هنگامي كه كارلوس كيروش فوتبال ايران را ترك كرد و فدراسيون به دنبال جانشيني براي او بود، دراگان اسكوچيچ حتي آخرين نفري هم نبود كه در ذهن هواداران فوتبال براي نشستن روي نيمكت تيم ملي ميآمد. با اين وجود بعد از رفتن ويلموتس و منتفي شدن حضور برانكو و كنار رفتن گزينههاي داخلي، كساني كه گمان ميرفت هميشه به عنوان آخرين كساني كه تحت هر شرايطي حاضرند روي نيمكت تيم ملي بنشينند و با توجه به فرصت اندك باقيمانده تا شروع دور برگشت مقدماتي جام جهاني، قرعه شانس به نام دراگان اسكوچيچ افتاد تا او بعد از چند سال فعاليت در ليگ برتر و دسته يك باشگاههاي ايران بر مهمترين مسند فوتبال ايران بنشيند؛ يعني صندلي سرمربي تيم ملي. نهتنها هواداران فوتبال بلكه حتي خود اسكوچيچ هم احتمالا هيچگاه تصور نميكرد سيستم آشوب دنيا به گونهاي جلو برود كه در اين مقطع او براي هدايت تيم ملي انتخاب شود. البته اين مربي يكبار در هنگامي كه سرمربي ملوان بود و پيش از شروع جام جهاني 2014 در گفتوگو با «فارس» از علاقه خود براي نشستن روي نيمكت تيم ملي ايران گفته بود. با اين وجود اين مربي كروات حالا هدايت سرمربي تيم ملي ايران را برعهده دارد و بايد براي مقابله با بزرگترين چالش دوران فوتبالياش آماده شود.
مرد جامهاي حذفي
دراگان اسكوچيچ، متولد سپتامبر 1968 و فارغالتحصيل رشته روابط عمومي، فوتبالش را از كشورش كرواسي و باشگاه رييكا آغاز كرد و بعد راهي فوتبال اسپانيا شد و بعد از آن در كشور ايسلند و كشور امارات نيز چند صباحي به بازي مشغول شد. دراگان در طول دوران بازياش هيچگاه تبديل به يك بازيكن بزرگ نشد و تعداد بازيهاي باشگاهي او طي حدود 10 سال به عدد چشمگيري نرسيد. اسكوچيچ چند سال بعد از آويختن كفشهايش در سال 2006 به عنوان سرمربي به دنياي فوتبال بازگشت و هدايت تيم رييكا، تيمي كه از آن فوتبال حرفهاي را آغاز كرده بود را بر عهده گرفت و در همان سال موفق شد جام حذفي فوتبال كرواسي را با اين تيم به دست آورد. اسكوچيچ بعد از نمايش خوب در تيم رييكا راهي فوتبال اسلووني شد و هدايت تيم اينتربلوك را برعهده گرفت. تيمي كه سال قبلش از دسته دو تازه به دسته اول صعود كرده بود. اسكوچيچ در اينتربلوك موفق شد علاوه بر تثبيت جايگاه تيم در سطح اول فوتبال اسلووني سه جام قهرماني با اين تيم را به دست آورد. اينتربلوك تحت هدايت اسكوچيچ دو قهرماني متوالي جام حذفي در سالهاي 2007 و 2008 و قهرماني سوپرجام اسلووني در سال 2008 را به دست آورد. سه قهرماني جام حذفي نشان داد مربي تازهكار فوتبال كرواسي راه بردن اين جام را به خوبي بلد است. اسكوچيچ بعد از درخشش در فوتبال اسلووني با پيشنهادهاي خوب مالي راهي كشورهاي حوزه خليجفارس شد و ابتدا هدايت العربي كويت را به دست گرفت و با اين تيم در ليگ قهرمانان آسيا تا مرحله يكچهارم بالا آمد و سپس راهي تيم سرشناس النصر عربستان شد، اما اين مربي بعد از باخت به ذوبآهن در مرحله يكهشتم ليگ قهرمانان آسيا با نتيجه 4 بر 1 از سمت خود اخراج شد. اسكوچيچ بعد از اين اخراج به كشورش بازگشت و باز هم هدايت تيم رييكا را برعهده گرفت، اما خيلي زود و بعد از انجام تنها هفت بازي به دليل كسب نتايج ضعيف كنار رفت.
