2 بازمانده انتخابات 94، در راه مجلس خبرگان

رقابت بر سر 7 كرسي مجلس خبرگان رهبري ديروز به پايان رسيد و ساكنان جديد «كاخ سنا» مشخص شدند. اولين انتخابات ميان‌دوره‌اي پنجمين دوره مجلس خبرگان رهبري در 5 استان تهران، خراسان‌رضوي، خراسان‌شمالي، فارس و قم همزمان با يازدهمين دوره انتخابات مجلس شوراي اسلامي برگزار شد و براساس آنچه وزارت كشور بعدازظهر روز يكشنبه اعلام كرد، علي مومن‌پور، عباسعلي اختري و غلامرضا مصباحي‌مقدم از تهران قرار است بر كرسي‌هاي اكبر هاشمي‌رفسنجاني، نصرالله شاه‌آبادي و سيدابوالفضل ميرمحمدي تكيه بزنند. غلامرضا فياضي، منتخب خراسان‌شمالي به‌ جاي حبيب‌الله مهمان‌نواز كه ارديبهشت ‌ماه 97‌ دار فاني را وداع گفت، مي‌نشيند. لطف‌الله دژكام از حوزه انتخابيه فارس به ‌جاي اسدالله ايماني به مجلس خبرگان رهبري راه يافت. همچنين محمد يزدي كه از قم كانديدا بود، جاي خالي محمد مومن را پر مي‌كند و آيت‌الله محمدتقي مصباح‌يزدي از خراسان‌رضوي جايگزين آيت‌الله سيدمحمود هاشمي‌شاهرودي شده است. اگرچه در نسبت‌سنجي ميان تعداد آرا، مقوله ميزان واجدان شرايط براي راي دادن نيز اهميت بسزايي دارد اما به صورت كلي و با نگاهي به جدول آراي اين 7 نفر شركت‌كننده در انتخابات اولين ميان‌دوره‌اي پنجمين دوره مجلس خبرگان، آيت‌الله محمدتقي مصباح‌يزدي با تعداد آراي «1093400» بيشترين ميزان راي را از ميان اين 7 نفر كسب كرده و آيت‌الله محمد يزدي كانديداي قم نيز با تعداد راي «۲۴۹۱۳۰» كمترين ميزان آرا را كسب كرده است.

همچنين در دوره پيشين، اكبر هاشمي‌رفسنجاني به عنوان سرليست تهران موفق شد بيش از 50درصد آرا را به خود اختصاص داده و بيش از 2 ميليون راي كسب كند اما آراي هيچ‌كدام از جايگزين‌هاي او براي حضور در مجلس خبرگان به يك ميليون هم نرسيد و به ترتيب علي مومن‌پور، عباسعلي اختري و غلامرضا مصباحي‌مقدم با كسب «963605»، «961773» و «708774» راي راهي مجلس خبرگان شدند تا 3 كرسي از 7 كرسي خالي تهران را پر كنند.

