«حمله بيولوژيك»، پيشبيني يا احتمالي جديد است كه امروز بخشي از نشست وزير بهداشت با نمايندگان مجلس تحتتاثير آن قرار گرفت. همچنين رييس اداره بهداشت و درمان ستاد كل نيروهاي مسلح و سخنگوي قرارگاه مبارزه با كرونا نيروهاي مسلح نيز در نشست خبري از اين احتمال سخن گفت. شهروز برزگر، عضو كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي در توضيح جلسه ديروز كميسيون بهداشت با حضور وزير بهداشت، رييس مجلس و تعدادي از نمايندگان براي بررسي اقدامات انجام شده براي مقابله با كرونا كه در محل برگزاري جلسات علني مجلس برگزار شد، از احتمال بيوتروريسم گفت. او يك روز پيش از اين نيز از احتمال حمله بيولوژيك گفتهبود. برزگر اما ديروز از برداشت خود از اظهارات وزير بهداشت سخن گفته و بر اين پايه از احتمال دو نوع ويروس كرونا در ايران سخن گفتهبود. ويروسهايي كه فقط يكي از ووهان چين منشأ گرفته و ديگري بهگفته او ممكن است اين دومي، از آنچه «بيوتروريسم امريكا» خوانده، ناشي شده باشد.
همزمان سخنگوي قرارگاه مبارزه با كرونا در ستاد كل نيروهاي مسلح نيز به احتمال حمله بيولوژيك امريكا از طريق انتشار ويروس كرونا اشاره و تاكيد كرد: «در اين باره برخي شواهد و احتمالات وجود دارد كه بايد بر اساس آنها قضاوت كرد.» سردار حسن عراقيزاده، مسوول مبارزه با كرونا در ستاد كل نيروهاي مسلح در نشست خبري كه ديروز برگزار كرد به احتمال حمله بيولوژيك امريكا از طريق انتشار ويروس كرونا هم اشاره و توضيح داد: «در اين باره برخي شواهد و احتمالات وجود دارد كه بايد بر اساس آنها قضاوت كرد. همه ما ميدانيم كه امريكا در برخي كشورها آزمايشگاههايي دارد كه درباره انواع ويروسها آزمايشهاي بيولوژيك و مهندسي ژنتيك انجام ميدهد. قبلا هم سابقه داشته كه امريكا از اين ويروسها به عنوان سلاح استفاده كرده باشد و از آنجا كه اين ويروس، ويروسي جديد است ممكن است در همين آزمايشگاهها ايجاد شده باشد. البته هنوز بهطور قطعي نميتوان گفت اما به عنوان يك احتمال ميتواند مطرح باشد. اين احتمال را بررسي و اگر به نتيجه قطعي برسيم اعلام خواهيم كرد.»
در واقع آنچه از خلال صحبتها به نظر ميرسد اين است كه احتمال حمله بيولوژيك نيز بايد درنظر گرفته و بررسي شود. يكي از اصليترين مراجع بررسي اين احتمال سازمان پدافند غيرعامل است كه بر اساس وظايف راهبردي، سازماندهي، طرحريزي، هدايت و راهبري عمليات پدافندي با تهديدات نوين دشمن است؛ با اين حال سردار غلامرضا جلالي، رييس اين سازمان از زمان شيوع كرونا تاكنون هيچ اظهارنظري در اين مورد نكرده است. بر اساس تعريف پليس بينالملل درسال 2007 بيوتروريسم كه از ديروز احتمال آن در فضاي رسانهاي و در ارتباط با شيوع كرونا مطرح شده، از منتشر كردن عوامل بيولوژيكي يا سمي با هدف كشتن يا آسيب رساندن به انسانها، حيوانات و گياهان با قصد و نيت قبلي و به منظور وحشتآفريني، تهديد و وادار ساختن يك دولت يا گروهي از مردم به انجام عملي يا برآورده كردن خواستهاي سياسي يا اجتماعي.
حملات بيولوژيكي ازطريق پخش كردن ويروس، باكتري، ميكروب يا ديگر عوامل بيماريزا و سمي كه موجب بروز بيماري و مرگ درميان انسانها، حيوانات و گياهان ميشود، انجام ميشود تا از طرق فيزيكي، رواني، اقتصادي يا حتي زيستمحيطي عوامل مخربي برجاي بگذارد.