ورود به فوتبال ايران
سال 1392 دراگان اسكوچيچ سرمربي ملوان بندر انزلي شد. مديرعامل آن زمان ملوان صادق درودگر، رييس حال حاضر سازمان اقتصادي فدراسيون فوتبال ايران بود. اسكوچيچ در اولين و تنها فصل حضورش در ملوان تمام توجهات را به خودش جلب كرد. ملوان در فصل قبل از آمدن اسكوچيچ تنها 2 امتياز تا منطقه خطر فاصله داشت و با ايستادن در رتبه سيزدهم به كارش خاتمه داده بود. با آمدن اسكوچيچ اين تيم متحول و دغدغهاش از ماندن در ليگ، تبديل به تلاش براي كسب سهميه آسيايي شد. ملوان با هدايت سرمربي كرواتش با كسب 13 برد و 11 تساوي در رده هفتم جدول قرار گرفت در حالي كه با تيم هشتم 9 امتياز فاصله داشت. جز نتايج خوب، پرستيژ اين مربي شامل خوشپوشي و فن بيان او نيز مورد توجه اهالي فوتبال قرار گرفت. با اين وجود اسكوچيچ در پايان فصل و با وجود كسب نتايج خوب و محبوبيت بالا در بين انزليچيها به دليل مشكلات مالي باشگاه قيد ادامه همكاري با اين تيم را زد و در ابتداي فصل 94-93 هدايت تيم فولاد، مدافع عنوان قهرماني را برعهده گرفت و جانشين حسين فركي شد.
دوران اسكوچيچ در فولاد با فراز و نشيب زيادي همراه بود. در همان فصل بود كه ماجراي كارتهاي سربازي جعلي برخي بازيكنان رو شد و اين مشكل بيشتر از همه دامان فولاد را گرفت و اسكوچيچ سه نفر از مهمترين بازيكنانش شامل آرش افشين، بختيار رحماني و ساسان انصاري را از دست داد و حتي پاي مديرعامل وقت فولاد يعني سيفالله دهكردي نيز به ماجرا باز شد و تيم فولاد را وارد بحران كرد. با اين وجود فولاد با هدايت اسكوچيچ در فصلي كه سپاهان با 59 امتياز قهرمان شد، با 52 امتياز و بالاتر از استقلال و پرسپوليس در رده پنجم جاي گرفت. تيم او در آن فصل بهترين خط دفاع ليگ را با 24 گل خورده به دست آورد. اسكوچيچ در دومين سال هدايت فولاد با مشكلات بزرگتري روبهرو شد و در ابتداي فصل حتي قعرنشيني در جدول را نيز تجربه كرد. اسكوچيچ و فولاد كه در ابتداي فصل هدفشان را قهرماني يا حداقل كسب سهميه گذاشته بودند در نهايت به رتبهاي بهتر از نهم دست نيافت و در پايان فصل اسكوچيچ از فولاد جدا شد.
بازگشت به شمال
اسكوچيچ بعد از جدايي از فولاد، يكسال و نيم ايران را ترك كرد و در اين مدت هدايت هيچ تيمي را به عهده نگرفت. او در دي ماه 95 و بعد از جدايي نكونام از خونه به خونه بابل هدايت اين تيم دست يكي را بر عهده گرفت. هدف اسكوچيچ از نشستن روي نيمكت تيم متمول شمالي رساندن اين تيم به ليگ برتر و درخشش در جام حذفي بود. اسكوچيچ در 23 بازي هدايت خونه به خونه را برعهده داشت و در نهايت در فصلي بسيار جنجالي، با تفاضل گل كمتر نسبت به نساجي شانس حضور در ليگ برتر را از دست داد. بعد از آن فصل مديران خونه به خونه تا مدتها تلاش كردند با اثبات تباني نساجي و راهآهن در هفته آخر، ديداري كه به برتري 6 گله نساجيچيها و صعود اين به تيم به ليگ برتر انجاميد، به ليگ برترصعود كنند، اما ناكام ماندند. در جام حذفي اما اسكوچيچ تبحرش را در اين جام نشان داد و خونه به خونه را به فينال رساند. در فينال اما تيمش مقابل استقلال شفر و مامه تيام آماده آن روزهاي آبيها با يك گل شكست خورد و نايبقهرمان شد. اسكوچيچ بعد از نيمفصل همراهي با خونه به خونه از اين تيم جدا شد. از ابتداي فصل جاري ليگ برتر اين مربي كروات با تيم صنعت نفت آبادان به سطح اول فوتبال ايران بازگشت. اسكوچيچ در هجده هفته نشستن روي نيمكت صنعت نفت نتايج خوبي با اين تيم كسب كرد و برزيل فوتبال ايران را به رتبه ششم جدول رساند. از جمله پيروزيهاي درخشان اسكوچيچ در صنعت برد 4 بر 2 اين تيم مقابل سپاهان اصفهان بود. با اين وجود همزمان با كوچ دستهجمعي مربيان خارجي از فوتبال ايران، اسكوچيچ هم كمكم ساز جدايي كوك كرد. بعد از اينكه وزارت نفت حمايتش را از تيمهاي زيرمجموعه شركتهاي نفت برداشت، اسكوچيچ ديگر نتوانست با صنعت ادامه دهد و سه روز پيش از اين تيم جدا و روز پنجشنبه در بحبوحه اخبار دربي به عنوان سرمربي تيم ملي ايران انتخاب شد.
