مدرسه و دانشگاه
محمد داوري
شايد نتوان دو نهادي را يافت كه اينقدر از جهات مختلف به‌ويژه كاركردي و ماهيتي به هم نزديك باشند و از طرفي هم شايد عجيب باشد كه در كشور ما اين دو نهاد يعني مدرسه و دانشگاه اينقدر از هم بيگانه‌اند و ارتباط حداقلي نيز بين آنها برقرارنيست. درهاي مدرسه به روي دانشگاهيان بسته است و دانش‌آموزان هم راهي به دانشگاه در دوره دانش‌آموزي نداشته و معلمان نيز بعد از فارغ‌التحصيلي چندان گذرشان به دانشگاه نمي‌خورد لذا دنياي دانش‌آموزي و دانشجويي با كلي اشتراكات كاملا مجزا از هم هستند و دانش‌آموزان و دانشجويان هر كدام زندگي جزيره‌اي خود را دارند و معلمان و اساتيد هم چندان ارتباط و تعاملي با يكديگر ندارند.
اين واقعيت تلخ و تاسف‌انگيز موجب شده است تا دانش‌آموزان دوران مدرسه را با آرزو و اميد ورود به دانشگاه سپري كنند و دانشجويان هم پس از ورود با سرابي مواجه مي‌شوند كه چندان با روياهاي دوره دانش‌آموزي‌شان سازگاري ندارد.تلخ‌تر اينكه معلمان نيز كه همه تحصيل‌كرده‌هاي دانشگاه‌هاي مختلف هستند و سال‌ها در ارتباط با اساتيد متعدد بودند ارتباط و تعاملي نداشته و فرصت استفاده از فضاي دانشگاه‌ها و توانمندي اساتيد براي به‌روزرساني دانش و مهارت، از آنها سلب مي‌شود و روحيه پژوهشي معلمان كه لازمه موفقيت در اين حرفه است به‌شدت كاهش يافته و به فرآيند آموزش و پرورش آسيب‌هاي جدي وارد مي‌شود.
اما دانشجويان و اساتيد هم يك فرصت و بستر بسيار مهم به نام مدرسه را دراختيار ندارند تا پژوهش‌هاي لازم را انجام دهند به ويژه اساتيد علوم تربيتي كه بدون ارتباط با مدرسه و واقعيت‌هاي ميداني مدارس نمي‌توانند پاسخگوي نظام آموزشي و تربيت‌كننده دانشجوياني بوده كه معلماني موفق در مدارس باشند. اتفاق تلخي كه الان به روشني اثرات آن را ما شاهد هستيم و يكي از مهم‌ترين دلايل ناكارآمدي نظام آموزشي ما شكاف تئوري و عمل در اين عرصه است.
وقتي در يك جامعه مدرسه و دانشگاه با هم بيگانه هستند معنايش گسست امروز و فردا است؛ گسستي كه توسعه يك كشور و آينده يك جامعه را متاثر مي‌سازد. به‌خوبي از كميت و كيفيت ميزان ارتباط و تعامل اين دو نهاد مي‌توان وضعيت فعلي و آينده جامعه را ترسيم كرد و بيراه نيست اگر ادعا شود كه ريشه بسياري از ناكارآمدي‌ها در اين واقعيت تلخ قرار دارد. لذا تا دير نشده در مدارس بايد به‌روي دانشگاهيان گشوده شود، نبايد يك دانشجو آن هم دانشجوي رشته علوم تربيتي براي انجام يك پژوهش از هفت‌خان اداري بگذرد تا مجوز ورود به مدرسه را بگيرد. با يك كارت دانشجويي معتبر همه دانشجويان بايد اجازه ورود به بيش از يكصد هزار مدرسه را داشته باشند كه هر كدام در هر روز فرصت‌هاي بي‌نظير تحقيقي و پژوهشي دارند.