اقدامات نيروهاي نظامي براي مقابله با كرونا
درجريان مديريت كرونا بخشهايي از نيروهاي مسلح نيز به كمك دستگاههاي اجرايي آمدند و بخشي از مسووليت را برعهده گرفتهاند. سردار عراقيزاده، سخنگوي قرارگاه مبارزه با كرونا نيز ديروز بخشي از اين مسووليت را در نشستي خبري تشريح كرد. به گفته عراقيزاده، نيروهاي مسلح در 2 بخش بهداشت- پيشگيري و درمان فعاليت ميكنند كه در بخش نخست بايد سفرهاي بين استاني و درونشهري به حداقل برسد و نيروهاي مسلح در ترددها كمك ميكنند و در ضدعفونيهاي محيطي و مراكز تجمع نيز اقداماتي انجام دادهاند. رييس اداره بهداشت و درمان ستادكل نيروهاي مسلح همچنين در پاسخ به چرايي قرنطينه نكردن شهر قم كه برخي از مخالفت نيروهاي مسلح در اين زمينه سخن ميگفتند، گفت: «تصميم اينكه شهر قم به عنوان اولين شهر آغاز شناسايي بيماران كرونا، بايد قرنطينه ميشد يا نه، تصميمي است كه توسط وزارت بهداشت و درمان گرفته شد. مستندات وزارت بهداشت هم شواهد علمي است يعني آنها معتقدند كه براساس شواهد علمي كه امروزه در دنيا از جمله سازمان بهداشت جهاني مطرح ميشود، قرنطينه سنگين و شديد نميتواند در درازمدت كارآمد باشد به دليل اينكه آنقدر راههاي فرعي براي شهرها وجود دارد كه ناخودآگاه بعد از مدتي فشار، آن قرنطينه شكست خواهد خورد و اين مساله منجر به شعلهوري بيشتر بيماري خواهد شد بنابر اين قرنطينه مطلق امروز هيچ جايي در دنيا توصيه نميشود و وزارت بهداشت هم اين مساله را صلاح ندانسته واين تصميم درستي است اما كم كردن ترددها و اينكه مردم خودشان در خانه از خودشان محافظت كنند و حتيالمقدور در تجمعها شركت نكنند و سفرهاي بيمورد انجام ندهند، تصميم درستي است و مجموعه پليس و نيروي انتظامي در جادهها كنار وزارت بهداشت و اورژانس كشور درحال كمك به اين مساله هستند كه اين ترددها به حداقل برسد.»
همچنين سردار عراقيزاده درباره كيتهاي آزمايش كرونا كه قرار بود توسط نيروهاي مسلح تهيه شود، توضيح داد: «به محض اينكه نمونههاي مثبت اين ويروس در كشور پيدا شد، آزمايشگاهاي متعددي ازجمله وزارت دفاع و پشتيباني نيروهاي مسلح شروع به كار بر روي اين مساله كردند و خيلي سريع كمتر از يك هفته توانستند اين كيت را به خط توليد برسانند ولي از آنجا كه نياز كشور به اين كيت زياد است، توليدات داخلي هنوز بهطور كامل پاسخگوي نياز ما نيست؛ بنابراين كنار كيتهايي كه هنوز نياز داريم از مراجع قانوني از جمله سازمان بهداشت جهاني وارد كنيم، بخش عمدهاي از آن را خودمان توليد ميكنيم. امروز بيش از 50 آزمايشگاه در كشور وجود دارد كه به تشخيص اين ويروس مبادرت ميكنند و اين كار بزرگي است كه صورت گرفته است.»
بنابه گفته سخنگوي ستاد مبارزه با كرونا در نيروهاي مسلح، بيش از 70 درصد ظرفيت بيمارستانهاي مربوط به نيروهاي نظامي به پذيرش بيماران كرونايي اختصاص داده شده است. از سوي ديگر بيماراني كه مداوا ميشوند و نميتوانند مستقيم به خانه برگردند و نياز به سپري كردن دوران نقاهت دارند، در 10 هزار تخت نقاهتگاهي كه نيروهاي مسلح فراهم كردند، استراحت ميكنند. همچنين بخش ديگري از خدمات نيروهاي مسلح، توليدات وزارت دفاع است كه شامل واكسن، توليد ماسك، لباسهاي حفاظتي براي كادر درماني بيمارستانها، مواد شوينده و مواد
ضد عفونيكننده است.