جزييات قرارداد
اسكوچيچ 48 ساعت بعد از جدايي از صنعت نفت با قراردادي 3 ساله هدايت تيم ملي ايران را پذيرفت. قرارداد اسكوچيچ چند نكته جالب دارد؛ اول از همه اينكه او قراردادي ريالي با فدراسيون فوتبال امضا كرده است تا مشكل اصلي فدراسيون براي پرداخت دستمزد مربيان خارجي حل شود. طبق شنيدهها اين مربي كروات سالانه رقمي نزديك به 5 ميليارد تومان دريافت خواهد كرد. دومين نكته جالب قرارداد اسكوچيچ سه مرحلهاي بودن آن است به اين شكل كه قرارداد در صورت صعود از مرحله نخست انتخابي جام جهاني وارد فاز دوم خواهد شد كه مرحله نهايي انتخابي جام جهاني 2022 است. در صورتي كه تيم ملي راهي جام جهاني شود، قرارداد وارد فاز سوم ميشود كه اسكوچيچ در جام جهاني قطر روي نيمكت تيم ملي مينشيند و در جام ملتهاي سال 2023 نيز هدايت تيم ملي را به عهده خواهد داشت. همچنين يكي از مسائل مربوط به حضور اسكوچيچ در تيم ملي، بحث غرامت جدايي او از صنعت نفت است. اين مربي طبق توافقنامه امضا شده براي فسخ قرارداد با صنعت نفت در صورت پيوستن به تيم جديد، بايد 140 هزار دلار به باشگاه آباداني پرداخت كند. اينكه آيا اين پول توسط او بايد به صنعت نفت پرداخت شود يا فدراسيون فوتبال، هنوز مشخص نيست و يكي از مسائل مورد مذاكره نيز بوده است. ضمن اينكه ملادن زگانير كه سابقه كار در تيم زير ۲۱ سال كرواسي را دارد در كنار توني اوسنيك كه در تيم ملي اسلووني كار كرده است، دستياران جديد اسكوچيچ در تيم ملي ايران خواهند بود. اين خبر را سايت «HRT» كرواسي و با تاييد دراگان اسكوچيچ اعلام كرده است تا دو دستيار خارجي اين مربي كروات در تيم ملي فوتبال ايران مشخص شوند.
واكنشها به انتخاب اسكوچيچ
اولين واكنش رسمي كه از تلويزيون پخش شد، واكنش عليرضا منصوريان مهمان برنامه فوتبال برتر براي ويژهبرنامه دربي بود. عليمنصور در آن برنامه و در طول دو دقيقه شديدترين حملات را به اسكوچيچ و كساني كه او را انتخاب كردهاند روا داشت و حضور اين مربي روي نيمكت تيم ملي را توهين به مربيان ايراني دانست. فرهاد مجيدي دومين كسي بود كه به انتخاب اسكوچيچ واكنش نشان داد. او در كنفرانس خبري بعد از دربي با انتقاد از انتخاب اين مربي گفت: «بالاخره فدراسيون فوتبال اين تصميم را گرفته و كميته فني هم نظر داده است. فكر ميكنم آقاي كيروش اين كميته فني را جمع كرده بود و بعد از رفتن او آنها باز دكان خودشان را باز كردهاند. اين همه مربي خوب ايراني داشتيم كه بازيكنان ايراني را خوب ميشناختند. اين اتفاقات فقط در فوتبال ايران ميافتد.» در كنار انتقادات امير قلعهنويي كه يكي از گزينههاي جدي هدايت تيم ملي بود، بعد از انتخاب اسكوچيچ گفت: «به دوست خوبم اسكوچيچ كه انسان خوب و مربي بادانشي است، تبريك ميگويم. مطمئنم با آمدن او، فوتبال ما به روزهاي خوبش بازميگردد. از فدراسيون فوتبال و وزارت ورزش و جوانان تشكر ميكنم كه مرا جزو گزينههاي سرمربيگري تيم ملي قرار دادند.» عليرضا بيرانوند گلر اول تيم ملي نيز بعد از دربي گفت: «اتفاق خيلي خوبي بود، به خاطر اينكه اسكوچيچ در ايران بوده و در تمام تيمهايي كه حضور داشته نتايج خوبي گرفته و بازيكنان ايراني را ميشناسد. فكر نميكنم او با برانكو فرقي داشته باشد. من هميشه دوست داشتم مربي خارجياي به تيم ملي بيايد كه بازيكنان را بشناسد. انتخاب خيلي خوبي بود و اميدوارم اسكوچيچ به تيم ملي كمك كند.» برانكو ايوانكويچ نيز به انتخاب هموطنش براي هدايت تيم ملي واكنش نشان داد. برانكو كه خودش جزو گزينههاي هدايت تيم ملي ايران بود و با قبول هدايت عمان از فهرست فدراسيون فوتبال ايران خارج شد، گفت: «اين تصميم بسيار خوبي براي فوتبال ايران بود. مطمئنا دراگان مربي خيلي خوبي است و ميتواند كارهاي بسيار خوبي را براي تيم ملي ايران انجام دهد.»