حرف و حديث‌هاي رقابت

طي 4 سالي كه از شروع به كار مجلس خبرگان رهبري مي‌گذرد، 7 كرسي از 88 كرسي خالي شدند و اگرچه همواره اين انتخابات نه چندان سياسي بود اما بعد از تجربه انتخابات خبرگان رهبري در سال 94 فضاي اين انتخابات نيز تغيير كرد. انتخابات دوره پنجم مجلس خبرگان را شايد بتوان رقابتي‌ترين دوره انتخابات اين مجلس مهم كه براساس قانون اساسي موظف به نظارت بر عملكرد رهبر جمهوري اسلامي است، دانست. براساس تقسيم وظايفي نانوشته عمدتا جامعه و مدرسين حوزه علميه قم در انتخابات خبرگان تاثيرگذار است و عمدتا اين تشكل مذهبي ليست‌هاي مورد حمايت خود را در سراسر كشور معرفي مي‌كند. سال 94 پس از اينكه اين تشكيلات مذهبي-سياسي از قرار دادن نام آيت‌الله اكبر هاشمي‌رفسنجاني در فهرست انتخاباتي خود امتناع كرد، هاشمي‌رفسنجاني هم تصميم گرفت فهرستي با عنوان «خبرگان مردم» ارايه كند. در اين فهرست هاشمي‌رفسنجاني سرليست بود و اتفاقا اعضاي مشترك بسياري با ساير ليست‌ها خصوصا ليست جمعه روحانيت مبارز به دبيركلي محمدعلي موحدي‌كرماني داشت اما افتراق آن با فهرست‌هاي ديگر هم قابل چشم‌پوشي نبود. در ليست منتسب به هاشمي‌رفسنجاني خبر از اسامي محمد يزدي، احمد جنتي و محمدتقي مصباح‌يزدي نبود. 3 روحاني كه پيش از آن هر كدام سهميه و كرسي در مجلس خبرگان رهبري داشتند. البته كنار اين 3 ليست، يك فهرست تحت‌عنوان «ياران اعتدال» به سرليستي حسن روحاني نيز منتشر شد. درنهايت فهرست «خبرگان مردم» به سرليستي آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني به‌ويژه در تهران توانست حايز اكثريت شود. نتيجه اين رقابت انتخاباتي عدم‌ حضور شيخ محمد يزدي و آيت‌الله محمدتقي مصباح‌يزدي در مجلس دوره پنجم خبرگان رهبري شد. البته اين رقابت بيش از هر چيز
به ‌واسطه تعدد ليست‌ها و سياسي شدن اين انتخابات رخ داد اما به ‌لحاظ حضور كانديداهاي متعدد در يك حوزه انتخابيه، به ‌واسطه نوع نظارتي كه بر كانديداهاي مجلس خبرگان رهبري وجود داشته و دارد، همواره در اين انتخابات شاهد رقابتي اندك هستيم تا آنجا در بعضي حوزه‌هاي انتخابيه عملا منتخب پيش از انتخابات مشخص است. پيش از برگزاري انتخابات و در جريان بررسي صلاحيت‌ها نيز گفته مي‌شد همان‌طور كه در شماري از حوزه‌هاي انتخابيه براي مجلس شوراي اسلامي رقابتي شكل نگرفته، در مورد خبرگان نيز همين اتفاق رخ داده است. براي نمونه در قم كه شيخ محمد يزدي كانديدا بود، يك روحاني جوان به نام پورصدقي كانديدا بود. اين كانديدا البته پيش از انتخابات در گفت‌وگويي با «رسانيوز» تاكيد كرده‌ بود كه «بنده هيچ ‌وقت خود را رقيب آيت‌الله يزدي نمي‌دانم كه بگويم مي‌خواهم برابر ايشان بايستم، چراكه اين كار را بي‌ادبي مي‌دانم.» اين طلبه 35‌ ساله كه مي‌خواست در ميانه راه انصراف دهد تا از شاگردي چيزي كم نگذاشته‌ باشد اما به توصيه آيت‌الله يزدي در رقابت ماند تا دست‌كم براي دوره‌هاي بعدي شناخته شده ‌باشد. همچنين در حوزه انتخابيه خراسان‌رضوي نيز شرايط آن‌چنان كه بايد و شايد رقابتي نبود، چراكه شناخته ‌شده‌ترين چهره در اين رقابت آيت‌الله محمدتقي مصباح‌يزدي بود كه رقابت با چهره‌هاي نه‌چندان سرشناس براي او كه پايگاه فكري قوي در مشهد دارد، چندان مشكل به نظر نمي‌رسيد. به هر روي شرايط انتخابات ميان‌دوره‌اي اول خبرگان امسال نيز به‌گونه‌اي بود كه آيت‌الله محمد يزدي و محمدتقي مصباح‌يزدي كه جاماندگان انتخابات سال 94 بودند، به مجلس خبرگان بازگشتند.