نگذاريم تجربه تاريخي جمهوريت از ميان برود
غلامرضا ظريفيان
نظام جمهوري اسلامي ايران به 41 سالگي رسيده، اما در تجربه مردمسالاري همچنان نوپاست. بهرغم اينكه تاكنون جمهوري اسلامي ايران انتخابات متعددي برگزار كرده، اما به نظر ميرسد كه همچنان در حوزه دموكراتيزاسيون و مردمسالاري نيازمند تجارب گرانسنگ بيشتري است. «جمهوريت»، مساله و دغدغه چندين دهه كشور بوده و جمهوري اسلامي بر اساس قواعد و قالبهايي متكي بر «جمهوريت» و البته «اسلاميت» شكل گرفته است، با اين حال به دليل برخي نگاههاي بسته يا درك غلط از مقوله جمهوريت همواره جريان يا جرياناتي داخل كشور تلاش كردند تا «جمهوريت» را در تقابل با «اسلاميت» نشان دهند.
جريانهايي كه ميخواهند قيممآبانه با استفاده از ظرفيتها و ابزارهاي قانوني و تفسيرهاي گسترده از نظارت، جامعه را از حضور كانديداها و نمايندگاني توانمند در مجلس به عنوان يكي از مهمترين كانونهاي جمهوريت محروم كنند. تلاش براي نشان دادن تقابل «جمهوريت» و «اسلاميت» البته پيامدهايي از جمله سرخوردگي و نااميدي از انتخابات را درپي داشته است. با اين حال برخي جريانها نيز با كوبيدن بر طبل تحريم انتخابات، ادله سرخوردگان و نااميدان از صندوق راي را محكمتر ميكنند و تلاش دارند اين مفهوم را القا كنند كه انتخابات در سرنوشت اين مردم تاثيري ندارد كه همه اينها منجر به كاهش مشاركت در انتخابات خواهد شد.
اگرچه برخي ادله مطرح شده، نسبتا معقول و صحيح مينمايد و اين نااميدي و سرخوردگي پذيرفتني است، اما نبايد فراموش كرد كه جامعه ما براي رسيدن به دموكراسي و مردمسالاري تلاش صدها ساله كرده و هزينههاي بسياري ايجاد كرده تا دستكم در چند دهه اخير مردمسالاري به لحاظ شكلي و در قالب قانوني محقق شود. مساله «جمهوريت» مسالهاي اساسي و بنيادين و خواست ملت ما بوده و هست؛ بنابراين با همه نامهربانيها، ناملايمات، فراز و فرودها در اين مسير نبايد اين تجربه گرانسنگ را به كساني واگذار كرد كه هيچ اعتقادي به جمهوريت ندارند يا دستكم در تلقيشان از جمهوريت براي مردم حضور نقش كمرنگي قائل هستند. ما معتقدان به اينكه «جمهوريت» و «اسلاميت» در تعارض با يكديگر نيستند بايد كمك كنيم تا نگذاريم جرياني كه كمر به از بين بردن جمهوريت بسته، موفق شود. از همينرو بايد در انتخابات شركت كنيم تا با انتخاب نمايندگاني-هرچند محدود- كه به واقع به جمهوريت اعتقاد دارند از ورود كساني كه ميخواهند از طريق مراجع قانوني به راديكاليسم شكل حقوقي بخشند، جلوگيري كنيم؛ چراكه راديكاليسم امروز بزرگترين آسيب كشور ما محسوب ميشود. مردم بايد هوشمندانه در دفاع از جمهوريت نقش ايفا كنند و با همين اندك سرمايهاي كه در اختيار دارند، در مسير مردمسالاري حركت كنند. نبايد بگذاريم تجربه تاريخي جمهوريت از ميان برود.