامپ با اطمينان از پايگاه راي ثابت خودش و اميد به انتخاب مجدد به عنوان رييس‌جمهور در انتخابات آبان ماه سال آينده، غرور و تكبر بيشتري پيدا مي‌كند تا بدون توجه به انتقادها و موانع سياسي، با جديت به راه خود ادامه دهد.