اولين مصاحبه سرمربي جديد تيم ملي
دراگان اسكوچيچ بعد از قبول هدايت تيم ايران در گفتوگو با سايت «HRT» كرواسي گفت: «مطمئنا حضور در جمع مربيان بزرگ ديگر كرواسي (كه سابقه سرمربيگري تيم ملي ايران را دارند) افتخار است. كرواتها در ايران بسيار مورد احترام هستند، بنابراين واقعا خوشحالم كه اين فرصت را پيدا كردم كه سرمربي ايران، يك كشور عالي فوتبالي باشم.» اسكوچيچ در مورد سابقه حضورش در فوتبال ايران نيز گفت: «سه، چهار تيمي كه من هدايتشان كردم، در تاريخ آنها بيشترين موفقيتها را كسب كردم. فكر ميكنم هدايت ايران بعد از اين تيمها منطقي بود. هدايت تيم ملي ايران در واقع بزرگترين چالش شغلي من است. من به چيزي بسيار ملموس رسيدم و آن موقعيت مربي تيم ملي ايران است.» اين مربي در مورد وضعيت ايران در دور نخست مقدماتي انتخابي جام جهاني اضافه كرد: «يك رقابت حساس براي رسيدن به جام جهاني وجود دارد. دو بازي حساس در تهران برابر بحرين و عراق داريم كه اميدوارم در حضور ۱۰۰ هزار تماشاگر برگزار شود و بتوانيم از اين گروه به مرحله بعد صعود كنيم. بازي اصلي ما برابر عراق است كه سرمربي اين تيم سركو كاتانچ دوست من است. انتظارها در ايران بسيار زياد است و همه ميخواهند ايران به جام جهاني صعود كند. بعد از نمايش خوب در دوره قبل جام جهاني در روسيه كه ايران نزديك به صعود از گروه خود بود، اكنون همه اميدوار به صعود ايران به جام جهاني هستند.»
اسكوچيچ در سال 2006 به عنوان سرمربي به دنياي فوتبال بازگشت و هدايت تيم رييكا، تيمي كه از آن فوتبال حرفهاي را آغاز كرده بود را بر عهده گرفت و در همان سال موفق شد جام حذفي فوتبال كرواسي را با اين تيم به دست آورد. اسكوچيچ بعد از نمايش خوب در تيم رييكا راهي فوتبال اسلووني شد و هدايت تيم اينتربلوك را برعهده گرفت. تيمي كه سال قبلش از دسته دو تازه به دسته اول صعود كرده بود. اسكوچيچ در اينتربلوك موفق شد سه جام قهرماني با اين تيم را به دست آورد. اينتربلوك تحت هدايت اسكوچيچ دو قهرماني متوالي جام حذفي در سالهاي 2007 و 2008 و قهرماني سوپرجام اسلووني در سال 2008 را به دست آورد.
عليمنصور شديدترين حملات را به اسكوچيچ و كساني كه او را انتخاب كردهاند روا داشت و حضور اين مربي روي نيمكت تيم ملي را توهين به مربيان ايراني دانست. فرهاد مجيدي نيز در كنفرانس خبري بعد از دربي گفت: «بالاخره فدراسيون فوتبال اين تصميم را گرفته و كميته فني هم نظر داده است. فكر ميكنم آقاي كيروش اين كميته فني را جمع كرده بود و بعد از رفتن او آنها باز دكان خودشان را باز كردهاند. اين همه مربي خوب ايراني داشتيم كه بازيكنان ايراني را خوب ميشناختند. اين اتفاقات فقط در فوتبال ايران ميافتد.» در كنار انتقادات امير قلعهنويي گفت: «به دوست خوبم اسكوچيچ كه انسان خوب و مربي بادانشي است، تبريك ميگويم. مطمئنم با آمدن او، فوتبال ما به روزهاي خوبش بازميگردد.