آنكارا آرايش جنگي گرفت

شهاب شهسواري |لحن مقام‌هاي آنكارا بعد از درگيري‌هايي كه منجر به كشته شدن تعدادي از نظاميان اين كشور در خاك سوريه شده، روي دور تند قرار گرفته است. اردوغان از «بهاي سنگين» دولت سوريه و مقام‌هاي دولت او از ادامه عمليات عليه ارتش سوريه سخن مي‌گويند. اين درحالي است كه رقم كشته‌ شدگان ارتش تركيه در عمليات اخير دولت سوريه براي آزادسازي بزرگراه كليد M-5 از تسلط گروه‌هاي مسلح به 13 نفر رسيده است و دو طرف بر استمرار عمليات نظامي تاكيد دارند. همزمان با ادامه درگيري‌ها، كاخ كرملين تاييد كرد كه قرار است بعد از يك هفته گمانه‌زني، ولاديمير پوتين و رجب طيب اردوغان، روساي جمهور روسيه و تركيه تلفني در اين زمينه با هم گفت‌وگو كنند. همزمان با اين تحولات ايران پيشنهاد وساطت ميان دمشق و آنكارا داده و دبيركل ناتو از روسيه و سوريه خواسته است عمليات خود را در ادلب متوقف كنند. سفير امريكا در ناتو هم هشدار داده كه كشورش با همراهي ناتو از تركيه، عضو اين سازمان در مقابل سوريه حمايت مي‌كند. يك هفته بعد از آنكه 8 نظامي تركيه بر اثر گلوله‌باران توپخانه ارتش سوريه در استان ادلب جان خود را از دست دادند در حادثه‌اي مشابه، بار ديگر 5 نظامي ارتش تركيه در اين منطقه هدف گلوله‌باران سنگين توپخانه ارتش سوريه قرار گرفتند. روز دوشنبه تركيه اعلام كرد كه با حمله به «115 هدف» دشمن و تخريب «101 هدف» انتقام اين حمله را گرفته است. مقام‌هاي تركيه تاكيد مي‌كنند كه به عمليات اينچنيني عليه ارتش سوريه در استان ادلب ادامه مي‌دهند. در برابر سوريه هم گفته كه تا زمان بازپس‌گيري تمام خاك اين كشور و اخراج نظاميان متجاوز خارجي به علميات خود در ادلب ادامه خواهد داد. همزمان يك هيات از وزارت دفاع روسيه در آنكارا به مذاكرات در مورد پايان مناقشه جاري در ادلب ادامه مي‌دهد. روز سه‌شنبه، دومين دور از گفت‌وگوها ميان هيات روسي و مقام‌هاي تركيه برگزار شد. رجب طيب اردوغان، رييس‌جمهور تركيه در حساب كاربري توييتر خودش حمله به نيروهاي تركيه را «هدف قرار دادن كل جامعه جهاني» توصيف كرده و مولود چاوش‌اوغلو، وزير خارجه اين كشور نوشته است:«ارتش ظفرمند ما در واكنش به بزدلاني كه اين عمليات را انجام داده‌اند به هر اقدامي كه لازم باشد، دست مي‌زنند.» عمر چليك، سخنگوي حزب حاكم عدالت و توسعه هم گفته است: «ارتش تركيه تا زمان عقب‌نشيني كامل نيروهاي رژيم به عمليات خود ادامه مي‌دهد.» دولت تركيه نظاميان خود را بر اساس توافق سه‌جانبه آستانه ميان ايران، روسيه و تركيه با هدف كاهش تنش در استان ادلب مستقر كرده اما مسكو و دمشق اين كشور را متهم مي‌كنند كه وظايف خود در كنترل گروه‌هاي شورشي مسلح و مسووليت جدا كردن گروه‌هاي تروريستي را از گروه‌هاي مخالف دولت به درستي انجام نداده است. در هفته‌هاي گذشته، ارتش روسيه به صورت مرتب از نقض آتش‌بس در ادلب و حملات به مواضع روسيه و سوريه در اطراف آن خبر مي‌دهد. هفته گذشته، وزارت دفاع روسيه ادعا كرد كه نيروهاي تركيه بدون اطلاع‌رساني و برخلاف توافق‌هاي موجود اقدام به جابه‌جايي نيرو كرده‌اند و تصادفا زير آتشباري قرار گرفته‌اند كه گروه‌هاي تروريستي را هدف قرار مي‌داد. در حالي كه در طول هفته‌هاي گذشته دولت سوريه به پيشروي در جنوب و شرق ادلب ادامه مي‌دهد، تركيه خواستار توقف اين علميات و خروج نيروهاي نظامي سوريه از استان ادلب شده است. در شرايطي كه مسكو و آنكارا از رسيدن راه‌حلي براي پايان دادن به مناقشه جاري در ادلب ناتوان مانده‌اند، جمهوري اسلامي ايران پيشنهاد داده تا براي حل و فصل اختلافات پادرمياني كند. محمدجواد ظريف، وزير امورخارجه جمهوري اسلامي ايران با انتشار پيامي در حساب كاربري خود در شبكه اجتماعي توييتر نوشت:«ايران بار ديگر بر آمادگي خود براي تسهيل گفت‌وگوي ميان دو همسايه برادر، تركيه و سوريه تاكيد مي‌كند. تشديد تنش‌ها فقط به منافع تروريست‌ها و حاميان‌شان كمك مي‌كند. اجتناب از خون‌ريزي و احترام به تماميت ارضي و حاكميت ملي ضروري است.» روز سه‌شنبه، اردوغان در ادامه تهديد‌هايش عليه سوريه تاكيد كرد كه به اقدامات نظامي عليه دولت سوريه در خاك اين كشور ادامه خواهد داد. اردوغان گفت:«ديروز (دوشنبه) دولت سوريه يك واكنش قاطع گرفت، ما به اين كار ادامه خواهيم داد. بهاي سنگيني پرداخت خواهند كرد. من فردا(چهارشنبه) در جمع نمايندگان پارلمان، گام‌هاي بعدي تركيه را اعلام خواهم كرد.» تركيه در طول هفته گذشته صدها خودروي زرهي و يگان‌هاي نظامي خود را به درون خاك سوريه منتقل كرده است. همزمان رسانه‌هاي روسيه خبر مي‌دهند كه دولت دمشق قصد دارد، عمليات خود را تا تسلط كامل بر بزرگراه M-5 كه بخش‌هايي از آن از سال 2012 در اختيار شورشيان است، ادامه دهند. بزرگراه كليدي M-5 حلب را به دمشق متصل مي‌كند و بخشي از آن از استان ادلب مي‌گذرد، بزرگراه كليدي ديگر M-4 نيز كه حلب را به لاذقيه متصل مي‌كند از مركز اين استان عبور مي‌كند. دولت تركيه ادعا مي‌كند كه بازپس‌گيري ادلب توسط دمشق، باعث آواره شدن صدها هزار نفر از ساكنان اين استان مي‌شود كه از وحشت جنگ داخلي در طول سال‌هاي گذشته به اين منطقه پناه آورده‌اند. استان ادلب در شمال سوريه تنها منطقه باقيمانده در اختيار گروه‌هاي شورشي مخالف دولت از جمله گروه‌هاي مسلح تحت حمايت تركيه و گروه‌هاي تروريستي وابسته به القاعده و بازماندگان داعش است.