از راهاندازي «شفا» تا بيمارستان سيار
جانشين فرمانده كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي نيز ديروز در حاشيه مراسم درختكاري كه در دانشگاه افسري امام حسين(ع) برگزار شد از اقدامات سپاه بسيج براي مقابله با كرونا گفت. سردار علي فدوي توضيح داد كه براي مبارزه با بيماريهايي مانند كرونا قرارگاهي دايمي در سپاه به نام «شفا» راهاندازي شده است و درباره همه امور اعم از امكانات و توانمنديهاي انساني سپاه و بسيج براي كمك به اين موضوع در اين قرارگاه تصميمگيري ميشود. علاوه بر اين با قرارگاه كشوري مقابله با كرونا كه به رياست وزير بهداشت است نيز همكاري و تعامل وجود دارد.
درهمين راستا جلساتي با مسوولان دستگاههاي مختلف در قرارگاه ثارالله به رياست فرمانده كل سپاه برگزار و تصميماتي در اين زمينه اتخاذ شده است كه بهگفته فدوي بخشودگي اجاره اسفند و فروردين املاك وابسته به بنياد مستضعفان و در نظر گرفتن تختهاي نقاهتگاهي از سوي سپاه با مسووليت دكتر زالي از جمله اين تصميمات بوده است.
چندي است كه برخي نمايندگان مجلس در توييتهاي مشتركي از برخي نهادها و ارگانها با منابع مالي مناسب درخواست ميكنند كه در جريان مقابله با كرونا نقش ايفا كنند. در همين راستا سردار فدوي ديروز توضيح داد كه به دليل آسيب ديدن برخي كسب و كارها به دليل شيوع اين بيماري مجموعههاي مختلف مثل سپاه، بنياد مستضعفان و ستاد اجرايي فرمان امام كه ميتوانند دخيل باشند، منابعي را تامين ميكنند تا به نوعي جبران بيكاري برخي از كساني كه كسب و كارشان آسيب ديده باشد. همچنين فدوي خبر داد كه نيروي دريايي سپاه استان گيلان پس از اعلام وزارت بهداشت، يك بيمارستان سيار در اين شهرستان مستقر كرده است.
از بيمارستان صحرايي تا توليد مواد شوينده
امير سرتيپ نوذر نعمتي، جانشين فرمانده نيروي زميني ارتش نيز ديروز به اقدامات اين بخش از نيروهاي مسلح اشاره كرد و توضيح داد كه «نيروي زميني ارتش با گستردگي خود در سطح كشور و بهرهگيري از تجهيزات و توانمندي نيروي انساني، خود را در خط مقدم مقابله و مبارزه با اين ويروس ميداند و نيروهاي ما امروز با بهكارگيري تجهيزات لازم، كار ضدعفوني و گندزدايي معابر شهري را انجام ميدهند.» جانشين فرمانده نيروي زميني ارتش با اشاره به راهاندازي بيمارستان صحرايي در قم، ادامه داد: «نيروي زميني ارتش اين آمادگي را دارد كه در صورت نياز در استانهاي ديگر هم بيمارستان صحرايي راهاندازي كند.»
امير سرتيپ خلبان عزيز نصيرزاده، فرمانده نيروي هوايي ارتش نيز در همين زمينه توضيح داد: «كليه پايگاهها و مراكز درماني نيروي هوايي ارتش در حال خدمت رساني به مردم و در آمادهباش كامل هستند.» فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران با بيان اينكه يكي از مراكز اصلي ارايه خدمات به بيماران مبتلا به كرونا بيمارستان بعثت اين نيرو است، گفت: «كليه بخشها و مراكز درماني اين مجتمع پزشكي براي خدمترساني به بيماران كرونايي در نظر گرفته شده و تاكنون بيش از 100 نفر در اين بيمارستان بستري و تعداد زيادي بهبود يافتهاند.»
او با اشاره به اينكه كليه مراكز درماني نيروي هوايي در شهرهايمختلف و در پايگاهها در حال خدمترساني به مردم و در آمادهباش كامل هستند، اظهار كرد: «نيروي هوايي ارتش علاوه بر خدماتپزشكي، درماني، گندزدايي و رفع آلودگي، آمادگي كامل براي خدمت رساني به مردم ايران را در ديگر عرصهها دارد و در همين راستا ستادي تشكيل و تمام اقدامات زير نظر اين قرارگاه در حال انجام و پيگيري است. طبق تقسيم كاري انجام شده در ارتش تعدادي از نيروها اقدام به دوخت و توليد البسه و ماسك و تعدادي نيز به توليد شوينده و مواد ضدعفونيكننده مشغول هستند.